Nhớ lại thời kỳ đầu thành lập, Xí nghiệp Khảo sát thiết kế thủy lợi Hà Tĩnh chỉ với 3 kỹ sư, 4 trung cấp và 17 công nhân khảo sát nhưng từ năm 1992, đơn vị đã khảo sát thiết kế 13 công trình, hạng mục công trình, đưa doanh thu đạt 150 triệu đồng (bằng 190% kế hoạch), nộp ngân sách 10,3 triệu đồng (bằng 206%). Những năm tiếp theo, xí nghiệp dần thực hiện khảo sát, thiết kế những công trình có quy mô lớn hơn như: tuyến kênh N3 - hồ thủy lợi Sông Rác (Kỳ Anh), hồ Khe Dẻ (Hương Sơn), hồ Khe Hao (Can Lộc), nâng cấp các tuyến đê thuộc dự án PAM 4617...
Tràn giếng hồ Cao Sơn (Cương Gián - Nghi Xuân), một giải pháp thiết kế mới được công ty áp dụng. Ảnh: Hải Xuân
Sau khi chuyển đổi thành Công ty Tư vấn xây dựng thủy lợi Hà Tĩnh (tháng 8/1996), đơn vị được giao thực hiện tư vấn 2 dự án lớn là nâng cấp hệ thống kênh tưới trạm bơm Linh Cảm và làm mới hệ thống kênh tưới đập dâng Sông Tiêm (Hương Khê). Đặc biệt, với việc được thực hiện tư vấn từ bước lập dự án khả thi đến thiết kế bản vẽ thi công, công ty đã nâng tầm vị thế mới và là một trong 3 công ty tư vấn nhà nước của tỉnh thời bấy giờ.
Tuy nhiên, cũng phải nhận thấy, trong ngót 10 năm đầu thành lập, công ty còn lao động dựa trên nền lực thủ công, chất lượng sản phẩm không đẹp, tốn nhiều công sức, thời gian, hiệu quả kinh tế không cao. Bởi vậy, dù Hà Tĩnh đã có nhiều hồ đập lớn như: Kẻ Gỗ, Sông Rác, Thượng Tuy, Bộc Nguyên, Khe Lang... nhưng tất cả đều phải nhờ vào tư vấn của bộ hoặc các tư vấn lớn khác; các công trình do công ty khảo sát, thiết kế mới chỉ là những hồ đập nhỏ (dưới 5 triệu m3 nước) hay hệ thống kênh mương nhỏ.
Tháng 10/2004, thực hiện chủ trương cổ phần hóa doanh nghiệp (DN) nhà nước, đơn vị chuyển đổi thành Công ty CP Tư vấn xây dựng thủy lợi Hà Tĩnh. Từ cơ chế bao cấp, kế hoạch hóa, quản lý theo kiểu hành chính nay chuyển sang cơ chế thị trường, cạnh tranh, hàng hóa, đặt DN trước những thử thách, khó khăn mới. Lúc này, mệnh lệnh duy nhất và bắt buộc đó là phải đổi mới, từ cơ chế quản lý, tư duy làm việc và trang thiết bị lao động. Đầu tiên và then chốt là đổi mới cách khoán; nếu như thời DN nhà nước chỉ khoán mỗi chi phí lương thì bây giờ phải khoán cả chi phí sản xuất cho người lao động; nếu như trước phân phối sản phẩm dựa vào thâm niên là chính thì bây giờ phải dựa vào mức độ đóng góp của bộ phận sản xuất, của người lao động. Song song với đó, trong năm đầu cổ phần hóa, công ty đã mạnh dạn đầu tư hơn 2 tỷ đồng mua sắm trang thiết bị, công nghệ tiên tiến; mỗi kỹ sư thiết kế, khảo sát được trang bị một máy tính cấu hình cao, các phần mềm thiết kế, khảo sát được cài đặt, ứng dụng đồng bộ.
