Vụ việc vỡ lở ngày 24/2/2023 tại sân bay Zaventem (Brussels), khi các nhân viên hải quan phát hiện 18 chiếc vali giống hệt nhau, được bọc kín bằng màng nhựa. Các vali này chuẩn bị được đưa lên máy bay đi Malaysia quá cảnh ở Qatar và Việt Nam.
Qua kiểm tra bằng máy quét, lực lượng chức năng phát hiện vật thể bên trong các vali đều giống nhau. Khi mở một vali để kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện các túi nước chứa đầy lươn thủy tinh, kèm theo các chai đá lạnh dùng để duy trì nhiệt độ. Tổng cộng, 140 kg lươn còn sống đã bị thu giữ. 6 hành khách người Malaysia vận chuyển số hàng này đã bị bắt giữ ngay tại sân bay.
Từ đầu mối tại Zaventem, cuộc điều tra được mở rộng sang Pháp, nơi các cơ quan chức năng đã theo dõi tổ chức này từ năm 2021. Các mắt xích của đường dây buôn lậu được xác định tại vùng Paris và cả Antwerp (Bỉ). Tại đây, trong các cuộc khám xét vào tháng 4/2023, cảnh sát đã thu giữ thêm 150 kg lươn thủy tinh trong các bể nhựa có gắn máy bơm oxy.
Sau đó, vào tháng 5/2023, các nhà chức trách tại Pháp, Tây Ban Nha và Ba Lan đồng loạt tiến hành khám xét và tiến hành 27 vụ bắt giữ. Họ đã tịch thu 200.000 euro tiền mặt và tài sản trị giá 900.000 euro. Theo ước tính, băng nhóm này đã buôn lậu khoảng 4 tấn lươn thủy tinh, thu lợi hơn 1,18 triệu euro.
Lươn thủy tinh là loài thủy sản đang có nguy cơ tuyệt chủng, thuộc danh mục các loài được bảo vệ theo Công ước về buôn bán quốc tế các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES). Chúng có hình dạng mảnh, trong suốt như sợi mì. Việc xuất khẩu lươn thủy tinh ra khỏi Liên minh châu Âu (EU) đã bị cấm từ năm 2009. Loài này thường được ví như "vàng trắng". Do không thể sinh sản trong môi trường nuôi nhốt, lươn thủy tinh được đánh bắt từ tự nhiên để đưa về nuôi trong các trang trại thủy sản, chủ yếu ở châu Á. Sau thời gian nuôi khoảng 2-3 năm, các đối tượng sẽ bán cho các nhà hàng cao cấp ở châu Á. Một kg lươn thủy tinh tại đây có thể được bán với giá từ 1.000 đến 5.000 euro, gấp nhiều lần giá ở châu Âu.
Tại phiên tòa vừa qua ở Brussels, những bản án nghiêm khắc được tuyên đã cho thấy quyết tâm của Bỉ trong việc chống lại nạn buôn lậu động vật hoang dã. Các cơ quan điều tra cho biết việc vận chuyển lươn thủy tinh đòi hỏi một hệ thống hậu cần cực kỳ phức tạp và chính xác, do thời gian sinh tồn của loài này chỉ trong 48 giờ khi thiếu oxy.
