Tháo gỡ nút thắt, vận dụng hiệu quả chủ trương, chính sách để mở rộng quy mô, thu hút nguồn lực, nâng cao hiệu quả hoạt động các khu, cụm công nghiệp (CCN) bằng các giải pháp đồng bộ và quyết liệt là nhiệm vụ cốt lõi trong phát triển kinh tế của TX Hồng Lĩnh thời gian tới. Từ đó, thúc đẩy phát triển kinh tế đô thị, góp phần để thị xã hoàn thành các tiêu chí đô thị loại III, đồng thời tạo sức bật cho vùng động lực kinh tế phía Bắc Hà Tĩnh.
Một trong những khó khăn đầu tiên được nhìn nhận là dù tỷ lệ lấp đầy khá cao, song, thực tế quy mô các CCN của TX Hồng Lĩnh còn rất nhỏ. Trong số 4 CCN hiện có trên địa bàn chưa có cụm nào đạt diện tích 75 ha. Cụm có diện tích lớn nhất hiện nay là CCN Nam Hồng với 42,9 ha. Trước bài toán này, TX Hồng Lĩnh sớm điều chỉnh quy hoạch để mở rộng các CCN. Theo quy hoạch của thị xã, từ nay đến năm 2030, CCN Cổng Khánh 1 sẽ mở rộng diện tích lên 75 ha, CCN Cổng Khánh 2 mở rộng lên 65 ha, riêng đối với CCN Trung Lương đã điều chỉnh quy hoạch mở rộng thêm 19,8 ha để đáp ứng nhu cầu SXKD của doanh nghiệp (DN).
Lãnh đạo TX Hồng Lĩnh gắn biển công trình hạ tầng giao thông kết nối trong và ngoài hàng rào Cụm công nghiệp Cổng Khánh 1 do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TX Hồng Lĩnh làm chủ đầu tư.
Ông Phan Thanh Tùng - Trưởng phòng Quản lý đô thị TX Hồng Lĩnh thông tin: “Sau hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh, thị xã sẽ hoàn thiện việc điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2045, điều chỉnh quy hoạch phân khu các phường để phù hợp quy hoạch chung. Giám sát, quản lý chặt chẽ việc thực hiện quy hoạch chi tiết tổng thể mặt bằng sử dụng đất của các dự án, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm, không tuân thủ quy hoạch. Song song với đó, thị xã sẽ lập hồ sơ trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt, xem xét thành lập các khu, CCN mới theo lộ trình, quy mô phù hợp. Thị xã phấn đấu thành lập CCN Cổng Khánh 3 và Khu công nghiệp Bắc Hồng Lĩnh trước năm 2025; đề xuất thành lập Khu công nghiệp Nam Hồng Lĩnh trước năm 2030”.
Trong việc thu hút DN tại CCN Cổng Khánh 1, hiện nhà đầu tư đang gặp khó vì chưa có giá đất. Ông Trần Tiến Sỹ - Giám đốc Công ty CP Đầu tư IDI, chủ đầu tư CCN Cổng Khánh 1 chia sẻ: “Hiện nay, hạ tầng kỹ thuật của toàn bộ CCN đã cơ bản hoàn thiện và sẵn sàng đón nhà đầu tư vào SXKD. Tuy nhiên, cái khó là dự án thuộc trường hợp phải xác định giá đất cụ thể nhưng đến nay vẫn chưa xác định được đơn giá với toàn bộ diện tích CCN dẫn đến chủ đầu tư chưa thực hiện được nghĩa vụ tài chính để từ đó làm cơ sở cho việc thu hút DN thứ cấp”.
...
Cùng nhà đầu tư giải quyết khó khăn này, UBND TX Hồng Lĩnh đã có nhiều cuộc làm việc và kiến nghị với các sở, ngành liên quan để sớm tìm giải pháp tháo gỡ.
