Koeman bước lên bục họp báo trong lễ ra mắt vai trò tân HLV Barca, tại sân Nou Camp hôm 19/8. Ảnh: AP
Trong những ngày qua, một bài phỏng vấn Koeman từ tháng 1/2019 với phóng viên Ricard Torquemada trên Esport3 bất ngờ được đào lại. Trong đó, HLV người Hà Lan cảnh báo về tương lai mà Barca phải đối mặt: “Suarez , Messi , Pique và Busquets đều đã hơn 30 tuổi. Họ còn một vài năm chơi bóng nữa, nhưng rồi sao? Bạn cần phải thay đổi, bởi họ là xương sống của đội bóng và chơi ở những vị trí cực kỳ quan trọng. Thủ môn Ter Stergen còn chơi nhiều năm nữa, nhưng Barca sẽ không có trung vệ, tiền vệ trụ, tiền đạo cắm và Messi. Vậy nên, tôi chỉ có thể chúc họ may mắn”.
Không ngờ, ước tính “vài năm” của Koeman là lạc quan, và việc thay thế dàn trụ cột kể trên sẽ là nhiệm vụ dành cho chính ông. Sau thất bại đáng hổ thẹn bậc nhất lịch sử CLB trước Bayern Munich ở Champions League, Chủ tịch Josep Maria Bartomeu nhanh chóng sa thải HLV Quique Setien và tiễn chân luôn Giám đốc Thể thao Eric Abidal. Trong chưa đầy một tuần, Koeman được chiêu dụ, kèm khẩu hiệu “Chào mừng trở về nhà” được trang chủ Barca đăng tải khi đưa tin về việc bổ nhiệm tân HLV.
Những hình ảnh về Koeman và 10 bàn thắng đẹp nhất từng ghi trong màu áo Barca được tổng hợp. Có rất nhiều bàn thắng từng được ghi bởi trung vệ sinh năm 1963, song không bàn nào quan trọng bằng cú sút phạt giúp Barca lần đầu đoạt Cup C1 - tiền thân của Champions League - năm 1992, và mang về cho Koeman biệt danh “Người hùng Wembley”.
Một cựu huyền thoại của Barca trở về, với trách nhiệm tiễn biệt những huyền thoại khác thậm chí còn thành công hơn ông thời còn thi đấu. Đó là nhiệm vụ không hề được Chủ tịch Bartomeu che giấu, qua lời tuyên bố “đã tới lúc gửi lời tạm biệt trong danh dự đối với những cầu thủ huyền thoại”. Khi được hỏi danh sách các cầu thủ “không thể đụng đến”, Bartomeu liệt kê: Marc-Andre ter Stegen , Clement Lenglet, Ousmane Dembele, Nelson Semedo, Frenkie de Jong , Ansu Fati, Antoine Griezmann và Lionel Messi. Trong những cầu thủ trên, chỉ Messi trên 30 tuổi. Bartomeu không đề cập tới Pique, Sergio Busquets, Luis Suarez, Jordi Alba , Ivan Rakitic , Arturo Vidal hay bản hợp đồng đắt giá nhất lịch sử CLB Philippe Coutinho .
“Chúng tôi chọn Koeman, bởi ông ấy hiểu rõ Barca, và chúng tôi cũng biết rõ ông ấy: từ con người, tư duy cho tới lối chơi ông ấy áp dụng”, Chủ tịch Bartomeu lý giải. “Ông ấy là một thành phần của Dream Team dưới thời Johan Cruyff và thuộc nằm lòng triết lý, cách chơi bóng của chúng tôi”.
Koeman là HLV người Hà Lan thứ năm trong lịch sử Barca, sau Rinus Michels, Johan Cruyff, Frank Rijkaard và Louis van Gaal. Ảnh: FCB.cat
Trước khi trở lại Barca, Koeman dẫn dắt tới chín CLB nhưng thành tích không thực sự nổi bật, trong đó có những thất bại đau điếng tại Valencia và Everton . Trò cũ Gerard Deulofeu thậm chí từng đăng đàn để chỉ trích ông trên Marca : “Tôi không có nhiều điều để nói về Koeman, ngoài việc ông ta hoàn toàn không giúp tôi một chút nào tại Everton”.
Koema chỉ mới bắt đầu tìm thấy thành công khi dẫn dắt đội tuyển Hà Lan. Tuy nhiên hấp lực từ Barca quá lớn, khiến ông sẵn sàng đánh đổi vị trí vững chắc tại đội tuyển quê hương và cơ hội chỉ đạo tại vòng chung kết Euro 2021. Nhưng rủi ro mà Koeman đối mặt sẽ rất lớn, trong bối cảnh cuộc bầu cử chủ tịch Barca sẽ diễn ra vào tháng 3/2021 và nhiều khả năng những người đã đưa ông tới đây sẽ không còn lãnh đạo CLB sau khi sự kiện được nhiều cules chờ đợi trên kết thúc.
Khi đề cập tới kế hoạch cho đội bóng, Koeman không quên thủ quân Messi. Ngay từ cuộc phỏng vấn tháng 1/2019, ông từng khẳng định: “Cậu ấy cần sự tự do nhất định và những cầu thủ khác cần đảm bảo Messi được chơi ở vị trí ưa thích nhất”. Bartomeu hùng hồn tuyên bố rằng Koeman đã cam kết Messi là trung tâm cho kế hoạch của ông. Song đáp lại là một sự im lặng tuyệt đối từ phía Messi. Kể từ sau chiến bại lịch sử dưới tay Bayern , anh vẫn giữ sự im lặng trong khi Pique đã công khai cho rằng “Barca đã chạm tới đáy của thất vọng và cần thay máu”. Ngay cả Bartomeu cũng phải thừa nhận ông mới chỉ nói chuyện với người cha Jorge thay vì bản thân Messi. Sẽ cần thuyết phục Messi để anh ở lại, dẫn dắt những cầu thủ trẻ thay vì tiếp tục chơi bóng cùng những người đồng đội thân thiết. Việc sử dụng những cầu thủ trẻ là một trong những ưu tiên của Koeman cho Barca, bên cạnh “gây sức ép từ tuyến trên, xây dựng lối chơi từ tuyến dưới và chủ động kiểm soát bóng”.
