Ngày 27/2, Trường THCS Thạch Kim (Lộc Hà) phát hiện 61 học sinh tham gia hút thuốc lá điện tử, chủ yếu là học sinh lớp 6, lớp 7. Mở rộng phạm vi kiểm tra, Trường Tiểu học Thạch Kim cũng có 33 em học sinh đã cùng nhau hút thử thuốc lá điện tử. Ngoài ra, ngành GD&ĐT còn phát hiện có 1 nữ sinh ở Trường THCS Thụ Hậu gần đây có hút thuốc lá điện tử trong trường.
Sự việc tại huyện Lộc Hà đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ thuốc lá điện tử xâm nhập vào học đường.
Sự việc tại huyện Lộc Hà đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ thuốc lá điện tử xâm nhập vào học đường và những hậu quả khó lường đối với học sinh khi có thể bị nghiện loại khói thuốc này nếu không được phát hiện, uốn nắn kịp thời.
Chia sẻ về vụ việc trên, thầy Nguyễn Duy Ngọc - Trưởng phòng Chính trị, tư tưởng (Sở GD&ĐT Hà Tĩnh) cho rằng: “Tình trạng lôi kéo, dụ dỗ mua bán, sử dụng các loại thuốc lá thế hệ mới, thuốc lá điện tử trong giới trẻ, nhất là học sinh đang diễn biến hết sức phức tạp ở các địa phương, nhất là địa bàn đông dân cư, đô thị, thị trấn, thị tứ. Không chỉ diễn ra ngoài nhà trường mà đã len lỏi vào bên trong nhà trường, tiềm ẩn hiểm họa khó lường khi các loại tinh dầu sử dụng trong thuốc lá điện tử được cảnh báo rất có thể là các loại ma túy tổng hợp”.
Tăng cường công tác quản lý, giám sát học sinh là giải pháp quan trọng để ngăn chặn thuốc lá điện tử xâm nhập vào trường học.
Từ sau vụ việc tại Lộc Hà, các địa phương khác đã nhanh chóng rà soát, cảnh báo và ngăn chặn kịp thời nguy cơ học sinh hút thuốc lá và thuốc lá điện tử. Cô Trần Thị Thuý Nga - Trưởng phòng GD&ĐT TP Hà Tĩnh cho biết: “Xác định, thành phố là địa bàn sẽ phức tạp hơn các địa phương khác vì đây là đô thị trung tâm, các hoạt động giao thương, dịch vụ phát triển nên tiềm ẩn nguy cơ học sinh tiếp cận với thuốc lá và thuốc lá điện tử. Ngay khi có vụ việc tại huyện Lộc Hà, tại giao ban với hiệu trưởng các trường, chúng tôi đã nhắc nhở, cảnh báo. Đồng thời, ra văn bản yêu cầu các trường THCS, tiểu học trên địa bàn rà soát để phát hiện kịp thời các em học sinh mang, hút thuốc lá và thuốc lá điện tử đến trường. Đến thời điểm này, các trường đều báo cáo chưa phát hiện tình trạng học sinh mang thuốc lá điện tử và thuốc lá đến trường”.
Tuy nhiên, không trường nào chắc chắn không có học sinh sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử. Và để ngăn chặn triệt để học sinh hút thuốc lá và thuốc lá điện tử là điều không hề dễ dàng, cần sự vào cuộc đồng bộ, mạnh mẽ hơn từ nhiều phía.
Trường THPT Thành Sen đã từng phát hiện, thu giữ nhiều tang vật là thuốc lá và thuốc lá điện tử do học sinh mang đến trường.
Đồng tình với ý kiến trên, thầy Đoàn Minh Điền - Hiệu trưởng Trường THPT Thành Sen khẳng định: “Câu chuyện học sinh hút thuốc và thuốc lá điện tử còn rất dài và để bài trừ nó là việc không thể giải quyết trong một sớm, một chiều. Trong những năm 2020 và 2021, Trường THPT Thành Sen từng phát hiện, thu giữ rất nhiều thuốc lá và dụng cụ hút thuốc lá điện tử của các học sinh mang đến trường. Làm gì để ngăn chặn tình trạng này là câu hỏi khiến cả tập thể cán bộ, giáo viên trăn trở.
