(Baohatinh.vn) - Cặp cây muỗm trong đền thờ Cương Quốc Công Nguyễn Xí (đền Cương Khấu Lộc Sơn), thuộc địa bàn thị trấn Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) vừa được công nhận là cặp cây di sản.
Tương truyền sau khi giúp Lê Lợi đánh tan quân Minh ở vùng phía Nam Hoan Châu (tức Xứ Nghệ cũ), trên đường về Bắc, Cương Quốc Công Nguyễn Xí (một võ tướng tài ba, một danh thần kiệt xuất thời Hậu Lê) đã dừng chân ở rú Trôốc (theo tiếng địa phương) thuộc khu vực làng cổ Mỹ Lộc, xã Cẩm Huy (nay là TDP 3, thị trấn Cẩm Xuyên) để lập căn cứ. Thời gian này, ông cắt cử lính nuôi ngựa, trồng lương thực, giúp bà con nhân dân nơi đây ổn định cuộc sống. Trong ảnh: Vùng rú Trôốc ngày nay. Để tưởng nhớ công ơn của ông, người dân trong vùng đã xây dựng đền Cương Khấu Lộc Sơn (thờ Cương Quốc Công Nguyễn Xí) vào thế kỷ XV ngay tại làng Mỹ Lộc, xã Cẩm Huy. Khi xây xong, người dân đã trồng 4 cây muỗm tại 4 góc đền thờ với mong muốn trấn giữ cả khuôn viên đền. Trải qua chiến tranh, yếu tố thời tiết, 2 cây đã bị gãy đổ, nay chỉ còn lại 2 cây. Trong 2 cây muỗm còn lại, 1 cây nằm tại vị trí cạnh nhà bái đường (phía trước), 1 cây nằm cạnh thượng điện (phía sau). Cây phía trước có 18 cành, chiều cao 25m, chu vi gốc 5,4m. Trong ảnh: Cây muỗm phía trước. Tuy cây phía trước gặp tình trạng rỗng ruột, song tổng thể thì vẫn xanh tốt, các bộ rễ khoẻ khoắn.
Cây phía sau có 12 cành, cao 26m, chu vi gốc 5,2m. Cây này có thế vươn xa, ôm trọn thượng điện, phủ kín bóng mát cho trung tâm ngôi đền. Trong khuôn viên đền, người dân vẫn giữ nguyên vẹn phần núi đá của rú Trôốc xưa, chắn giữ cả phần hậu thượng điện. Tại vị trí 1 cây muỗm đã chết khô, người dân địa phương trồng thêm 1 cây đa thay thế. Cây đa này mọc lên, ôm trọn phần thân đã khô đen của cây muỗm xưa như lưu giữ lại một phần kỷ niệm.
Theo quan niệm của dân làng, cặp cây muỗm này phát triển theo thế “trấn giữ” cho ngôi đền. Cây phía trước mọc thẳng, tán che phủ phần trước đền; cây phía sau phát triển theo hướng hơi nghiêng, che phủ toàn bộ thượng điện. Trong ảnh: Gốc cây phía trước và gốc cây phía sau phải nhiều người ôm mới xuể.“Ngoài ngày rằm, mùng một, người dân địa phương còn tổ chức thắp hương, dâng lễ vào ngày Khai hạ (7/1 âm lịch), lễ Lục ngoạt (15/6 âm lịch) và lễ giỗ Cương Quốc Công Nguyễn Xí (30/10 âm lịch). Bên cạnh đó, ngôi đền cũng là nơi gửi gắm tâm linh của Nhân dân địa phương mỗi khi có công việc quan trọng. Vào mỗi buổi chiều, dưới bóng cây muỗm là nơi trú mát, trò chuyện của các cụ già, trẻ em...”, ông Nguyễn Xuân Hùng – Bí thư Chi bộ tổ dân phố 3 cho biết. Cặp cây muỗm đã được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam xét duyệt là cặp Cây Di sản Việt Nam vào ngày 11/4/2024. Được biết, thời gian tới, cơ quan này sẽ phối hợp cùng địa phương để tổ chức lễ công nhận Cây Di sản Việt Nam.
Cặp cây muỗm cổ có niên đại gần 600 năm, gắn liền với quá trình hình thành của ngôi đền Cương Khấu Lộc Sơn. Hằng năm, địa phương cùng người dân luôn quan tâm, chăm sóc 2 cây cổ thụ này và tổ chức nhiều đợt tổng dọn vệ sinh tại khu vực đền nhằm bảo đảm mỹ quan. Tháng 4 vừa qua, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam đã xét duyệt đây là cặp Cây Di sản Việt Nam. Trong tháng 5, chúng tôi sẽ phối hợp cùng các đơn vị liên quan tổ chức lễ công nhận.
Ông Nguyễn Như Quỳnh
Chủ tịch UBND thị trấn Cẩm Xuyên
Video: Thông tin thêm về quá trình hình thành cặp cây cổ gần 600 năm tuổi.
Năm 1964, khi vừa mới nhập ngũ, Đại tá Dương Phổ quê ở xã Trường Sơn (Đức Thọ, Hà Tĩnh) đã lập chiến công lẫy lừng khi dùng súng trường bắn hạ máy bay của giặc.
Hà Tĩnh với bản sắc văn hóa, lịch sử, tiềm năng kinh tế riêng biệt đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những địa phương phát triển năng động ở khu vực Bắc Trung Bộ.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót ở xã Cẩm Quan (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) là nơi tưởng nhớ người con ưu tú của dân tộc, một địa chỉ đỏ mang đậm giá trị giáo dục sâu sắc.
Giữ gìn nếp nhà, các thành viên thấu hiểu chia sẻ cùng nhau là những bí quyết giúp gia đình ông Đặng Quang Hạnh ở Thiên Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) luôn đầy ắp tiếng cười.