Thực tế hoạt động của các CCN cũng đã bộc lộ những bất cập trong công tác quản lý. Theo đó, hiện nay, dù đã có nhiều CCN được lấp đầy, số lượng DN đi vào hoạt động khá lớn, song, TX Hồng Lĩnh vẫn chưa hình thành được ban quản lý CCN. Việc quản lý hoạt động các cụm vẫn đang dựa theo ngành, lĩnh vực, vì vậy, thiếu tính chuyên nghiệp. Bất cập thể hiện rõ khi các DN hoạt động trong các cụm phát sinh những vấn đề liên quan đến hạ tầng - kỹ thuật, môi trường, lao động… thì sẽ thiếu một đầu mối để kịp thời tiếp nhận kiến nghị và giải quyết. DN phải đề xuất, kiến nghị với chính quyền địa phương hoặc gửi trực tiếp cho UBND thị xã, sau đó, các phòng, ban dựa theo lĩnh vực phụ trách tham mưu giải quyết.
Công trình hạ tầng giao thông nối từ quốc lộ 1 tuyến tránh TX Hồng Lĩnh vào đường nội bộ Cụm công nghiệp Cổng Khánh 1 ở phường Đậu Liêu), có chiều dài gần 800m, chiều rộng mặt đường 8m, được thảm nhựa, với tổng mức đầu tư 28 tỷ đồng.
“Thị xã đã nhận thấy hạn chế này, tuy nhiên, do khó khăn về con người, biên chế nên vẫn chưa thể thực hiện được. Thời gian tới, trên cơ sở những sửa đổi của Chính phủ đối với Nghị định 68/2017/NĐ-CP về quản lý, phát triển CCN, thị xã sẽ có hướng đi phù hợp để các CCN hoạt động hiệu quả hơn”, ông Hoàng Thanh Sơn - Trưởng phòng Kinh tế thị xã khẳng định.
Ông Sơn cũng nhấn mạnh, bên cạnh nỗ lực nâng cao hiệu quả quản lý, đồng hành cùng DN, thị xã cũng sẽ thường xuyên theo dõi chặt chẽ tiến độ đầu tư, hiệu quả hoạt động các khu, CCN; tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động sau đầu tư, nhất là việc chấp hành quy định pháp luật về đầu tư, cam kết tiến độ thực hiện dự án; đề xuất chấm dứt hoạt động đối với dự án chậm tiến độ quá lâu; kiên quyết xử lý nghiêm các DN vi phạm quy định của pháp luật, nhất là liên quan đến môi trường, xây dựng, lao động…
Khẳng định triển vọng mới trong phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp (CT-TTCN) ở TX Hồng Lĩnh, ông Hoàng Văn Quảng - Giám đốc Sở Công thương cho biết, Quy hoạch tỉnh đã xác định TX Hồng Lĩnh có 5 CCN và 1 khu công nghiệp... Thời gian tới, địa phương cần đẩy mạnh huy động nguồn lực đầu tư đồng bộ hạ tầng các CCN hiện hữu để thu hút dự án thứ cấp vào cụm; xúc tiến thu hút các nhà đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, CCN. Bên cạnh đó, cấp ủy, chính quyền địa phương cần tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị, DN tiếp cận tốt với các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư... của tỉnh.
Cuối năm 2022, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 96/2022/NQ-HĐND về một số chính sách hỗ trợ phát triển CN-TTCN trên địa bàn tỉnh đến năm 2025. Qua khảo sát, đề xuất, hiện nay, nhiều nội dung đang được triển khai trên địa bàn TX Hồng Lĩnh như hỗ trợ vốn đầu tư hạ tầng kết nối trong - ngoài CCN; hạ tầng nội cụm; chính sách khuyến công và chuyển giao công nghệ trong sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ. Đây là động lực để DN trên địa bàn tái đầu tư, mở rộng sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm tạo nên nền công nghiệp phát triển bền vững.
Để đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, CCN Trung Lương đã được điều chỉnh quy hoạch mở rộng thêm 19,8ha.
Cùng với tranh thủ tối đa chính sách mới của tỉnh, ông Tôn Quang Ngọc - Phó Chủ tịch UBND thị xã cho biết, địa phương cũng sẽ sớm ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư phát triển CN-TTCN, trong đó, ưu tiên hỗ trợ DN trong thực hiện các thủ tục thuê đất, chuyển đổi công nghệ, hỗ trợ lãi suất vay vốn đầu tư sản xuất, đào tạo và thu hút công nhân có tay nghề.
