(Baohatinh.vn) - Lễ dâng hương, lễ rước và tế tại khu di tích Lê Hữu Trác (Hương Sơn, Hà Tĩnh) là hoạt động thuộc khuôn khổ lễ hội Hải Thượng Lãn Ông, nhằm tri ân công lao to lớn của Đại danh y.
Chiều 10/2 (tức ngày 13 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025), huyện Hương Sơn tổ chức lễ dâng hương tưởng niệm 234 năm ngày mất Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (1791-2025). Chương trình nằm trong khuôn khổ lễ hội Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Tham dự lễ dâng hương, về phía Bộ Y tế có Cục trưởng Cục quản lý Y dược cổ truyền Nguyễn Thế Thịnh; về phía tỉnh Hưng Yên có lãnh đạo huyện Yên Mỹ.
Về phía tỉnh Hà Tĩnh có Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Trung Dũng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Trần Thế Dũng, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Nhật Tân, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Hà Văn Trọng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Châu.
Đoàn đại biểu dâng hương tại Khu mộ Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (xã Sơn Trung, Hương Sơn).
Trước anh linh Đại danh y, các đại biểu thành kính bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về những công lao và đóng góp to lớn của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đối với nền y học, văn hóa nước nhà; đồng thời, nguyện tiếp tục kế thừa, phát huy những giá trị mà Đại danh y để lại, góp phần làm tốt công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho Nhân dân.
Sau lễ dâng hương tại Khu mộ Đại danh y (ở xã Sơn Trung) là nghi lễ tế theo phong tục địa phương. Tiếp đó là lễ rước bài vị Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác từ khu mộ về nhà lưu niệm (ở xã Quang Diệm); tại đây, UBND xã Quang Diệm chủ trì lễ tế giỗ nhằm bày tỏ lòng thành kính tri ân đối với công lao to lớn mà Đại Danh y đã để lại cho hậu thế.
Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Trung Dũng cùng đoàn dâng hương tại nhà thờ Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (xã Quang Diệm, Hương Sơn).
Lê Hữu Trác (1724-1791) quê ở làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương, nay là xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ (Hưng Yên). Thân phụ ông là cụ Lê Hữu Mưu (1675-1739), từng đỗ tiến sỹ và làm quan đến chức Hữu thị lang Bộ Công. Thân mẫu ông là bà Bùi Thị Thưởng, con gái Tướng công Bùi Diệm Đăng, quê ở xứ Bàu Thượng, xã Tình Diệm, huyện Hương Sơn, nay là xã Quang Diệm (Hương Sơn, Hà Tĩnh). Mặc dù sinh ra tại Hưng Yên nhưng Lê Hữu Trác dành phần lớn thời gian sinh sống và nghiên cứu y thuật chữa bệnh cứu người tại quê mẹ Hương Sơn.
Toàn cảnh lễ tế dâng hương theo phong tục địa phương tại khu mộ Lê Hữu Trác (xã Sơn Trung, Hương Sơn).
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là danh y lỗi lạc nhất trong lịch sử y học dân tộc, đồng thời cũng là nhà văn hóa lớn có nhiều đóng góp với nền văn hóa dân tộc. Ông đã để lại di sản đồ sộ về y thuật và văn chương thông qua hàng chục bộ sách, đến nay vẫn còn nguyên giá trị, trong đó, nổi bật nhất là bộ “Hải Thượng Y tông tâm lĩnh”.
Nghi thức dâng rượu (tế tửu) tại khu mộ.
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác mất vào tháng Giêng năm 1791, thọ 67 tuổi. Hằng năm, vào dịp ngày giỗ của Đại danh y, người dân Hương Sơn lại tề tựu dâng hương, dâng hoa, làm lễ tế để bày tỏ lòng biết ơn đối với ân đức của ông. Về sau, lễ giỗ trở thành lễ hội với nhiều hoạt động văn hóa, các trò chơi dân gian sôi nổi vào dịp đầu xuân.
Đoàn rước bài vị từ khu mộ ở xã Sơn Trung về khu lưu niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại xã Quang Diệm.
