Năm 2008 là một cột mốc trọng đại trong lịch sử bóng đá Tây Ban Nha. Năm đó, đội tuyển Tây Ban Nha vô địch châu Âu, chấm dứt non nửa thế kỷ (44 năm) chờ đợi danh hiệu. Cũng năm đó, La Liga bắt đầu phân hóa một cách dữ dội, với sự áp đảo gần như tuyệt đối của hai gã khổng lồ Barcelona và Real Madrid với 9 lần đăng quang.
Cụ thể, từ mùa 2008/09 cho đến nay, giới mộ điệu quen dần với tiêu chí muốn vô địch phải giành được trên 90 điểm. Bằng chứng là ngoại trừ nhà vô địch mùa 2008/09 giành được số điểm xấp xỉ 90 (Barca - 87 điểm), các nhà vô địch còn lại đều giành từ 90 điểm trở lên. Trong đó, có 2 mùa giải chứng kiến nhà vô địch giành được số điểm 100 (Real 11/12 và Barca 12/13) và điểm số trung bình một nhà vô địch giành được là 94,3. Ngoài ra, có mùa giải chứng kiến đội á quân giành tới 96 điểm (Real 09/10).
Tất cả những con số vừa nêu đều là kỷ lục của La Liga. Ngoài ra, một loạt kỷ lục khác cũng được (chủ yếu là Barca và Real) thiết lập trong giai đoạn 10 năm này. Tiêu biểu như chân sút ghi nhiều bàn thắng nhất lịch sử (Messi - 383 bàn), Vua phá lưới ghi nhiều bàn thắng nhất (Messi - 50 bàn), đội bóng ghi nhiều bàn nhất một mùa (Real - 121 bàn), đội bóng có mạch bất bại dài nhất (Barca - 38 trận) hay cầu thủ cán mốc 150, 200, 250 và 300 bàn nhanh nhất (Ronaldo)...
Để có cái nhìn tổng quát hơn, có thể so sánh với giai đoạn 10 năm trước đó (1998-2008). Từ mùa 1998/99 đến mùa 2007/08, La Liga chứng kiến đến 4 đội đăng quang (Real, Barca, Valencia và Deportivo). Nhà vô địch La Liga giành được điểm số cao nhất là Real ở mùa 07/08 với 85 điểm, còn thấp hơn nhà vô địch giành điểm số thấp nhất của giai đoạn 2008 – 2018 và điểm số trung bình của một nhà vô địch chỉ là 78,5. Ngoài ra, ở mùa 1999/2000 còn chứng kiến Deportivo đăng quang chỉ với vỏn vẹn 69 điểm.
10 năm qua La Liga chứng kiến sự thống trị tuyệt đối của Barca và Real
Những điểm số như vậy phần nào cho thấy tính chất cạnh tranh quyết liệt giữa các đội. Real, Barca, Valencia, Deportivo đều là ứng cử viên vô địch và ganh đua khốc liệt. Trong khi các đội bóng khác đều không dễ bị bắt nạt. Còn 10 năm qua, sự phân hóa sâu sắc không chỉ nằm ở vấn đề chuyên môn như đã đề cập mà còn nằm ở vấn đề tiền bạc. Bằng chứng rõ ràng nhất là Real và Barca luôn cắn nửa miếng bánh bản quyền truyền hình và những siêu sao của hai đội bóng này hưởng mức lương bằng ngân sách cả mùa của một số đội bóng tại La Liga.
Những biến động thời cuộc tại La Liga suốt 10 năm qua, được tạo ra bởi một thế hệ cầu thủ tài năng không chỉ của bóng đá Tây Ban Nha và theo quy luật thời gian, thế hệ ấy đang dần tàn phai và mùa Hè 2018 chính là thời điểm chứng kiến nhiều cuộc chia ly nhất. Theo chân Carles Puyol, Xavi Hernandez, Andres Iniesta nói lời từ tạ, để lại bao tiếc nhớ. Anh chính là một trong những thành viên quan trọng nhất đã kiến tạo nên sự thống trị của đế chế Barca suốt 10 năm qua với 442 lần ra sân chỉ riêng đấu trường La Liga.
Tại Atletico, Fernando Torres cũng nói lời ly biệt. Anh không chỉ là chân sút lẫy lừng bóng đá Tây Ban Nha sản sinh mà còn là người mở đầu cho trào lưu nhào nặn những tay săn bàn cự phách của đội bóng áo sọc đỏ trăng, với các hậu bối Sergio Aguero, Diego Costa, Radamel Falcao… Cần nhấn mạnh thêm, từ số tiền khổng lồ thu về qua việc bán các tiền đạo giỏi, điển hình là Torres, Atletico mới có điều kiện tái tạo và bồi đắp lực lượng để bây giờ vươn tới vị thế ông lớn. Thế nên, dấu ấn của Torres không chỉ nằm ở 92 bàn thắng sau 205 lần ra sân tại La Liga.
Cuộc ganh đua giữa Messi và Ronaldo là một hiện tượng vô tiền khoáng hậu trong lịch sử bóng đá mà La Liga có diễm phúc được sở hữu
Nói về chia ly, cuộc chia ly tốn nhiều giấy mực nhất trong mùa Hè vừa qua dĩ nhiên là Cristiano Ronaldo. Sau 9 năm gắn bó với 311 bàn thắng sau 292 trận tại La Liga, siêu sao người Bồ Đào Nha giã biệt Real để đầu quân cho Juventus. Di sản CR7 để lại không chỉ là những con số thống kê vô tiền khoáng hậu mà còn là cuộc ganh đua kinh điển với Messi. Thực không quá khi nói La Liga suốt 10 năm qua đã có diễm phúc sở hữu hai cầu thủ xuất sắc nhất thế giới và tận hưởng những gì tinh túy nhất mà cả hai thi triển. Tất cả giờ chỉ còn là hoài niệm đẹp.
Và không chỉ có những huyền thoại của ba ông lớn Real, Barca và Atletico, La Liga còn chia tay nhiều chứng nhân lịch sử khác. Tiêu biểu là Xabi Prieto, người vừa giải nghệ sau 15 năm tận hiến cho duy nhất màu áo Real Sociedad. Suốt sự nghiệp, Xabi Prieto ra sân 532 trận và ghi 73 bàn, riêng La Liga là 479 trận và 67 bàn thắng và được biết đến như linh hồn trong lối chơi của đội bóng xứ Basque. Thậm chí giai đoạn đỉnh cao sự nghiệp, Xabi Prieto được xem là cầu thủ có tầm ảnh hưởng lớn nhất lên một đội bóng, chỉ sau Messi tại Barca và Ronaldo tại Real.
Như vậy, chỉ riêng mùa Hè vừa qua, La Liga chia tay 4 huyền thoại với tổng 1.418 trận. Rồi đây, những gương mặt tiêu biểu khác trong suốt 10 năm qua cũng sẽ nói lời từ biệt. Đó là Aritz Aduriz của Athletic Bilbao, Santi Cazorla của Villarreal, Joaquin Sanchez của Real Betis, Jesus Navas của Sevilla… Bởi vây, La Liga đang chứng kiến một thế hệ dần tàn phai sau khi đã phát tiết rực rỡ và một thế hệ mới dần hình thành để tạo nên những biến động thời cuộc mới, một thời đại mới.