Tờ mờ sáng, khi mặt trời còn chưa tỏ, bà Hoàng Thị Lịch (SN 1969) - Giám đốc HTX Hải sản Cửa Nhượng đã có mặt tại chợ cá Cồn Gò (Cẩm Nhượng, Cẩm Xuyên) để thu mua mực nguyên liệu về chế biến mực một nắng Cửa Nhượng. Những con mực còn nhấp nháy vừa được ngư dân Cẩm Nhượng câu ở vùng lộng, cách bờ biển từ 25 - 30 hải lý là nguồn nguyên liệu tươi ngon để chế biến mực một nắng. Với thời tiết thuận lợi, đánh bắt được mùa, mỗi ngày, HTX thu mua từ 2 - 3 tạ hàng để làm mực một nắng.
Thành lập từ năm 2010, HTX Hải sản Cửa Nhượng có 7 thành viên chuyên hoạt động thu mua và chế biến hải sản. Trong đó, chủ lực là sản xuất và chế biến mực một nắng. Với sản phẩm mực một nắng, HTX mong muốn tạo thương hiệu cho đặc sản vùng biển quê hương để có thêm nhiều việc làm cho con em.
Làm mực một nắng đòi hỏi người làm tỉ mẩn trong từng công đoạn, đúng quy trình, đảm bảo vệ sinh. Công đoạn đầu tiên là xẻ mực, lọc bỏ túi mực, mắt mực và rửa sạch. Trong công đoạn này, quan trọng nhất là phải lấy hết được túi mực để cho sản phẩm sáng bóng, bắt mắt.
Sau khi hoàn thành công đoạn sơ chế, mực được phơi dưới nắng đúng một ngày, không hơn không kém. Nếu phơi lâu, mực sẽ khô dần, không giữ được độ ngọt và ăn sẽ bị dai. Thời điểm “vàng” để phơi mực một nắng là từ 9h sáng đến 15h chiều.
Từ cuối năm 2020, HTX Hải sản Cửa Nhượng mạnh dạn đầu tư nhà phơi với hệ thống giàn cố định, bao quanh là lưới kín để vừa giữ nhiệt, vừa đảm bảo vệ sinh. Đây cũng là điều kiện cần để đặc sản mực một nắng cửa Nhượng tham gia chương trình OCOP của Hà Tĩnh.
Nâng niu sản phẩm qua từng công đoạn, Giám đốc HTX Hải sản Cửa Nhượng Hoàng Thị Lịch tâm sự: "Sự cẩn trọng của mình từ khâu lựa chọn, chế biến đến bảo quản sản phẩm là cách để chúng tôi níu chân khách hàng. Đó không chỉ là tình yêu nghề, là sự trân trọng sản phẩm của chính mình mà còn là sự tồn tại và phát triển của HTX".
10 năm có mặt trên thị trường, HTX hải sản Cửa Nhượng đã tạo dựng được chỗ đứng vững chắc. Hiện nay, HTX đang tạo việc làm thường xuyên cho 7 lao động với mức lương bình quân hơn 4 triệu đồng/tháng. Trung bình mỗi năm HTX hải sản Cửa Nhượng chế biến khoảng 10 tấn hải sản các loại với doanh thu trên 2 tỷ đồng. Trong đó, mực một nắng chiếm khoảng một nửa doanh thu. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, HTX Hải sản Cửa Nhượng đã đầu tư máy hút chân không đóng gói và bảo quản sản phẩm, xây dựng logo thương hiệu, bao bì sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP 3 sao.
Từ việc nâng tầm sản phẩm đánh bắt của địa phương thành đặc sản vùng miền, mực Cẩm Nhượng ngày càng cải thiện đáng kể về giá cả. Đến thời điểm hiện tại, HTX Hải sản Cửa Nhượng thu mua mực ống tươi loại lớn với giá 360.000 đồng/kg. Mực ống tươi sau khi chế biến thành mực một nắng được bán với giá từ 600.000 - 1.100.000 đồng/kg tùy loại.
Mực một nắng có thể chế biến ra nhiều món ngon, hấp dẫn như: mực nướng, mực chiên nước mắm, chiên xù, chiên giòn hay xào... Với thịt săn chắc, dai nhưng vẫn giữ độ mềm và ngọt ngon, mực một nắng Cửa Nhượng đang ngày càng được khách hàng ưa chuộng.
Mới đây, với sự lựa chọn của chính quyền địa phương, sản phẩm mực một nắng của HTX được tham gia hội chợ ẩm thực hướng tới sản phẩm OCOP Hà Tĩnh và đã giành giải A. Đây là cơ hội để HTX Hải sản Cửa Nhượng quảng bá, kết nối thị trường đưa sản phẩm vươn xa hơn nữa.
Hiện nay, mực một nắng Cửa Nhượng đã có mặt ở 20 đại lý, siêu thị, nhà hàng thuộc các tỉnh Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh… HTX Hải sản Cửa Nhượng đang xây dựng mực một nắng Cửa Nhượng thành sản phẩm OCOP. Chinh phục được các tiêu chuẩn OCOP 3 sao, mực một nắng Cửa Nhượng sẽ được “chắp thêm đôi cánh” để vươn ra thị trường rộng lớn hơn.
Dựa trên tiềm năng và lợi thế của địa phương, xã Cẩm Nhượng định hướng xây dựng sản phẩm OCOP 3 sao mực một nắng Cửa Nhượng để phát triển đặc sản vùng miền, nâng cao giá trị sản xuất. Sản phẩm mực một nắng cửa Nhượng xây dựng được thương hiệu sẽ mở rộng được thị trường, từ đó tạo thêm nhiều cơ hội cho nghề khai thác thủy hải sản, nhất là nghề câu khơi của ngư dân địa phương.