Koeman nói về tư duy cởi mở của người Hà Lan đối với những cầu thủ ngoài đôi mươi: “Người Hà Lan chúng tôi không ngại cho các cầu thủ trẻ ra sân. Nếu có một cầu thủ 30 tuổi và 22 tuổi có cùng trình độ, tôi sẽ chọn người trẻ hơn, bởi cậu ta chính là tương lai của đội bóng. Bạn phải sử dụng những cầu thủ từ lò đào tạo trẻ nếu họ có khả năng. Tôi luôn thích điều này bởi các cầu thủ từ La Masia biết Barca chơi bóng ra sao, dù vẫn sẽ phải cần lên thị trường chuyển nhượng nếu không có mẫu cầu thủ của mình cần”.
Thành công của Koeman với lứa Hà Lan trẻ trung là một minh chứng rõ rệt. Ông cũng không ngần ngại đối đầu với những ngôi sao lớn, như từng thể hiện với những “cây đa, cây đề” David Albelda, Santi Canizares và Miguel Angel Angulo khi dẫn dắt Valencia năm 2008. Chính sách bàn tay sắt, cá tính mà Koeman từng thể hiện cho thấy ông có thể làm điều mà Ernesto Valverde và Setien được cho là không dám làm: Không nhân nhượng đối với các cầu thủ. Hai người tiền nhiệm của Koeman thiếu sự ủng hộ từ ban lãnh đạo, cũng như không có một sự nghiệp hiển hách như cựu danh thủ Hà Lan.
Nhưng dù có nổi tiếng đến mấy, Koeman vẫn đứng trước một núi trách nhiệm . Đây không phải năm 2008, khi Pep Guardiola lên nắm quyền và tạm biệt những huyền thoại Ronaldinho và Deco, mở ra một triều đại mới. Liệu đội bóng nào có thể đáp ứng phí chuyển nhượng cùng mức lương khổng lồ cho những ngôi sao trên 30 tuổi như Suarez (lương 15 triệu euro/năm), Busquets (9,36 triệu euro), Alba (5,2 triệu euro), Vidal (8,58 triệu euro) hay Rakitic (7,8 triệu euro)?
Thuyết phục Messi ở lại, và thay thế những biểu tượng như Busquets sẽ là thách thức lớn nhất cho Koeman sau khi ông nhận nhiệm vụ ở Barca. Ảnh: AP.
Các đội bóng đều bị ảnh hưởng về tài chính do đại dịch Covid-19 và không cần sốt sắng khi Barca đã lộ rõ ý định bán. Bản thân những ngôi sao này cũng chẳng cần vội vàng: Rakitic đã ở lại sau khi bị Barca rao bán mùa hè năm ngoái, Alba mới gia hạn hợp đồng trong khi đại diện của Busquets và Sergi Roberto đã khẳng định các thân chủ của họ không có ý định ra đi. Họ hiểu rõ rằng chỉ hơn nửa năm nữa thôi, cả chủ tịch lẫn HLV đều có thể đã phải cuốn gói khỏi Barca sau cuộc bầu cử. Ứng cử viên số một cho ghế chủ tịch Barca Victor Font đã khẳng định một điều: Bất kể Koeman có thành công đến nhường nào, ông vẫn sẽ chia tay HLV này, và chọn Xavi Hernandez .
Một câu chuyện tương tự từng diễn ra tại Valencia, khi Koeman cố gắng chiến đấu để bảo vệ chủ tịch Juan Soler. Cuối mùa giải năm đó, Valencia đoạt Cup Nhà Vua Tây Ban Nha, nhưng Koeman vẫn bị sa thải chỉ vài ngày sau đó. Thành tích của “Bầy dơi” tại La Liga là vô cùng bết bát với chỉ hai điểm trên nhóm xuống hạng, còn HLV bị chính các học trò ngó lơ trong đêm đăng quang. Sau này, các cầu thủ Valencia thậm chí còn khẳng định chiếc Cup Nhà Vua là nhờ họ, chứ không phải do tài huấn luyện của Koeman.
Năm 2014, Albeda từng viết trên Twitter : “Tôi ước gì một ngày nào đó, Koeman sẽ dẫn dắt Barca. Khi ấy có lẽ giải đấu sẽ trở nên cân bằng hơn”. Sáu năm trước là thời điểm Barca vẫn cực mạnh, vẫn còn Neymar, Xavi và Iniesta, trong khi những trụ cột hiện tại đang ở giai đoạn đẹp nhất của sự nghiệp. Giờ đây, Koeman kế thừa một đội bóng có đội tuổi ra sân trung bình là 29 tuổi và 329 ngày trong thất bại trước Bayern Munich, những làn sóng bất mãn âm ỉ và một ban lãnh đạo đang cố gắng để giữ ghế lâu nhất có thể.
Lời nói của chính Koeman một năm trước giờ ứng nghiệm với chính ông, bởi để có thể tồn tại, chứ chưa nói tới thành công tại Camp Nou, ông sẽ cần rất nhiều may mắn.
