(Baohatinh.vn) - Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh nhà thờ danh nhân Vũ Duy Dư và Vũ Duy Áng ở xã Vượng Lộc (Can Lộc - Hà Tĩnh) được chính quyền và con cháu huy động trùng tu, tôn tạo.
Chiều 13/8, UBND xã Vượng Lộc (Can Lộc) và con cháu dòng họ Vũ (Võ) tổ chức lễ khánh thành nhà thờ danh nhân Vũ Duy Áng và Vũ Duy Dư.
Nhà thờ danh nhân Vũ Duy Dư và Vũ Duy Áng được UBND tỉnh Hà Tĩnh công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh vào năm 2010.
Danh nhân Vũ Duy Dư sinh năm 1720 trong một nhà nho nghèo, có truyền thống hiếu học. Ông là con trai thứ 5 của ông Tham Nghị, em ruột của Hoàng giáp Vũ Diệm. Thủa bé, ông là người thông minh, học giỏi, năm 14 tuổi đã được gọi ra học ở Trường Yên - Thăng Long. Năm Kỷ Mão (1735) thi đậu nhất bảng tam trường. Khóa thi năm Nhâm Ngọ (1738) đậu tứ trường.
Là người tài giỏi nên về sau ông đã được triều đình giao cho công việc làm Huấn Đạo ở đất Thăng Long (trông coi việc học tập - đứng đầu ngành giáo dục vùng đất Thăng Long). Vũ Duy Dư đã có công lớn trong đào tạo nhiều người tài cho đất nước và được nhà Lê phong tặng 2 đạo sắc về công lao sự nghiệp đào tạo nhân tài cho đất Thăng Long. Tuổi già, ông được vua Lê cho về an trí tại làng Thổ Phượng, nay là xã Vượng Lộc, huyện Can Lộc.
Ông mất ngày 27 tháng 11 năm 1792, thọ 71 tuổi tại quê nhà.
Đại diện Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh và huyện Can Lộc tặng hoa chúc mừng dòng họ.
Vũ Duy Áng là con trai của Vũ Duy Dư, sinh năm 1746. 15 tuổi ông đã thông thạo các pho sử sách và được gọi ra học ở Trường Yên - Thăng Long. Lớn lên trong thời kỳ Tây Sơn và Gia Long, nên việc tổ chức thi cử tuyển chọn nhân tài bị hoãn. Tuy nhiên, Vũ Duy Áng nổi tiếng là người học rộng, tài cao, văn võ kiêm toàn, danh thơm nổi tiếng nên vua Gia Long vừa lên ngôi đã tuyển thẳng ông vào làm quan trong triều đình. Ông mất năm 1819 tại quê nhà.
Nhà thờ Vũ Duy Dư và Vũ Duy Áng được Nhân dân và con cháu dòng họ xây dựng cách đây gần 200 năm. Thời kỳ Xô viết Nghệ Tĩnh 1930-1931, nhà thờ là nơi diễn ra thành lập Đội tự vệ đỏ đầu tiên của Can Lộc, đồng thời là nơi cất giấu tài liệu bí mật của tổ chức Đảng.
Do thời gian xây dựng đã lâu, nhà thờ xuống cấp. Gần đây, con cháu dòng họ Vũ (Võ) mong muốn được tôn tạo và đã được các cơ quan chức năng cho phép.
Nhà thờ danh nhân Vũ Duy Dư và Vũ Duy Áng được trùng tu tôn tạo, xây dựng mới trên khuôn viên có diện tích 550 m2, công trình có vốn đầu tư 1,076 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước là 120 triệu đồng, còn lại do con cháu và Nhân dân đóng góp.
Từng là những trọng điểm đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ, phải chịu biết bao bom đạn của kẻ thù, song giờ đây, những miền quê của Hà Tĩnh đang “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Hà Tĩnh là điểm trọng yếu trên tuyến chi viện miền Nam, hứng chịu hàng vạn tấn bom đạn. Ngày nay, chiến tranh đã lùi xa, những con đường huyền thoại năm xưa vẫn tràn đầy sức sống, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của tỉnh nhà.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, những tọa độ lửa như núi Nài, Ngã ba Đồng Lộc, Làng K130… của Hà Tĩnh đã cùng quân dân cả nước làm nên đại thắng mùa xuân 1975.
Từng trang nhật ký, từng lá thư hoen màu theo thời gian như những mảnh ghép thiêng liêng, tái hiện cuộc đời và lý tưởng cao đẹp của những con người đã ngã xuống vì đất nước.
Với lịch sử 1020 năm phát triển, các thế hệ người dân Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã chinh phục thiên nhiên, chung lưng đấu cật, gắn bó đoàn kết, xây dựng mảnh đất này ngày càng phát triển, trở thành vùng quê giàu bản sắc văn hóa, có nhiều người đỗ đạt khoa bảng.
Trong kháng chiến chống Mỹ, quân và dân Hà Tĩnh đã lập nên nhiều chiến tích vẻ vang, trong đó, thành tích bắn rơi hàng trăm chiếc máy bay địch, bắt sống giặc lái là niềm tự hào mãnh liệt.