Với cách khoán mới, thiết bị lao động tân tiến, đặc biệt là con người được chuyên nghiệp dần đã tạo diện mạo cho công ty. Thương hiệu và uy tín Tư vấn xây dựng thủy lợi Hà Tĩnh được khẳng định không chỉ ở trong tỉnh mà còn ở các tỉnh bạn và cả với Bộ NN&PTNT. Có bước chạy đà này, từ năm 2005-2015, công ty đã đấu thầu và trúng thầu nhiều dự án lớn, quy mô phức tạp như: kênh tách nước, phân lũ Khu kinh tế Vũng Áng; hồ thượng sông Trí (hồ dung tích 25 triệu m3 đầu tiên do công ty thực hiện lập dự án và thiết kế bản vẽ thi công); hồ Xuân Hoa (hồ chứa trên cát ở huyện Nghi Xuân, được đánh giá là đẹp nhất hiện nay); tuynel dẫn nước từ hồ thượng sông Trí sang hồ Đá Cát (dài 500m, đường kính 3m); tuyến đường ống dẫn nước sạch từ hồ thượng sông Trí về khu công nghiệp Formosa (dài 20 km, đường kính ống 2m) - dự án tư vấn đầu tiên ký kết với chủ đầu tư nước ngoài; hồ chứa nước Rào Trổ (dung tích 164 triệu m3, lớn thứ 3 ở Hà Tĩnh, đứng thứ 16 trên toàn quốc)...
Dẫu những kết quả nói trên còn khiêm tốn nhưng cho thấy sự trưởng thành vượt bậc của một đơn vị tư vấn xây dựng cấp tỉnh khi đáp ứng những dự án lớn, có quy mô phức tạp. Minh chứng cho điều này là uy tín, thương hiệu của công ty vượt sang các tỉnh bạn như: Quảng Trị, Quảng Bình, Nghệ An; được đối tác ngoại tỉnh giao thực hiện những dự án lớn, có những công trình chi phí tư vấn lên đến hàng tỷ đồng như nâng cấp hồ thủy lợi Cẩm Ly (Quảng Bình).
Mới đây, trước dự án có quy mô lớn, phức tạp về địa chất và thời gian thực hiện đã kéo dài nhưng vẫn còn nhiều tồn tại, nhiều điểm khó cần tháo gỡ là cống Đò Điểm và hệ thống kênh trục sông Nghèn, Bộ NN&PTNT đã chỉ định công ty điều chỉnh lại thiết kế cơ sở và lập lại dự án đầu tư (trước đây do tư vấn HEC1 của bộ thực hiện). Điều này thêm khẳng định vị thế của công ty trên lĩnh vực tư vấn xây dựng thủy lợi hiện nay.
25 năm xây dựng, trưởng thành từ không đến có, từ nhỏ đến lớn, từ chưa có thương hiệu trở thành thương hiệu lớn, công ty đã chứng tỏ mình khi sản lượng thực hiện năm 2015 đạt xấp xỉ 30 tỷ đồng, nộp thuế 2,34 tỷ đồng, thu nhập bình quân người lao động 8,5 triệu đồng/tháng. Làm nên những con số biết nói đó là nhờ công ty biết lấy chất lượng và tiến độ làm nền tảng cho phát triển bền vững vốn được tập thể CBCNV toàn đơn vị dày công xây dựng trong một phần tư thế kỷ qua.
Tái cơ cấu nông nghiệp đang mở ra nhiều cơ hội mới nhưng cũng đặt ra không ít khó khăn, thách chức cho ngành thủy lợi nói chung, lĩnh vực tư vấn xây dựng thủy lợi nói riêng. Trong sản xuất nông nghiệp, đó không chỉ là yêu cầu về những cánh đồng lớn, chuyên canh mà còn phải tưới tiết kiệm nước, tiết kiệm đất, lao động. Theo đó, công tác tư vấn thủy lợi phải tự nâng mình lên một tầm mới, hiện đại để đáp ứng ngày càng cao hơn của sự nghiệp CNH-HĐH mà toàn Đảng, toàn dân ta đang dồn sức thực hiện. Với bề dày thành tích suốt 25 năm xây dựng và trưởng thành, tin tưởng, Công ty CP Tư vấn xây dựng thủy lợi Hà Tĩnh tiếp tục vững bước thành công, góp phần tích cực vào tái cơ cấu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới của quê hương, đất nước.