Tiếp tục cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, xây dựng môi trường thu hút đầu tư, SXKD cởi mở, thuận lợi. Trong giai đoạn mới, TX Hồng Lĩnh ưu tiên thu hút các nhà đầu tư lớn, lựa chọn dự án có tính khả thi cao; quan tâm hàng đầu đến dự án sản xuất công nghiệp nhẹ, ứng dụng công nghệ cao, thân thiện với môi trường, sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao, đem lại thu nhập tốt cho người lao động và đóng góp lớn vào ngân sách Nhà nước.
Một góc Cụm công nghiệp Nam Hồng.
Nhiều giải pháp để phát triển bền vững các khu, CCN trên địa bàn cũng đã được cấp ủy, chính quyền và các ban, ngành từng bước triển khai. Trong đó, yếu tố đầu tiên là đảm bảo chất lượng và số lượng nguồn nhân lực phục vụ cho các DN. Theo số liệu thống kê của UBND TX Hồng Lĩnh, hiện nay, địa phương có trên 4.000 lao động đang làm việc trong các CCN. Trong vài năm tới, khi các dự án lớn được triển khai với kỳ vọng sẽ có thêm nhiều nhà đầu tư thứ cấp vào hoạt động thì nhu cầu lao động trên địa bàn sẽ tiếp tục tăng cao. Theo dự báo của UBND TX Hồng Lĩnh, đến năm 2030, các khu công nghiệp, CCN sẽ thu hút và giải quyết việc làm mới cho trên 8.000 lao động.
Để giải bài toán này, ông Mai Văn Danh - Trưởng phòng LĐ-TB&XH thị xã cho biết: “Để đáp ứng nhu cầu về lao động cho sự phát triển của công nghiệp, thời gian tới, thị xã sẽ tập trung đào tạo nghề theo hướng đặt hàng của DN; đẩy mạnh đào tạo nghề cho lao động nông thôn với các nghề lao động phổ thông để đáp ứng nhu cầu của các DN về may mặc, sợi, dệt, TTCN…; chú trọng phối hợp với ngành giáo dục tăng cường công tác phân luồng, hướng nghiệp để đào tạo được nguồn lao động có tay nghề; xây dựng cơ chế, chính sách nhằm thu hút nguồn nhân lực có tay nghề phục vụ các nhà máy đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao”.
Bên cạnh đó, TX Hồng Lĩnh đang ưu tiên thu hút đầu tư lĩnh vực đô thị nhằm đảm bảo hạ tầng phúc lợi xã hội khi công nhân lao động làm việc trên địa bàn gia tăng nhanh trong thời gian tới. Tín hiệu vui là trong năm 2023, đã có một số DN ký kết biên bản ghi nhớ đầu tư các khu đô thị - nhà ở xã hội, phát triển giáo dục. Ông Tôn Quang Ngọc khẳng định: “Địa phương sẽ tập trung rà soát, bố trí quỹ đất, kêu gọi và thu hút các dự án xây dựng các khu nhà ở xã hội, gắn với việc đầu tư hạ tầng các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, điện, nước sinh hoạt, dịch vụ ngân hàng, viễn thông, vận tải... phục vụ người lao động tại các khu, CCN. Đồng thời quan tâm làm tốt công tác bảo vệ môi trường, đảm bảo an sinh xã hội và giữ vững trật tự an toàn xã hội tại các khu, CCN”.
...
Với những giải pháp đồng bộ và quyết liệt, TX Hồng Lĩnh phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ lấp đầy các cụm công nghiệp trên 80%; giá trị đóng góp của các DN trong các khu, CCN đến năm 2025 chiếm trên 80% giá trị ngành công nghiệp trên địa bàn và đến năm 2030 con số này là trên 90%. Từ đây, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, góp phần đưa TX Hồng Lĩnh từng bước trở thành trung tâm công nghiệp nhẹ phía Bắc Hà Tĩnh.
THIẾT KẾ & KỸ THUẬT: HUY TÙNG - KHÔI NGUYỄN
Bài 1: Động lực tăng trưởng của thị xã dưới chân núi Hồng
