Cỗ máy siêu nhỏ đoạt giải Nobel hóa học có thể tìm diệt tế bào ung thư

Nghiên cứu cỗ máy nhỏ nhất thế giới ở cấp phân tử đoạt giải Nobel hóa học năm 2016 có thể tiêu diệt hiệu quả tế bào ung thư.

co may sieu nho doat giai nobel hoa hoc co the tim diet te bao ung thu

Hình minh họa những cỗ máy siêu nhỏ tiêu diệt các tế bào ung thư. Ảnh: Student Newspaper.

Ngày 12/10, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao giải Nobel hóa học năm 2016 trị giá 930.000 USD cho ba nhà khoa học bao gồm: Jean-Pierre Sauvage tại Đại học Strasbourg (Pháp), J. Fraser Stoddart tại Đại học Northwestern (Mỹ) và Bernard L. Feringa tại Đại học Groningen (Hà Lan), theo New York Times.

Họ là những người tiên phong chế tạo thành công cỗ máy phân tử nhỏ nhất thế giới có kích thước bằng khoảng một phần nghìn chiều rộng sợi tóc con người. Công nghệ này có thể được ứng dụng để tạo ra vật liệu mới, các cảm biến và hệ thống lưu trữ năng lượng mới.

co may sieu nho doat giai nobel hoa hoc co the tim diet te bao ung thu

Chân dung ba nhà khoa học nhận giải Nobel Hóa học 2016. Ảnh: NobelPrize.org.

"Xét về quá trình phát triển, động cơ phân tử hiện nay giống như thời kỳ động cơ điện trong những năm 1830. Khi đó, các nhà khoa học trưng bày vô số mẫu tay quay và bánh xe khác nhau mà không biết một ngày chúng sẽ dẫn đến sự ra đời của tàu điện, máy giặt, quạt, và máy chế biến thực phẩm", Ủy ban Nobel hóa học cho biết.

Công nghệ nano tạo ra các cấu trúc siêu nhỏ có kích cỡ nanomet, hay một phần tỷ của một mét. Đây là lĩnh vực nghiên cứu đạt được nhiều thành công trong vài thế kỷ qua.

Năm 1983, Jean-Pierre Sauvage có những bước đi đầu tiên trong việc chế tạo cỗ máy phân tử khi ông tạo ra hai vòng tròn phân tử lồng vào nhau nhờ sử dụng ion đồng. Những phân tử này gọi là catenane.

Năm 1991, Fraser Stoddart tổng hợp được rotaxane, phân tử dạng vòng bao quanh một trục phân tử hình quả tạ. Phân tử dạng vòng này có thể trượt dọc theo trục, giống như một hạt trên bàn tính. Nhờ đó Stoddart xây dựng thành công một con chip máy tính nhỏ mà thực chất là bàn tính phân tử, cũng như các thiết bị phức tạp khác như thang máy phân tử, cơ bắp nhân tạo.

Năm 1999, Bernard Feringa trở thành người đầu tiên chế tạo động cơ phân tử. Đó là cánh quạt phân tử siêu nhỏ hoạt động bằng ánh sáng, quay liên tục theo cùng một hướng. Động cơ này quay không nhanh, nhưng 15 năm sau đó Feringa và cộng sự đẩy tốc độ quay lên 12 triệu vòng mỗi giây. Năm 2011, nhóm nghiên cứu của Feringa gắn 4 động cơ tương tự vào khung xe phân tử, tạo ra chiếc xe hơi nano 4 bánh.

Trong cơ thể sinh vật sống tồn tại nhiều cỗ máy phân tử chuyên chở vật liệu xung quanh tế bào, xây dựng cấu trúc protein và tham gia quá trình phân chia tế bào. So với chúng, những cỗ máy phân tử nhân tạo vẫn còn khá đơn giản, nhưng các nhà khoa học hy vọng công nghệ mới sẽ có nhiều ứng dụng trong tương lai.

"Hãy nghĩ về những cỗ máy nano, robot siêu nhỏ trong tương lai mà các bác sĩ bơm vào mạch máu của bạn. Chúng sẽ tự động tìm kiếm và tiêu diệt tế bào ung thư cũng như vận chuyển thuốc", Feringa nói. "Công nghệ này có thể dẫn đến việc tạo ra vật liệu thông minh, thay đổi đặc tính dựa vào tín hiệu bên ngoài".

Theo VnExpress

Chủ đề Tư vấn sức khỏe

Đọc thêm

Hơn 1.000 người làm sạch biển Kỳ Anh

Hơn 1.000 người làm sạch biển Kỳ Anh

Xã Kỳ Khang, huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) vừa tổ chức các đợt ra quân làm sạch bãi biển dài khoảng 4km trên địa bàn để phục vụ mùa du lịch biển năm 2025.
Những lưu ý khi sử dụng hoa, quả đậu biếc

Những lưu ý khi sử dụng hoa, quả đậu biếc

Không khỉ dùng làm màu cho thực phẩm, hoa và hạt đậu biếc còn có nhiều công dụng khác mà chúng ta chưa biết. Tuy nhiên để tránh gặp các nguy cơ gây hại cho sức khỏe, hãy cùng tìm hiểu điểm lợi và hại của hoa và hạt đậu biếc.
Hiệp sỹ giao thông 18 năm cứu người

Hiệp sỹ giao thông 18 năm cứu người

Nhiều năm qua, người dân Cẩm Xuyên đã quen với hình ảnh một người đàn ông làm nghề kinh doanh tự do ở xã Cẩm Thịnh, với chiếc xe bán tải đưa nạn nhân bị tai nạn giao thông vào bệnh viện cấp cứu kịp thời. Người mà chúng tôi đang nhắc đến đây là anh Hà Văn Bang (1979).
Phân biệt giảm cân và giảm mỡ

Phân biệt giảm cân và giảm mỡ

Với những người có vóc dáng không cân đối, thừa cân... họ luôn mong muốn có thể giảm cân và giảm mỡ để có được thân hình cân xứng.
“Hóng drama” - thói quen tai hại

“Hóng drama” - thói quen tai hại

Cụm từ “hóng drama” đã trở nên quen thuộc, được nhiều người xem như một hình thức giải trí. Tuy nhiên, thói quen này ẩn chứa những tác động tiêu cực đến sức khỏe, tâm lý đời sống thực tế.
Những lưu ý khi ăn ổi

Những lưu ý khi ăn ổi

Bạn không nên ăn ổi khi đói, không ăn nhiều hạt… để tránh các hậu quả tiêu cực tới sức khỏe.