Góp phần vào thành tựu chung của văn học nghệ thuật Hà Tĩnh, từ kháng chiến chống Mỹ đến nay, lĩnh vực nhiếp ảnh đã tạo dấu ấn đậm nét, khi khắc họa những thời khắc lịch sử và sự phát triển của quê hương.
Nhà nghiên cứu văn hóa Võ Hồng Huy là một trong những người tâm huyết nhất nghiên cứu về núi Hồng ở nhiều phương diện nên nhiều người tôn gọi ông là “Kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Luôn phát huy tốt truyền thống cách mạng của gia đình, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo, gia đình ông Trần Văn Chương ở phường Đậu Liêu, TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã tạo sức lan tỏa lớn trong cộng đồng.
Với nhiều tâm huyết, nhà nghiên cứu Hà Quảng là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam duy nhất ở Hà Tĩnh đạt nhiều giải thưởng lớn cấp tỉnh và cấp Trung ương về lĩnh vực lý luận, phê bình văn học.
Đại tá Tư Chu - Chỉ huy trưởng lực lượng biệt động quân khu Sài Gòn - Gia Định là một người con của quê hương Hà Tĩnh. Ông là người kiến tạo các cách đánh “xuất quỷ nhập thần”, là cái tên đứng đằng sau nhiều chiến công huyền thoại của biệt động Sài Gòn.
Bằng niềm đam mê nghiên cứu khoa học, Trung úy Phạm Minh Hiếu - Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an Hà Tĩnh đã biến rác hữu cơ thành tài nguyên, giải quyết bài toán khó về xử ý ô nhiễm môi trường
Dù mất đi bàn tay trái nhưng họa sỹ Nguyễn Văn Mạnh (quê Nghệ An, sinh sống tại TP Hà Tĩnh) vẫn kiên trì cầm cọ hơn chục năm nay, miệt mài tô điểm cho nhiều công trình kiến trúc.
Tại xã Kỳ Giang (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh), gia đình anh Đặng Đức Dũng - chị Nguyễn Thị Thảo là tấm gương về nghị lực vượt khó đi lên, xây dựng gia đình hạnh phúc, tích cực đóng góp cho cộng đồng.
Thôn Hòa Thái, xã Hòa Lạc (Đức Thọ, Hà Tĩnh) tồn tại cây đa có bộ rễ khủng tạo thành cổng làng độc đáo. Nơi đây trở thành điểm đến yêu thích của nhiều người.
Ông Trần Minh Lục (Hà Tĩnh) luôn tâm niệm phải học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh từ những điều giản dị nhất để sống, làm việc tốt hơn.
Năm 1964, khi vừa mới nhập ngũ, Đại tá Dương Phổ quê ở xã Trường Sơn (Đức Thọ, Hà Tĩnh) đã lập chiến công lẫy lừng khi dùng súng trường bắn hạ máy bay của giặc.
Hà Tĩnh với bản sắc văn hóa, lịch sử, tiềm năng kinh tế riêng biệt đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những địa phương phát triển năng động ở khu vực Bắc Trung Bộ.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót ở xã Cẩm Quan (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) là nơi tưởng nhớ người con ưu tú của dân tộc, một địa chỉ đỏ mang đậm giá trị giáo dục sâu sắc.
Giữ gìn nếp nhà, các thành viên thấu hiểu chia sẻ cùng nhau là những bí quyết giúp gia đình ông Đặng Quang Hạnh ở Thiên Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) luôn đầy ắp tiếng cười.
Từ chỗ là hoạt động tín ngưỡng của người dân địa phương, lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương ở TX Hồng Lĩnh đã trở thành lễ hội được cấp ủy, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh quan tâm, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Hòa chung lòng thành kính hướng về ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, người dân Hà Tĩnh đã cùng nhau gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, khẳng định sự gắn bó bền chặt trong dòng chảy lịch sử dân tộc.
Bên dòng sông Ngàn Phố thơ mộng, người dân thôn Phúc Bằng, xã Sơn Bằng (Hương Sơn, Hà Tĩnh) đang cùng nhau xây dựng cảnh quan xanh sạch đẹp, hướng tới cuộc sống sống ấm no, hạnh phúc.
Các hoạt động Lễ giỗ Quốc tổ Hùng Vương bắt đầu từ ngày 2-7/4/2025 (tức ngày 5-10/3 âm lịch) tại Khu di tích Đại Hùng. Ông Trần Xuân Đức - Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Lĩnh thông tin thêm về nội dung này.
Trong tâm thức người Hà Tĩnh, biển luôn gọi lên tình yêu tha thiết, bởi không chỉ mang trong mình nhiều giá trị kiến tạo sự thịnh vượng, biển còn lưu giữ vẻ đẹp văn hóa, lịch sử quê hương...
Thờ cá Ông (cá Voi) là một tín ngưỡng dân gian có từ lâu đời của cư dân sinh sống ven biển Việt Nam. Nhiều vùng ở Hà Tĩnh, người dân thờ cá Ông như một vị thần biển linh thiêng.