Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

(Baohatinh.vn) - Nhờ ý thức giữ gìn truyền thống văn hóa, người dân làng cổ Khổng Yên (còn gọi là làng Khoóng) thuộc xã Đức Yên cũ, nay là thị trấn Đức Thọ (Hà Tĩnh) vẫn giữ được nét đẹp hồn quê làng Việt giữa không khí sôi động của nông thôn mới.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Đền Khổng Yên được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh vào năm 2012

Theo các bậc cao niên, là vùng đất bồi tụ nằm bên bờ sông La, làng Khổng Yên có lịch sử ra đời cách đây hơn 500 năm. Trước những năm 70 của thế kỷ trước, ngoài sản xuất nông nghiệp, làng có nghề truyền thống là làm giấy viết từ cây nứa. Về sau, khi công nghệ phát triển, giấy viết sản xuất thủ công không đáp ứng nhu cầu sử dụng, làng chuyển sang nghề giấy hàng mã và đan bồ (dụng cụ đựng nông sản, muối…).

Thời chống Mỹ, Khổng Yên có 5 đội sản xuất làm nghề gồm: Nhân, Trí, Nghĩa, Dũng, Hùng. Về sau, làng chia ra thành 2 thôn là Đại Nghĩa và Hùng Dũng, tương ứng với 2 tổ dân phố (TDP) sau khi Đức Yên sáp nhập vào thị trấn Đức Thọ năm 2020.

Ông Nguyễn Dương Quý (78 tuổi, TDP Đại Nghĩa) kể lại: “Trước đây, làng tôi đẹp lắm, có cổng làng, cây đa, giếng nước, nhiều đền thờ, miếu mạo. Đặc biệt, nghề làm giấy rất nổi tiếng. Thuở tôi còn nhỏ, trước mỗi nhà trong làng đều có một cái hồ nhỏ ngâm nứa làm giấy. Không khí lao động làng quê lúc ấy rộn ràng, mùi giấy bù (giấy nâu) sau các mẻ sản xuất tỏa ra khắp nơi…”.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Đền Khổng Yên thờ vị thành hoàng làng là Tiến sỹ Trần Dực (1465-1512), người có công xây nhiều công trình phúc lợi cho dân làng sau khi đỗ đạt thành danh.

Cũng như nhiều làng cổ Hà Tĩnh khác, do thời gian và chiến tranh, nhiều di tích dần mai một. Gần đây, song song với xây dựng NTM, chính quyền và người dân 2 TDP Đại Nghĩa, Hùng Dũng đã cố gắng phục hồi các di tích và những nét đẹp của làng cổ trước đây.

Một trong những việc làm ý nghĩa mà chính quyền và Nhân dân ở đây làm được trong việc gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của làng, đó là phục hồi lại đền Khổng Yên, nơi thờ tự Đệ nhị giáp Tiến sỹ Trần Dực, đồng thời là thành hoàng làng.

Theo tư liệu lịch sử, Trần Dực (1465-1512) người quê ở Ngãi Lăng (thị trấn Đức Thọ ngày nay). Thuở nhỏ, ông đi ở cho một gia đình ở làng Khổng Yên nhưng bằng tư chất thông minh đã được chủ cho đi học. Sau những nỗ lực, người học trò nghèo ấy đã thi đỗ Tiến sỹ trong kỳ thi hội năm Nhâm Tuất (1502) đời vua Lê Hiến Tông.

Ông từng được vua phong đến chức Hộ bộ Tả thị lang kiêm Đông các Hiệu thư và được khắc tên vào bia ở Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội). Sau khi công thành danh toại, ông đã về quê và xây các công trình phúc lợi cho người dân, trong đó có cây cầu chống úng ngập Thị Lang, nằm giữa thị trấn Đức Thọ và xã Tùng Ảnh ngày nay. Sau 500 năm, hiện cây cầu này vẫn phát huy tác dụng.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Bánh gai, sản phẩm truyền thống của làng Khổng Yên vừa được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP cấp tỉnh. (Trong ảnh: Cơ sở sản xuất của gia đình bà Nguyễn Thị Nho - TDP Hùng Dũng).

Với sự chung tay phục dựng của chính quyền và Nhân dân, năm 2012, đền Khổng Yên được UBND tỉnh công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Sau này, trong quá trình xây dựng NTM, người dân ở đây ngày càng bồi đắp, tu sửa thêm quần thể cảnh quan xung quanh đền, như: trồng cây đa, phục hồi giếng Trùa… khiến cho làng quê NTM Khổng Yên mang đậm hồn quê làng Việt.

