Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Cao nguyên Ustyurt là một trong những địa điểm bí ẩn nhất trên thế giới với cảnh quan ngoạn mục và hàng nghìn cánh diều sa mạc bằng đất, đá.

Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Cao nguyên Ustyurt là sa mạc đất sét xuyên biên giới trải dài qua Turkmenistan, Kazakhstan và Uzbekistan. Vùng đất rộng khoảng 200.000 km2, gần bằng diện tích của Anh và Scotland cộng lại, nhưng có lượng mưa ít ỏi và nhiệt độ theo mùa dao động từ âm 40 độ C đến 40 độ C. Những công trình cổ xưa còn sót lại là bằng chứng cho thấy các bộ lạc du mục đã sống sót giữa thiên nhiên khắc nghiệt. Ảnh: Brodyaga.

Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Cảnh quan đặc trưng của Ustyurt là những khối núi đá vôi cao khoảng 200 m bị bào mòn, được người dân địa phương gọi là chink. Tại đây còn xuất hiện các hồ muối lớn trong thời gian ngắn ngủi sau những trận mưa hiếm hoi vào mùa đông và mùa hè. 21 triệu năm trước, cao nguyên Ustyurt là một phần của biển Tethys, nơi được cho đã phân tách nên biển Đen, Aral và Caspi ngày nay. Do vậy, du khách có thể dễ dàng tìm thấy những mảnh hóa thạch của sinh vật biển cổ đại khi đến Ustyurt. Ảnh: Behance.

Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Khu bảo tồn thiên nhiên Ustyurt nằm ở vùng Mangystau, phía tây nam Kazakhstan. Khu bảo tồn được thành lập vào năm 1984, có diện tích khoảng 223.000 ha và trở thành nơi sinh sống của gần 300 loài sinh vật bao gồm nhím Brandt, chồn hôi cẩm thạch, chim ô tác Houbara, lợn rừng ... Đặc biệt, đây là “ngôi nhà” của một cá thể báo Ba Tư, loài động vật quý hiếm đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Ảnh: novastan.

Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Nằm rải rác xung quanh các vách đá của cao nguyên Ustyurt là những công trình bằng đất, đá được gọi là cánh diều sa mạc. Thuật ngữ này bắt nguồn từ các phi công quân sự Pháp và Anh, những người đầu tiên phát hiện ra công trình bí ẩn vào thập niên 1920. Hiện nay, ước tính có hơn 5.800 cánh diều sa mạc tồn tại trên thế giới, trong đó có khu vực thuộc Kazakhstan và Uzbekistan của cao nguyên Ustyurt. Ảnh: BBC.

Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Trong những năm qua, các nhà khảo cổ học cho rằng cánh diều sa mạc là nơi để nuôi động vật trong nhà của người cổ đại cách đây hơn 2.000 năm. Tuy nhiên, nhiều bằng chứng gần đây cho thấy cấu trúc hình phễu này được sử dụng để bẫy linh dương Saiga, loài động vật nguy cấp từng hiện diện ở khắp vùng thảo nguyên Trung Á. Số ít bộ lạc du mục hiện vẫn sử dụng cánh diều sa mạc để nhốt cừu Urial hay linh dương Jairan trước khi làm thịt chúng. Ảnh: Pinterest.

Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Theo giáo sư Alison Betts, cao nguyên Ustyurt là địa điểm yêu thích của người du mục để lưu trú vào mùa đông từ thời kỳ đồ sắt đến đầu thế kỷ 20. Đồng bằng châu thổ sông Amu Darya tiếp giáp với phía đông Ustyurt còn trở thành nơi nhiều nền văn minh hình thành và phát triển. Đây là khu vực nằm trên Con đường Tơ lụa, nhờ đó hình thành mạng lưới buôn bán nhộn nhịp ở Âu-Á. Ảnh: dreamstime.

Sa mạc đất sét trải dài qua 3 quốc gia ở châu Á

Các nhà khoa học đang kiến nghị mở rộng diện tích Khu bảo tồn thiên nhiên Ustyurt của Kazakhstan qua phần lãnh thổ của Turkmenistan và Uzbekistan. Theo tiến sĩ Crassard, việc này sẽ giúp họ tiếp tục công việc nghiên cứu hệ sinh thái của sa mạc đất sét, cũng như hiểu hơn cách con người trong quá khứ và hiện đại tương tác với môi trường tự nhiên. Đồng thời, sự hợp tác đa phương giữa các quốc gia tạo nên cách quản lý thống nhất, có thể đệ trình UNESCO công nhận cao nguyên Ustyurt là di sản thế giới trong tương lai. Ảnh: 123rf.

Theo Zing.vn

Đọc thêm

Cổ vật trên đồi Mô

Cổ vật trên đồi Mô

Ông kể cho Sơn nghe về những trận đánh, về những câu chuyện đời lính. Lớp người chiến đấu mà nay còn, mai mất, coi cái chết nhẹ tựa lông hồng...
Tản văn: Chiếc nón của mẹ

Tản văn: Chiếc nón của mẹ

Khi đã trải qua quá nhiều va vấp trên đường đời, tôi càng thấm thía hơn những nghĩa tình ấy. Chợt nhận ra, mẹ cũng chính là một chiếc nón vĩ đại che chở tôi đến hết cuộc đời…
Hoa hậu AI đầu tiên trên thế giới lộ diện

Hoa hậu AI đầu tiên trên thế giới lộ diện

Kenza Layli - một nhân vật hoàn toàn được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo, vừa giành giải Hoa hậu AI. Người đẹp ảo này vốn có sức ảnh hưởng về mảng phong cách sống, thu hút lượng người theo dõi đông đảo trên Instagram, TikTok.
Vòng xòe nở hoa

Vòng xòe nở hoa

Đến Nghĩa trang Liệt sỹ Điện Biên Phủ, bà không tin là trong đời mình, có ngày lại được tự tay thắp hương lên mộ những vị anh hùng dân tộc...
Tản văn: Căn nhà tuổi thơ

Tản văn: Căn nhà tuổi thơ

Tôi lớn lên, cảm giác như không gian nhỏ hẹp đi. Cái man mác buồn bơ vơ của ngày nhỏ cũng không còn nữa. Thiếu thốn qua đi, kỷ niệm không còn nguyên sơ nữa...
Khoảnh khắc

Khoảnh khắc

Đêm tàn dần. Bình minh bắt đầu lên từ phía bên kia thành phố. Huyên đi qua một đêm thức trắng, kỷ niệm chầm chậm trôi trong đầu như một cuốn phim...
Tản văn: Hừng nắng sau cơn mưa

Tản văn: Hừng nắng sau cơn mưa

Sau mỗi lần trời mưa, tôi thường có thói quen ngồi ở một chỗ nào đó thật cao để đón lấy cái hừng nắng đầu tiên. Cái hừng nắng trông non nớt mà lại vô cùng mạnh mẽ...
Vienna tiếp tục là thành phố đáng sống nhất thế giới

Vienna tiếp tục là thành phố đáng sống nhất thế giới

Thủ đô Vienna của Áo một lần nữa được “xướng tên” là thành phố đáng sống nhất trên thế giới, theo bảng xếp hạng thường niên của Economist Intelligence Unit (EIU) - cơ quan nghiên cứu kinh tế thuộc tập đoàn dịch vụ thông tin và truyền thông toàn cầu The Economist, trong đó có báo The Economist.