Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

(Baohatinh.vn) - Nhờ ý thức giữ gìn truyền thống văn hóa, người dân làng cổ Khổng Yên (còn gọi là làng Khoóng) thuộc xã Đức Yên cũ, nay là thị trấn Đức Thọ (Hà Tĩnh) vẫn giữ được nét đẹp hồn quê làng Việt giữa không khí sôi động của nông thôn mới.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Đền Khổng Yên được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh vào năm 2012

Theo các bậc cao niên, là vùng đất bồi tụ nằm bên bờ sông La, làng Khổng Yên có lịch sử ra đời cách đây hơn 500 năm. Trước những năm 70 của thế kỷ trước, ngoài sản xuất nông nghiệp, làng có nghề truyền thống là làm giấy viết từ cây nứa. Về sau, khi công nghệ phát triển, giấy viết sản xuất thủ công không đáp ứng nhu cầu sử dụng, làng chuyển sang nghề giấy hàng mã và đan bồ (dụng cụ đựng nông sản, muối…).

Thời chống Mỹ, Khổng Yên có 5 đội sản xuất làm nghề gồm: Nhân, Trí, Nghĩa, Dũng, Hùng. Về sau, làng chia ra thành 2 thôn là Đại Nghĩa và Hùng Dũng, tương ứng với 2 tổ dân phố (TDP) sau khi Đức Yên sáp nhập vào thị trấn Đức Thọ năm 2020.

Ông Nguyễn Dương Quý (78 tuổi, TDP Đại Nghĩa) kể lại: “Trước đây, làng tôi đẹp lắm, có cổng làng, cây đa, giếng nước, nhiều đền thờ, miếu mạo. Đặc biệt, nghề làm giấy rất nổi tiếng. Thuở tôi còn nhỏ, trước mỗi nhà trong làng đều có một cái hồ nhỏ ngâm nứa làm giấy. Không khí lao động làng quê lúc ấy rộn ràng, mùi giấy bù (giấy nâu) sau các mẻ sản xuất tỏa ra khắp nơi…”.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Đền Khổng Yên thờ vị thành hoàng làng là Tiến sỹ Trần Dực (1465-1512), người có công xây nhiều công trình phúc lợi cho dân làng sau khi đỗ đạt thành danh.

Cũng như nhiều làng cổ Hà Tĩnh khác, do thời gian và chiến tranh, nhiều di tích dần mai một. Gần đây, song song với xây dựng NTM, chính quyền và người dân 2 TDP Đại Nghĩa, Hùng Dũng đã cố gắng phục hồi các di tích và những nét đẹp của làng cổ trước đây.

Một trong những việc làm ý nghĩa mà chính quyền và Nhân dân ở đây làm được trong việc gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của làng, đó là phục hồi lại đền Khổng Yên, nơi thờ tự Đệ nhị giáp Tiến sỹ Trần Dực, đồng thời là thành hoàng làng.

Theo tư liệu lịch sử, Trần Dực (1465-1512) người quê ở Ngãi Lăng (thị trấn Đức Thọ ngày nay). Thuở nhỏ, ông đi ở cho một gia đình ở làng Khổng Yên nhưng bằng tư chất thông minh đã được chủ cho đi học. Sau những nỗ lực, người học trò nghèo ấy đã thi đỗ Tiến sỹ trong kỳ thi hội năm Nhâm Tuất (1502) đời vua Lê Hiến Tông.

Ông từng được vua phong đến chức Hộ bộ Tả thị lang kiêm Đông các Hiệu thư và được khắc tên vào bia ở Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội). Sau khi công thành danh toại, ông đã về quê và xây các công trình phúc lợi cho người dân, trong đó có cây cầu chống úng ngập Thị Lang, nằm giữa thị trấn Đức Thọ và xã Tùng Ảnh ngày nay. Sau 500 năm, hiện cây cầu này vẫn phát huy tác dụng.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Bánh gai, sản phẩm truyền thống của làng Khổng Yên vừa được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP cấp tỉnh. (Trong ảnh: Cơ sở sản xuất của gia đình bà Nguyễn Thị Nho - TDP Hùng Dũng).

Với sự chung tay phục dựng của chính quyền và Nhân dân, năm 2012, đền Khổng Yên được UBND tỉnh công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Sau này, trong quá trình xây dựng NTM, người dân ở đây ngày càng bồi đắp, tu sửa thêm quần thể cảnh quan xung quanh đền, như: trồng cây đa, phục hồi giếng Trùa… khiến cho làng quê NTM Khổng Yên mang đậm hồn quê làng Việt.

Cùng với xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan, Hùng Dũng là một trong 2 TDP của làng Khổng Yên xưa cũng duy trì và phát huy nghề làm bánh gai truyền thống Đức Thọ. Hiện, sản phẩm này đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Những con đường NTM khang trang với hàng rào xanh mướt ở TDP Đại Nghĩa.

