Bị cáo Nguyễn Ngọc Như Quỳnh sinh ngày 18-7-1979, ngụ tại 24A tổ 21, đường Đặng Tất (phường Vĩnh Phước, thành phố Nha Trang, Khánh Hòa), bị Cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Khánh Hòa khởi tố, bắt tạm giam ngày 10-10-2016.
Tại phiên tòa, VKSND tỉnh Khánh Hòa đã đọc lời luận tội đối với Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đã có hành vi phạm tội "Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", theo các điểm a, b, c Khoản 1 Điều 88 Bộ Luật Hình sự. Vị đại diện VKSND tỉnh đề nghị HĐXX với mức phạt tù từ 8 đến 10 năm.
Theo cáo trạng, năm 2010 Nguyễn Ngọc Như Quỳnh tạo lập tài khoản facebook "Mẹ Nấm" sau đó nhiều lần đổi tên là Mẹ Nấm Gấu, Nguyen Nhu Quynh, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh.
Từ năm 2012 đến tháng 10-2016, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh sử dụng facebook cá nhân soạn thảo, đăng tải, chia sẻ nhiều bài viết có nội dung sai sự thật, không có căn cứ, tuyên truyền xuyên tạc, đả kích, nói xấu đường lối, chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam, pháp luật của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, xuyên tạc lịch sử cách mạng Việt Nam, chia rẽ khối đoàn kết dân tộc.
Bị cáo Nguyễn Ngọc Như Quỳnh trước vành móng ngựa
Năm 2014, Ngyễn Ngọc Như Quỳnh thu thập thông tin trên các báo chí về 31 trường hợp người chết sau khi làm việc với công an, làm ra tập tài liệu Stop police killing civilians (theo bị cáo, có nghĩa là Phải chấm dứt việc cảnh sát giết dân thường). Nguyễn Ngọc Như Quỳnh chỉ dựa vào thông tin ban đầu mà không tìm hiểu thông tin chính thức về kết quả giải quyết các vụ việc này từ các cơ quan chức năng. Tập tài liệu Stop police killing civilians có mục đích để người đọc hiểu sai bản chất vấn đề, đồng thời xúc phạm và làm hạ uy tín của lực lượng Công an nhân dân, xâm hại mối quan hệ giữa nhân dân và lực lượng công an.
Ngày 10-4-2015, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh được một tổ chức dân sự ở Thụy Điển mang tên Civil Rights Defenders thỏa thuận gửi số tiền 50.000 euro. Ngày 10-10-2016, cơ quan An ninh điều tra phát hiện bản hợp đồng mang tên Civil Rights Defenders of the year award contract (Hợp đồng giải thưởng người bảo vệ công dân) giữa bị cáo với tổ chức này. Khoản tiền 50.000 euro thuộc về tổ chức bất hợp pháp Mạng lưới Bloggers Việt Nam sẽ được chuyển qua tài khoản ngân hàng của Quỳnh (là người đại diện cho tổ chức này) theo từng đợt từ ngày 1-1-2016 đến 31-12-2017.
Năm 2015, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh cùng với 162 cá nhân, 27 tổ chức cùng đứng tên khởi xướng, kêu gọi mọi người tham gia Chiến dịch tranh đấu cho tự do, dân chủ, nhân quyền 2015. Nội dung lời kêu gọi có lời lẽ công khai phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, cho rằng đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng đối diện nguy cơ hiểm nghèo, đe dọa đến sự tồn vong của dân tộc, tương lai sẽ biến Việt Nam trở thành vùng tự trị của Trung Quốc.
Từ năm 2013 đến năm 2016, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh còn nhiều lần trả lời phỏng vấn của báo chí và truyền thông nước ngoài để xuyên tạc tỉnh hình trong nước trên nhiều lĩnh vực, từ lịch sử, kinh tế, chính trị, quốc phòng, ngoại giao, pháp luật đến vấn đề dân chủ, nhân quyền.
Ngoài ra, Quỳnh còn tàng trữ tại nơi ở của mình một tập thơ của Bùi Chát có tiêu đề "Bài thơ một vần" và một đĩa CD nhạc có bài hát Viết về ngư dân Việt Nam, có nội dung tuyên truyền xuyên tạc, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đả kích chế độ xã hội chủ nghĩa, kích động nhân dân phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân.
HĐXX xét hỏi bị cáo Quỳnh
Ở phiên xét hỏi, bị cáo Quỳnh thừa nhận các bài viết, chia sẻ trên facebook là của bị cáo, trang facebook do bị cáo quản lý. HĐXX hỏi về những căn cứ nào để bị cáo đưa ra các nhận định sai sự thật, xuyên tạc lịch sử, nói xấu chế độ… bị cáo cho rằng đó là quan điểm cá nhân.
Mẹ bị cáo Quỳnh tham dự phiên toàn
Nhiều người dân tham dự phiên tòa công khai
Phiên tòa xét xử Nguyễn Ngọc Như Quỳnh tuyên truyền chống Nhà nước được tuyên án vào ngày 30-6.