Cùng với xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan, Hùng Dũng là một trong 2 TDP của làng Khổng Yên xưa cũng duy trì và phát huy nghề làm bánh gai truyền thống Đức Thọ. Hiện, sản phẩm này đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Làng quê Hà Tĩnh gìn giữ hồn Việt

Những con đường NTM khang trang với hàng rào xanh mướt ở TDP Đại Nghĩa.

Ông Nguyễn Ngọc Tâm - Bí thư Chi bộ TDP Đại Nghĩa cho biết: “Đại Nghĩa và Hùng Dũng đều đã đạt khu dân cư NTM kiểu mẫu. Sau khi sáp nhập vào thị trấn Đức Thọ, chúng tôi tiếp tục nỗ lực xây dựng TDP kiểu mẫu. Song song với xây dựng NTM, chúng tôi luôn thống nhất và nỗ lực gìn giữ những di sản văn hóa mà ông cha để lại”.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

"Vì người nghèo" - Hành trình của yêu thương!

"Vì người nghèo" - Hành trình của yêu thương!

Những ngôi nhà được dựng lại sau bão, những mô hình sinh kế được trao cho người dân đã tạo nên dòng chảy yêu thương lan tỏa, thể hiện trách nhiệm, tinh thần đoàn kết trong mục tiêu phát triển bền vững ở Hà Tĩnh, không để ai bị bỏ lại phía sau.
"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

Hơn 12 năm công tác tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh), anh Lê Thanh Toán đã trở thành tấm gương tiêu biểu về tinh thần trách nhiệm, lòng tận tụy và sự sáng tạo trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.
Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Không chỉ giỏi việc nước, đảm việc nhà, nhiều phụ nữ Hà Tĩnh đã và đang tỏa sáng trong các phong trào thi đua yêu nước, trở thành những bông hoa đẹp, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống của phụ nữ Việt Nam.
Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Nếu người ở những tỉnh có mưa thuận gió hòa từng sống, trải qua những ngày tháng tại Hà Tĩnh như tháng 10 này, sẽ thấu hiểu vì sao người quê tôi dồn tiền bạc, chắt bóp để làm nhà kiên cố, mua xe...
Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Đã 71 năm trôi qua, song với cựu chiến binh Hồ Sỹ Cúc (95 tuổi, TDP Liên Công, phường Trần Phú, Hà Tĩnh), ký ức hào hùng về ngày cùng đồng đội tiến qua 5 cửa ô về tiếp quản Thủ đô (10/10/1954) vẫn vẹn nguyên niềm tự hào.
Cái duyên với Truyện Kiều

Cái duyên với Truyện Kiều

Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.
Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Con người Hà Tĩnh, với những giá trị đặc trưng không ngừng được củng cố, hun đúc, phát triển qua các thời kỳ chính là sức mạnh nội sinh để xây dựng và phát triển quê hương.
Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình cụ bà Trần Thị Lực ở xã Thạch Lạc (Hà Tĩnh) hiện có 4 thế hệ cùng chung sống gắn kết và yêu thương. Trong mái ấm ấy, truyền thống hiếu nghĩa luôn được gìn giữ và trao truyền từ đời này sang đời khác.
Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

“Quả ngọt” hôm nay trên hành trình xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM ở Hà Tĩnh được kết tinh từ “ý Đảng, lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân.
Bên bến Tam Soa

Bên bến Tam Soa

Về bến Tam Soa, xã Đức Thọ, vào những ngày tháng 9 mùa thu, du khách sẽ có một trải nghiệm ý nghĩa vì đó không chỉ là chuyến đi mà còn là hành trình trở về nguồn cội, với những giá trị giản dị, thiêng liêng.
"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

Thuyết minh viên tại các khu di tích lịch sử, văn hóa là nhịp cầu nối giữa lịch sử và hiện tại, góp phần khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước và thêm trân trọng hòa bình.
Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Trong những năm gần đây, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống (NTTT) Hà Tĩnh được đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh ghi nhận bởi các chương trình nghệ thuật để lại nhiều dấu ấn. Góp phần làm nên những thành công ấy, có sự đóng góp lớn của nhạc sỹ Trần Quốc Dũng - Trưởng phòng Nghệ thuật biểu diễn.
“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

Đó là chia sẻ đầy tâm huyết của bà Trần Thị Yên, một tấm gương về sự cống hiến thầm lặng. Với vai trò Bí thư Chi bộ tổ dân phố 17 (phường Hà Huy Tập, Hà Tĩnh), bà đã chứng minh rằng, uy tín của người lãnh đạo không nằm ở chức danh, mà ở sự thấu hiểu và gắn bó với bà con.
Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Tại nhiều làng quê Hà Tĩnh, rằm tháng Bảy không chỉ là một ngày lễ trọng kế tục từ văn hóa truyền thống ngàn đời của ông cha, mà còn là dịp mỗi người trở về với nguồn cội, sum họp anh em, họ hàng.