Ông Nguyễn Ngọc Tâm - Bí thư Chi bộ TDP Đại Nghĩa cho biết: “Đại Nghĩa và Hùng Dũng đều đã đạt khu dân cư NTM kiểu mẫu. Sau khi sáp nhập vào thị trấn Đức Thọ, chúng tôi tiếp tục nỗ lực xây dựng TDP kiểu mẫu. Song song với xây dựng NTM, chúng tôi luôn thống nhất và nỗ lực gìn giữ những di sản văn hóa mà ông cha để lại”.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

“Quả ngọt” hôm nay trên hành trình xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM ở Hà Tĩnh được kết tinh từ “ý Đảng, lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân.
Bên bến Tam Soa

Bên bến Tam Soa

Về bến Tam Soa, xã Đức Thọ, vào những ngày tháng 9 mùa thu, du khách sẽ có một trải nghiệm ý nghĩa vì đó không chỉ là chuyến đi mà còn là hành trình trở về nguồn cội, với những giá trị giản dị, thiêng liêng.
"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

Thuyết minh viên tại các khu di tích lịch sử, văn hóa là nhịp cầu nối giữa lịch sử và hiện tại, góp phần khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước và thêm trân trọng hòa bình.
Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Trong những năm gần đây, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống (NTTT) Hà Tĩnh được đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh ghi nhận bởi các chương trình nghệ thuật để lại nhiều dấu ấn. Góp phần làm nên những thành công ấy, có sự đóng góp lớn của nhạc sỹ Trần Quốc Dũng - Trưởng phòng Nghệ thuật biểu diễn.
“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

Đó là chia sẻ đầy tâm huyết của bà Trần Thị Yên, một tấm gương về sự cống hiến thầm lặng. Với vai trò Bí thư Chi bộ tổ dân phố 17 (phường Hà Huy Tập, Hà Tĩnh), bà đã chứng minh rằng, uy tín của người lãnh đạo không nằm ở chức danh, mà ở sự thấu hiểu và gắn bó với bà con.
Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Tại nhiều làng quê Hà Tĩnh, rằm tháng Bảy không chỉ là một ngày lễ trọng kế tục từ văn hóa truyền thống ngàn đời của ông cha, mà còn là dịp mỗi người trở về với nguồn cội, sum họp anh em, họ hàng.
80 năm Tết Độc lập - Ký ức và khát vọng

80 năm Tết Độc lập - Ký ức và khát vọng

80 năm đã đi qua kể từ mùa thu Cách mạng Tháng 8 năm 1945, nhưng với mỗi thế hệ người dân Hà Tĩnh, Tết Độc lập luôn là mạch nguồn thiêng liêng, nuôi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và khát vọng dựng xây non sông.
Rộn ràng mùa trám đen ở Hà Tĩnh

Rộn ràng mùa trám đen ở Hà Tĩnh

Xã Hương Sơn (Hà Tĩnh) là thủ phủ của cây trám đen. Hiện nay người dân ở đây đang bước vào mùa thu hoạch với niềm vui được mùa.
Chứng nhân của lịch sử

Chứng nhân của lịch sử

“Khi tôi lớn lên đất nước đã có rồi” và những mùa thu cách mạng, những câu chuyện chiến đấu bảo vệ non sông cứ dần hiện lên qua lời bà kể, đặc biệt là qua những di tích lịch sử.
Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Cuộc thi "Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh" đã tạo dựng một sân chơi lành mạnh, quảng bá sâu rộng các ca khúc về Hà Tĩnh, góp phần khởi dậy tình yêu quê hương, đất nước, lan tỏa hình ảnh tỉnh nhà tới bạn bè muôn phương.
Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Với 5 bảo vật quốc gia và hàng ngàn hiện vật, cổ vật, tư liệu giá trị về quê hương núi Hồng - sông La đang được lưu giữ là minh chứng cho những nỗ lực của Bảo tàng Hà Tĩnh trong sưu tầm, bảo quản ký ức quê hương.
[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là người cộng sản kiên trung, có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng ngời, để lại nhiều bài học quý báu cho đội ngũ cán bộ, đảng viên hôm nay và các thế hệ mai sau.
Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

80 năm qua, kể từ khi đất nước giành độc lập, văn hóa luôn là mạch nguồn nuôi dưỡng tinh thần, bản sắc và sức mạnh đoàn kết của người Hà Tĩnh. Đặc biệt, từ sau công cuộc đổi mới, ngành Văn hóa Hà Tĩnh đã có bước tiến dài trong nỗ lực bảo tồn và làm tỏa sáng di sản cha ông.