Để xây dựng môi trường không thuốc lá, ngoài việc tuyên truyền, trường còn tiến hành lắp đặt mạng lưới camera để giám sát; cấm cán bộ, giáo viên hút thuốc trong trường để làm gương; yêu cầu các các giáo viên, đoàn thanh niên trường tăng cường việc kiểm tra, xử lý nghiêm khi phát hiện học sinh mang, hút thuốc lá trong trường như: hạ hạnh kiểm, mời phụ huynh lên làm việc, nêu tên trước cờ… Chính nhờ những giải pháp mạnh đó nên việc học sinh hút thuốc lá trong trường đã được ngăn chặn triệt để”.
Nam sinh Hà Tĩnh nghi bị "ngáo đá" sau khi sử dụng thuốc lá điện tử (Ảnh tư liệu cắt từ clip).
Tuy nhiên, thầy Đoàn Minh Điền cũng như nhiều giáo viên đều cho rằng, trong trường thì nhà trường có thể quản lý, giám sát và ngăn chặn được nhưng khi các em ra khỏi trường lại là câu chuyện khác, cần sự chung tay của gia đình, chính quyền và các cơ quan chức năng khác. Trong vấn đề này, nếu gia đình thiếu sự quan tâm, quản lý sau giờ học thì các em sẽ tiếp xúc với nhiều thành phần, trong đó, không thể tránh những người bán thuốc lá điện tử hay sự lôi kéo của những người đang sử dụng các loại thuốc lá đó.
Nếu việc quản lý, giám sát không tốt, khi các em đã nghiện thuốc lá và thuốc lá điện tử thì hậu quả sẽ rất khó lường đối với chính các em, với gia đình và xã hội.
Việc sử dụng thuốc lá điện tử cũng gây nghiện không thua kém hút thuốc lá truyền thống và gây ra những hậu quả khôn lường. Những rối loạn cảm xúc phổ biến ở người sử dụng thuốc lá điện tử có thể kể đến như: trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn stress. Việc học sinh sử dụng thuốc lá điện tử còn tác động trực tiếp và dài hạn đến khu vực não bộ, từ đó khiến cho các em dễ có các biểu hiện giảm chú ý và tập trung, khả năng đưa ra quyết định kém, thay đổi tính cách và có nhiều hành động thất thường, ảnh hưởng đến việc học tập.
Chính quyền địa phương, nhà trường và gia đình cần tạo ra các sân chơi lành mạnh cho học sinh.
Một trong những giải pháp được các trường học và phụ huynh hướng đến để ngăn chặn tình trạng học sinh tiếp xúc với thuốc lá và thuốc lá điện tử là đẩy mạnh việc giáo dục nhân cách và đa dạng hóa sân chơi lành mạnh cho các em. Thực tế, thời gian qua, nhiều trường học đã đẩy mạnh thành lập nhiều diễn đàn, nhiều CLB để giáo dục nhân cách, thể chất và tâm hồn cho học sinh như: CLB văn học, toán học, âm nhạc, TDTT, thư viện xanh...
Một buổi sinh hoạt ngoại khóa của Trường THCS Nguyễn Du (TP Hà Tĩnh).
Ngoài việc tạo lập môi trường học tập và làm việc trong lành, cần đảm bảo phối hợp tốt giữa nhà trường với gia đình, địa phương trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, nhất là lực lượng công an để ngăn ngừa, phát hiện, tố giác tình trạng kẻ xấu lôi kéo học sinh mua bán, sử dụng trái phép thuốc lá, thuốc lá điện tử.
Để ngăn chặn hiệu quả tình trạng thuốc lá xâm nhập và các trường học, ngành GD&ĐT cũng đặt mục tiêu có 100% trường học tổ chức các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá và đưa vào trong nội quy, quy chế; 100% trường học thực hiện lồng ghép giảng dạy, cung cấp kiến thức trong các môn học chính khóa có liên quan về phòng chống tác hại của thuốc lá; 100% trường học tổ chức cho đội viên, đoàn viên, thanh thiếu niên và học sinh, sinh viên ký cam kết "nói không” với thuốc lá và giám sát việc thực hiện.