Ông Haniyeh - thủ lĩnh chính trị của phong trào Hồi giáo Hamas - có mặt tại Tehran để tham dự lễ tuyên thệ nhậm chức của Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian vào ngày 30-7.
"Nơi ở của ông Ismail Haniyeh, người đứng đầu văn phòng chính trị của Hamas, đã bị tấn công tại Tehran. Sau vụ việc, ông và một trong những vệ sĩ của ông đã thiệt mạng", trang tin Sepah thuộc IRGC đăng thông tin.
"Tên lửa dẫn đường bay vào phòng ngủ thủ lĩnh Hamas"
Iran không cung cấp thông tin chi tiết về cách thức ông Haniyeh bị ám sát, chỉ cho biết vụ tấn công đang được điều tra. Trả lời phỏng vấn Đài CNN, người phát ngôn quân đội Israel cho hay họ "không phản hồi thông tin trên truyền thông nước ngoài".
Tuy nhiên truyền thông Saudi Arabia đưa tin ông Haniyeh thiệt mạng trong phòng ngủ của mình do một tên lửa dẫn đường chính xác được phóng về phía ông lúc 2h sáng 31-7 (theo giờ Tehran). Thông tin này cũng được trang Israel National News (Israel), báo Israel Hayom (Israel)... dẫn lại.
Hamas xác nhận ông Haniyeh đã chết, cho rằng vụ ám sát do những người thuộc "chủ nghĩa phục quốc Do Thái" (ám chỉ Israel) thực hiện.
Trả lời phỏng vấn Hãng tin Reuters, quan chức Hamas Sami Abu Zuhri nói vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh ở Iran là hành động leo thang nghiêm trọng, nhưng sẽ không giúp bên đứng sau đạt được mục tiêu.
Theo Hãng tin AP, không có bên nào ngay lập tức nhận trách nhiệm về vụ ám sát, nhưng sự nghi ngờ đang đổ dồn vào Israel. Bởi lẽ trước đó Israel đã tuyên bố sẽ tiêu diệt ông Haniyeh và các nhà lãnh đạo khác của Hamas vì vụ tấn công vào Israel vào ngày 7-10-2023, vụ tấn công khiến khoảng 1.200 người chết.
Israel chưa bình luận và Mỹ cũng chưa phản ứng. Được biết cơ quan tình báo Mossad của Israel từng tiến hành các vụ ám sát.
Đài truyền hình Al-Aqsa (do Hamas quản lý) dẫn lời quan chức cấp cao Hamas Moussa Abu Marzouk tuyên bố vụ ám sát thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh ở Iran là "hành động hèn nhát và sẽ không thoát khỏi sự trừng phạt".
Vụ ám sát diễn ra vào thời điểm chính quyền Tổng thống Joe Biden cố gắng thúc đẩy Hamas và Israel nhất trí về thỏa thuận ngừng bắn tạm thời và thả con tin.
Ông Ismail Haniyeh là ai?
Ông Ismail Haniyeh (62 tuổi) gia nhập Hamas năm 1987 và trở thành người đứng đầu văn phòng chính trị của Hamas vào năm 2017. Khi còn trẻ, ông Haniyeh là một nhà hoạt động sinh viên tại Đại học Hồi giáo ở Thành phố Gaza.
Theo Hãng tin Reuters, ông Haniyeh là người có tiếng nói cứng rắn trong chính sách của Hamas với bên ngoài trong lúc xung đột diễn ra ở Dải Gaza. Tháng 4 năm nay, 3 người con trai của ông Haniyeh đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel ở Gaza.
Tuy nhiên, nhiều nhà ngoại giao coi ông Haniyeh là người ôn hòa so với các thành viên cứng rắn hơn của Hamas.
Ông Haniyeh di chuyển qua lại giữa Thổ Nhĩ Kỳ và thủ đô Doha của Qatar nhằm tránh các hạn chế đi lại do Israel áp đặt ở Dải Gaza. Nhờ đó ông cũng có thể tham gia các cuộc đàm phán ngừng bắn hoặc liên lạc với Iran.
Ông Haniyeh bị ám sát sẽ có ảnh hưởng gì?
Nhà phân tích chính trị và chính sách đối ngoại của Đài CNN Barak Ravid nhận định cái chết của thủ lĩnh chính trị Hamas Ismail Haniyeh "sẽ có ảnh hưởng đáng kể đến các cuộc đàm phán".
Mặc dù ông Haniyeh không phải là nhân vật quan trọng về mặt quân sự, nhưng ông này chịu trách nhiệm về quan hệ quốc tế của Hamas và là người đối thoại chính với các nước trung gian Ai Cập và Qatar về thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin ở Dải Gaza.
Theo ông Ravid, Chính phủ Israel coi ông Haniyeh là một trong những người chịu trách nhiệm cho vụ tấn công chết chóc ngày 7-10-2023 của Hamas nhằm vào Israel, và chính quyền Israel đã tuyên bố sẽ truy lùng những người chịu trách nhiệm vụ tấn công này. "Vụ ám sát này chỉ là vấn đề thời gian, chứ không phải là sẽ xảy ra hay không" - ông bình luận.