Từ chỗ là hoạt động tín ngưỡng của người dân địa phương, lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương ở TX Hồng Lĩnh đã trở thành lễ hội được cấp ủy, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh quan tâm, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Hòa chung lòng thành kính hướng về ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, người dân Hà Tĩnh đã cùng nhau gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, khẳng định sự gắn bó bền chặt trong dòng chảy lịch sử dân tộc.
Bên dòng sông Ngàn Phố thơ mộng, người dân thôn Phúc Bằng, xã Sơn Bằng (Hương Sơn, Hà Tĩnh) đang cùng nhau xây dựng cảnh quan xanh sạch đẹp, hướng tới cuộc sống sống ấm no, hạnh phúc.
Các hoạt động Lễ giỗ Quốc tổ Hùng Vương bắt đầu từ ngày 2-7/4/2025 (tức ngày 5-10/3 âm lịch) tại Khu di tích Đại Hùng. Ông Trần Xuân Đức - Phó Chủ tịch UBND thị xã Hồng Lĩnh thông tin thêm về nội dung này.
Trong tâm thức người Hà Tĩnh, biển luôn gọi lên tình yêu tha thiết, bởi không chỉ mang trong mình nhiều giá trị kiến tạo sự thịnh vượng, biển còn lưu giữ vẻ đẹp văn hóa, lịch sử quê hương...
Thờ cá Ông (cá Voi) là một tín ngưỡng dân gian có từ lâu đời của cư dân sinh sống ven biển Việt Nam. Nhiều vùng ở Hà Tĩnh, người dân thờ cá Ông như một vị thần biển linh thiêng.
Với sự cống hiến và nỗ lực không ngừng, Bí thư Chi bộ TDP Đồng Tiến, thị trấn Kỳ Đồng, huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) Thiều Thị Nhụy đã góp phần quan trọng đưa TDP phát triển.
Với điểm IELTS 8.0, “thần đồng tiếng Anh” Nguyễn Lê Bảo Chung (lớp 6A7, Trường Albert Einstein Hà Tĩnh) đã trở thành 1 trong những thí sinh nhỏ tuổi nhất đạt số điểm này với kỹ năng Reading đạt tuyệt đối 8.0, Speaking 8.5, Listening 8.5 và Writing 7.0.
Đại úy Lê Ngọc Anh (Phó Trưởng Công an xã Yên Hồ, Đức Thọ, Hà Tĩnh) là 1 trong 80 gương mặt được trao giải thưởng Thanh niên Công an xã, thị trấn có thành tích xuất sắc, tiêu biểu toàn quốc.
Ông Trần Văn Hoàn đã góp phần “vàng hóa” vùng đất đồi Đức Lĩnh (Vũ Quang, Hà Tĩnh) bằng việc phát triển cây cam và hồng Bình Du, mang lại thu nhập ổn định cho gia đình.
Bằng sự đoàn kết, chung sức chung lòng, Nhân dân thôn Đồng Yên ở xã Xuân Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) đã cùng nhau xây dựng quê hương thành khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu thanh bình, đáng sống.
Đền Thánh Mẫu xã Xuân Lam (Nghi Xuân, Hà Tĩnh) thờ Hoàng hậu Ngọc Trần - vợ của Tướng công Lê Lợi, sau này là Vua Lê Thái Tổ. Không những là điểm văn hóa tâm linh, đây còn là một di tích lịch sử quan trọng.
Đây là dịp để con cháu dòng họ và người dân Hà Tĩnh bày tỏ sự tôn vinh, tri ân bậc tiền nhân đã có những đóng góp to lớn cho công cuộc bảo vệ đất nước.
Nguyễn Phi Sài là một nhân vật lịch sử có nhiều công lao, đóng góp dưới thời Lê Trung Hưng và từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều, ngoài trấn. Hiện nay, dòng họ Nguyễn Phi ở xã Thạch Long (Thạch Hà, Hà Tĩnh) vẫn còn lưu giữ nhiều di sản quý mà ông để lại.
Triển lãm "Bãi Cọi - nơi gặp gỡ các nền văn hóa" diễn ra tại Bảo tàng Hà Tĩnh trưng bày hơn 100 hiện vật, tư liệu, hình ảnh là địa điểm tham quan, tìm hiểu giá trị di sản rất ý nghĩa với du khách và các em học sinh, sinh viên.
Việc tổ chức đón bằng xếp hạng di tích cấp quốc gia mộ Nguyễn Huy Tựu là dịp để lan tỏa những giá trị di sản của danh nhân dòng họ Nguyễn Huy - Trường Lưu tới đông đảo người dân Hà Tĩnh.
Anh liệt Đại vương Nguyễn Huy Tựu quê ở làng Trường Lưu, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh là người có nhiều đóng góp cho quê hương, đất nước, đặc biệt là trong lĩnh vực văn hóa và giáo dục.
Với chuyên đề trưng bày "Bãi Cọi - Nơi gặp gỡ các nền văn hóa", Bảo tàng Hà Tĩnh sẽ giới thiệu tới khán giả câu chuyện về đời sống của người Việt dưới chân núi Hồng Lĩnh cách đây hơn 3.000 năm.
Người dân thôn 4, xã Thọ Điền (Vũ Quang, Hà Tĩnh) luôn ý thức xây dựng khu dân cư ngày một khang trang, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo đà cho sự phát triển của xã nhà.
Sách "An Tĩnh cổ lục" của học giả người Pháp thuật lại, đền Chiêu Trưng tại xã Quang Vĩnh (Đức Thọ, Hà Tĩnh) là một trong những ngôi đền đẹp nhất nước An Nam xưa.
