Văn hoá Hà Tĩnh - dòng mạch ngọt ngào

(Baohatinh.vn) - Ẩn mình trong sự khắc nghiệt là một dòng mạch ngọt ngào. Nhìn lại văn hoá Hà Tĩnh suốt chiều dài gần 190 năm lịch sử, ta có thể khẳng định điều đó. Nghị quyết TƯ 5 (khoá VIII) đã mở ra những vấn đề mới và tạo động lực để Hà Tĩnh xây dựng những giá trị văn hoá mới, con người mới.

Văn hoá Hà Tĩnh - dòng mạch ngọt ngào

Việc khôi phục, bảo tồn và phát huy giá trị văn hoá của ca trù ở Hà Tĩnh đã góp phần to lớn vào công cuộc giữ di sản này của đất nước.

Hội nghị Trung ương 5 (khóa VIII - năm 1998) đã ban hành Nghị quyết về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Nghị quyết đã xác định phương hướng chung của sự nghiệp văn hóa nước ta là phát huy chủ nghĩa yêu nước và truyền thống đại đoàn kết dân tộc, ý thức độc lập tự chủ, tự cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN. Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.

Kho tàng di sản văn hóa phong phú, đa dạng, giàu bản sắc, những đặc trưng tốt trong tính cách con người Hà Tĩnh và chiến lược phát triển văn hoá của Đảng là cơ hội, là động lực để phát triển văn hóa, con người Hà Tĩnh trong giai đoạn mới.

Những năm qua, Hà Tĩnh không ngừng nỗ lực để phát huy những giá trị văn hoá truyền thống đồng thời kiến tạo nên những giá trị văn hoá mới.

Văn hoá Hà Tĩnh - dòng mạch ngọt ngào

Đình làng Trường Lưu - Nơi lưu giữ nhiều giá trị vă hoá tinh thần của người dân Can Lộc

Ông Thái Văn Sinh – Trưởng phòng Quản lý văn hoá, Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh cho biết: “Hà Tĩnh hiện đang hoàn thiện đề án về Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Hà Tĩnh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Đây là một trong những hoạt động nhằm thực hiện chủ trương của Đảng trong xây dựng văn hoá, con người trong thời kỳ mới. Đề án đề cập đến mục tiêu xây dựng con người mới chung tay xây dựng quê hương, đất nước, cởi mở, tiếp nhận, hội nhập”.

Thực tế, thời gian qua, bao thế hệ người Hà Tĩnh đã kế thừa truyền thống của cha ông, nhất là truyền thống yêu nước, hiếu học, không ngừng học tập, xây dựng Tổ quốc. Truyền thống của các dòng họ, các vùng quê vẫn được phát huy mạnh mẽ.

Ngày càng có nhiều người con Hà Tĩnh ghi danh trên bảng vàng quốc tế và được trao những trọng trách lớn trên nhiều lĩnh vực. Đặc biệt là ở các lĩnh vực thiên về khoa học tự nhiên như toán học, vật lý, tin học, khoa học kỹ thuật… vốn dĩ chẳng phải là ưu thế của miền đất nổi tiếng văn chương, chữ nghĩa với những tên tuổi sáng chói như Hà Tĩnh.

Văn hoá Hà Tĩnh - dòng mạch ngọt ngào

Nỗ lực trùng tu, tôn tạo các di tích của các địa phương đã và đang góp phần gìn giữ, phát huy các giá trị văn hoá của cha ông, qua đó giáo dục giới trẻ về truyền thống dân tộc.

Người Hà Tĩnh ngày nay vừa có tố chất thông minh lại vừa uyển chuyển, khéo léo. Điều đó thể hiện rất rõ trong nhu cầu muốn hội nhập, phát triển. Đã có rất nhiều những doanh nhân đã tự mày mò, tìm đường hợp tác với các đối tác nước ngoài để phát triển thương hiệu, phát triển doanh nghiệp. Tình yêu quê hương đất nước cũng đã hối thúc rất nhiều Việt Kiều trở về cống hiến xây dựng quê hương.

