Tình quê xứ Nghệ

(Baohatinh.vn) - Nghệ Tĩnh đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc đời tôi. Mặc dù không sinh ra ở đây nhưng từ khi lớn lên, đi làm cách mạng, tôi đã có một thời gian dài gắn bó với miền quê này. Nơi đây đã để lại trong tôi biết bao kỷ niệm.

Ngay khi còn là học sinh, qua những áng thơ văn và theo dòng lịch sử của đất nước, trong mắt tôi, xứ Nghệ đã hiện lên như một vùng quê có nhiều cảnh đẹp, sơn thủy hữu tình, người dân Nghệ Tĩnh với tính cách hồn hậu, chân tình. Những câu chuyện về vua Hàm Nghi chọn Sơn Phòng (Hương Khê) làm nơi bàn tính, mưu toan việc lớn và rừng Vũ Quang, Hương Khê trở thành đại bản doanh của cụ Phan Đình Phùng tụ hội anh hùng chí sĩ bốn phương đánh giặc cứu nước đã cuốn hút tôi.

Tình quê xứ Nghệ

Quang cảnh cầu Bến Thủy. Ảnh Sách Nguyễn

Lớn lên, theo tiếng gọi của Tổ quốc, tôi cùng đoàn quân đi giải phóng miền Nam, được đi qua và dừng chân nơi xứ Nghệ, rồi được đi học đào tạo thành sĩ quan quân đội. Ra trường không lâu, tôi may mắn hơn số bạn bè là được điều về công tác tại Nghệ Tĩnh, từ đó đến nay đã gần 40 năm, bằng 2/3 thời gian của cuộc đời, nay tôi đã trở thành người Nghệ Tĩnh, định cư ở TP Hà Tĩnh. 3 đứa con của tôi cũng được nuôi dưỡng, học hành và trưởng thành từ mảnh đất này.

Trong quá trình công tác, tôi được tiếp xúc với nhiều thế hệ người Nghệ Tĩnh. Tình cảm trong tôi được hình thành nên từ chính những người bạn đó, từ cách sống chân thành, đầm ấm của họ, từ những câu chuyện họ kể, từ những món ăn giản dị mà ấm áp, từ những mảnh đời nhiệt huyết, cố gắng, quyết tâm và không đầu hàng số phận. Qua bao cơn gió lào nóng rát da rát thịt, qua bao cuồng nộ phong ba đổ vào dải đất này mà người xứ Nghệ vẫn đứng vững hiên ngang giữa trời đất, vẫn thể hiện bản lĩnh kiên cường.

Tình quê xứ Nghệ

Nước chè xanh - nét văn hóa mộc mạc trong lòng người xứ Nghệ.

Tôi vẫn thường nói với bạn bè, người thân của mình là tôi có hai quê: Nam Hà và Nghệ Tĩnh. Nghệ Tĩnh cũng là quê hương yêu quý của tôi. Tôi yêu quê hương Nghệ Tĩnh vì Nghệ Tĩnh là mảnh đất nghèo nhưng đầy thơ mộng. Ai có dịp qua Nghệ An, Hà Tĩnh sẽ được ghé qua những bãi biển trải dài cát trắng, những đồi núi xanh bên những con sông xanh, những di tích lịch sử gắn bó qua một quãng thời gian dài dựng nước và giữ nước như: Truông Bồn, Ngã ba Đồng Lộc, phà Bến Thủy, bến Tam Soa...

Những thôn xóm, làng mạc mang vẻ đẹp đắm say với những con người chất phác, thân thiện và gần gũi khiến ai qua đây cũng thấy thoải mái và ấn tượng. Tôi yêu thương Nghệ Tĩnh còn vì đây là vùng đất nghèo, nơi gánh chịu nhiều hậu quả nặng nề của những cơn bão lớn, những đợt gió lào nóng cháy da, cháy thịt và những trận mưa bom bão đạn của kẻ thù trong những năm chiến tranh ác liệt. Nhưng không vì vậy mà người dân giảm đi niềm tin trong cuộc sống, trái lại, gian khổ, khó khăn càng làm cho tình yêu quê hương trong họ ngày càng da diết và cháy bỏng hơn bao giờ hết.

Tình quê xứ Nghệ

Bến Tam Soa

Không được thiên nhiên ưu đãi cho ruộng đồng phì nhiêu, mưa thuận gió hòa nên người dân Nghệ Tĩnh đã sớm hun đúc nên một tinh thần nhẫn nại, kiên cường của một cư dân nông nghiệp chật vật giành lấy một chỗ sống dưới mặt trời. Vì vậy, người xứ Nghệ có tiếng là gân guốc, khô khan, rắn rỏi; tư duy thường rạch ròi, có khi cứng nhắc. Trước một sự việc, người Nghệ Tĩnh thường căng ra suy nghĩ, phân tích cho rõ trước, rõ sau, phải trái, trắng đen.

Nổi bật của người xứ Nghệ là hành động, đấu tranh đến quên mình. Thế nên, tính tình người xứ Nghệ cũng có phần hơi khác: chịu gian khổ chứ nhất quyết không chịu nhục, gan góc có phần bướng bỉnh, mưu trí đến liều lĩnh. Nhưng nổi hơn hết đó là khảng khái, thẳng thắn, biết quên mình vì nghĩa lớn, ý thức cộng đồng mạnh mẽ, tha thiết yêu quê hương, đất nước.