Năm 2015, lễ hội Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác được Bộ VH-TT&DL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Năm 2023, tại Phiên họp toàn thể lần thứ 42 của Đại hội đồng UNESCO diễn ra tại Paris (Cộng hòa Pháp), đã thông qua nghị quyết vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Lê Hữu Trác.
Hàng trăm người dân tham gia lễ rước bài vị Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác.
Tháng 12/2024, tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với Trung ương và tỉnh Hưng Yên trang trọng tổ chức lễ kỷ niệm 300 năm Ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Trong dịp này, Mộ và Khu lưu niệm Lê Hữu Trác được Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.
Thực hiện nghi thức tế giỗ tại nhà thờ Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (xã Quang Diệm, Hương Sơn).
Ông quê ở xã Sơn Tiến, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay. Ông được xem là một trong những kỹ sư quân giới đầu tiên của nước ta, đồng thời là một trong những thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê do cụ Phan Đình Phùng lãnh đạo.
Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.
Ông Trần Văn Mạnh - Tổ trưởng Tổ đồng quản lý nghề cá số 2 (Tiên Điền, Hà Tĩnh) là hạt nhân trong việc tuyên truyền chống khai thác IUU, cùng ngư dân bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ.
Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính (1715-2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh một bậc danh nhân kiệt xuất, đồng thời khơi dậy, lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Với Hà Tĩnh, di sản Đại thi hào Nguyễn Du và kiệt tác Truyện Kiều là một “mỏ vàng” văn hóa tinh thần. Thế nhưng, dù đã có nhiều nỗ lực, đến nay, tiềm năng ấy vẫn chưa thực sự chuyển hóa thành sản phẩm du lịch xứng tầm.
Giữa vùng đồi Thượng Đức (Hà Tĩnh), thầy giáo Lê Hoài Nam đã có hơn 20 năm bền bỉ hiến máu tình nguyện, nấu cơm trong mùa dịch, tham gia cứu trợ đồng bào vùng thiên tai - bão lũ.
Một ngày đầu đông, tôi và nhà nghiên cứu văn hóa (NCVH) Lê Văn Tùng thả bộ từng bước chân trên lối xưa Thành Sen với bao hoài niệm về mảnh đất yêu dấu. Dường như 3 con người đang hòa vào một trong vóc dáng ông: một nhà giáo mẫu mực, một nhà hoạt động chính trị sắc sảo và một nhà NCVH uyên thâm.
Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Lễ kỷ niệm 260 năm năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765-2025) sẽ được tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức, tuy nhiên, bên cạnh sự chủ động của các ban, ngành chủ lực, hoạt động truyền thông của các đơn vị, địa phương vẫn khá trầm lắng.
Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ công lao, sự nghiệp của Hoàng giáp Vũ Diệm, lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước và khí phách mà danh nhân khoa bảng quê hương Hà Tĩnh đã để lại cho đời sau.
Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.
Lễ kỷ niệm là dịp để tôn vinh, khơi dậy và lan tỏa những giá trị di sản của danh nhân Hoàng giáp Vũ Diệm (1705 -2025) – người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh.
Cùng với công tác bảo tồn, BQL Khu di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã nỗ lực sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật, khảo cứu và xuất bản nhiều ấn phẩm liên quan về Đại thi hào Nguyễn Du, dòng họ Nguyễn Tiên Điền, Truyện Kiều..., qua đó, làm dày thêm và lan tỏa di sản Nguyễn Du.
Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
Không chỉ giữ gìn sự đảm đang truyền thống, phụ nữ Hà Tĩnh còn mạnh mẽ vươn lên trong kỷ nguyên số, làm chủ công nghệ, bước vào “thương trường 4.0”, đưa sản phẩm quê hương vươn xa và khẳng định vị thế riêng đầy tự hào.
Những ngôi nhà được dựng lại sau bão, những mô hình sinh kế được trao cho người dân đã tạo nên dòng chảy yêu thương lan tỏa, thể hiện trách nhiệm, tinh thần đoàn kết trong mục tiêu phát triển bền vững ở Hà Tĩnh, không để ai bị bỏ lại phía sau.