Từ đức tính đó, miền quê này đã sản sinh ra biết bao lãnh tụ kiệt xuất, từ vua Mai Hắc Đế, Nguyễn Biểu, Phan Đình Phùng, Phan Bội Châu đến Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Trần Phú, Hà Huy Tập… Đó là những sao sáng của nước Việt, là niềm tự hào của người dân xứ Nghệ với vùng đất cách mạng, nơi đã dấy lên nhiều phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc.

Tình quê xứ Nghệ

Tình quê xứ Nghệ thấm đượm trong những làn điệu dân ca ví giặm Nghệ Tĩnh. Ảnh Trần Chung

Xứ Nghệ còn tự hào là vùng đất học. Sự học ở đây không chỉ cho hiểu biết mà còn để “đổi đời”, học để “lấy chữ làm sang”. Thời đại nào cũng vậy, học trò xứ Nghệ thường đỗ đạt cao, đóng góp cho đất nước nhiều nhân tài, nhiều nhà khoa học. Khi nói đến người Nghệ Tĩnh, người ta hay nhắc “ông đồ xứ Nghệ”. Họ là những trí thức được học chữ thánh hiền, nhưng vì lý do nào đó mà không thể làm quan nên đành quay về nghề dạy học, khăn gói đi khắp bốn phương tìm nơi gieo chữ. Dù nghèo khó, phải tằn tiện, đi khắp nơi làm nghề gõ đầu trẻ để kiếm miếng cơm manh áo với giai thoại “cá gỗ” đeo đẳng suốt hành trình nhưng ông đồ Nghệ không bao giờ hèn kém. Tính “gàn” không chỉ ở mình ông mà của cả người xứ Nghệ. “Gàn” của người xứ Nghệ chính là trạng thái tâm lý mà ở đó có sự khác biệt, sự xung đột giữa lý trí và hiện thực, bắt hiện thực phải chiều theo tư duy của lý trí.

Vì yêu quê hương Nghệ Tĩnh, coi đây như quê hương của mình nên trong thời gian công tác ở Nghệ Tĩnh và sau này là Hà Tĩnh, ngoài việc hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao ở các cương vị chỉ huy trong quân đội, tôi đã cùng các nhà sử học của địa phương biên soạn và xuất bản hàng chục cuốn sách lịch sử, trong đó có một bộ 7 cuốn lịch sử quân sự và 19 cuốn lịch sử ngành, địa phương; triển khai nghiên cứu hàng chục đề tài, dự án khoa học.

Ngoài ra, tôi còn tham gia nghiên cứu, viết luận chứng đề nghị phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho 8 huyện, thị; 136 xã và các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang Hà Tĩnh. Năm 2009, sau khi hoàn thành nhiệm vụ trong quân đội, tôi tiếp tục tham gia hoạt động KH&CN tại địa phương và được bổ nhiệm làm Giám đốc Trung tâm Tư vấn phát triển KH&CN Hà Tĩnh.

Được cống hiến cho quê hương là một điều tôi vô cùng phấn khởi và tự hào, mong rằng còn có sức khỏe để được cống hiến nhiều hơn nữa cho quê hương Nghệ Tĩnh.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Chứng nhân của lịch sử

Chứng nhân của lịch sử

“Khi tôi lớn lên đất nước đã có rồi” và những mùa thu cách mạng, những câu chuyện chiến đấu bảo vệ non sông cứ dần hiện lên qua lời bà kể, đặc biệt là qua những di tích lịch sử.
Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Cuộc thi "Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh" đã tạo dựng một sân chơi lành mạnh, quảng bá sâu rộng các ca khúc về Hà Tĩnh, góp phần khởi dậy tình yêu quê hương, đất nước, lan tỏa hình ảnh tỉnh nhà tới bạn bè muôn phương.
Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Với 5 bảo vật quốc gia và hàng ngàn hiện vật, cổ vật, tư liệu giá trị về quê hương núi Hồng - sông La đang được lưu giữ là minh chứng cho những nỗ lực của Bảo tàng Hà Tĩnh trong sưu tầm, bảo quản ký ức quê hương.
[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là người cộng sản kiên trung, có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng ngời, để lại nhiều bài học quý báu cho đội ngũ cán bộ, đảng viên hôm nay và các thế hệ mai sau.
Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

80 năm qua, kể từ khi đất nước giành độc lập, văn hóa luôn là mạch nguồn nuôi dưỡng tinh thần, bản sắc và sức mạnh đoàn kết của người Hà Tĩnh. Đặc biệt, từ sau công cuộc đổi mới, ngành Văn hóa Hà Tĩnh đã có bước tiến dài trong nỗ lực bảo tồn và làm tỏa sáng di sản cha ông.
Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Anh Nguyễn Văn Mạnh (SN 1985, ở phường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh) khuyết một bàn tay nhưng lại có biệt tài vẽ và đắp tranh nổi. Dù mất đi đôi bàn tay nhưng việc được sống với niềm đam mê, thỏa sức tạo nên những bức tranh tường sống động, anh Mạnh cảm thấy cuộc đời mình vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.
Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Từ điểm tựa là các giá trị truyền thống, gia đình ông Kiều Minh Khánh và bà Nguyễn Thị Dung ở phường Bắc Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã viết nên câu chuyện đẹp về một mái ấm gần nửa thế kỷ đong đầy yêu thương, lan tỏa giá trị sống tích cực trong cộng đồng.
Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Từ vùng “đất chết” oằn mình trong lửa đạn chiến tranh, cựu binh Trường Sa Nguyễn Hải Đường ở thôn Hồng Sơn (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) đã hồi sinh, trở thành mô hình kinh tế trù phú, cho thu nhập 2 tỷ đồng/năm.
Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...