Những đặc trưng mới của người Hà Tĩnh hiện đại cũng thể hiện trong những ứng xử văn minh với cộng đồng, với xã hội. Những năm qua, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã làm thay đổi căn bản diện mạo các thôn, xóm, làng, bản, khối phố, cơ quan, đơn vị trên địa bàn. Đến nay, toàn tỉnh có 89,98% gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa; 90,96%, thôn, tổ dân phố văn hóa.

Từ năm 2010, phong trào này được gắn với các phong trào khác như xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị văn minh, tạo nên bước chuyển mới làm cho bộ mặt đô thị, nông thôn Hà Tĩnh thay đổi. Phát huy tinh thần hiến đất, hiến của trong chiến tranh, có rất nhiều tấm gương là Đảng viên, là nông dân tiên phong đi đầu hiến đất, hiến nhà, chấp nhận từ bỏ tư duy cũ kỹ trong xây dựng kinh tế để đầu tư xây dựng vườn mẫu cho thu nhập ổn định, chung tay xây dựng khu dân cư kiểu mẫu văn minh, hiện đại.

Văn hoá Hà Tĩnh - dòng mạch ngọt ngào

Người Hà Tĩnh ngày nay vừa có tố chất thông minh lại vừa uyển chuyển, khéo léo, vì thế, các chương trình, phong trào chung khi triển khai đều dễ dàng nhận được sự đồng thuận, nhất là xây dựng nông thôn mới đã thu được những kết quả ngoài mong đợi.

Bởi thế, phong trào xây dựng nông thôn mới của Hà Tĩnh mới thu được những thành công ngoài mong đợi. Chính bàn tay khối óc của con người, chính sự chuyển mình thay đổi tư duy của con người đã làm nên những Nghi Xuân, Can Lộc… trở thành huyện nông thôn mới, đã biến nhiều miền quê Hà Tĩnh trở thành những miền quê đáng sống.

Đặc biệt, phát huy truyền thống tương thân tương ái của dân tộc, ngày càng xuất hiện nhiều tấm gương sáng trong hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ những người có hoàn cảnh éo le, dũng cảm cứu người gặp nạn... Những nghĩa cử cao đẹp này thực sự đã có sức lan tỏa lớn trong cộng đồng, góp phần bồi đắp những truyền thống tốt đẹp của quê hương, dân tộc.

Với bề dày truyền thống văn hoá, Hà Tĩnh có cơ sở để xây dựng nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc. Tuy nhiên, truyền thống ấy có được đánh thức hay không lại cần đến những con người có trí tuệ, tư duy cởi mở, tiên tiến. Trên khắp các miền quê Hà Tĩnh, có rất nhiều người nông dân chân lấm đã dũng cảm bỏ qua những định kiến để trở thành những nghệ nhân dân gian.

Văn hoá Hà Tĩnh - dòng mạch ngọt ngào

Nhiều nông dân đã không ngần ngại bước lên sân khấu và trở thành nghệ nhân dân gian - là chủ thể nắm giữ, phát huy giá trị di sản văn hoá của cha ông.

Họ là những nghệ nhân ca trù, trò kiều, sắc bùa, dân ca ví, giặm. Không chỉ đam mê mà còn rất tâm huyết, rất trách nhiệm với việc lưu giữ, phát huy các giá trị văn hoá của cha ông trong đời sống hiện đại. Chính những người cơm nắm cơm đùm đi học hát, chính những người tự bỏ tiền túi, tự đi vận động cháu con học hát những làn điệu cổ ấy đã đưa văn hoá truyền thống Hà Tĩnh hoà mình vào văn hoá nhân loại.

Phải có những nghệ nhân miệt mài lưu giữ, khôi phục, truyền dạy ấy thì ca trù, dân ca ví giặm mới được UNESCO công nhận văn hoá phi vật thể của nhân loại. Phải có những người cần mẫn lưu giữ từng pho sách cổ và những người đi tìm các chuyên gia nước ngoài để xây dựng hồ sơ thì Mộc bản Trường Lưu và Hoàng hoa sứ trình đồ mới được UNESCO xếp vào danh sách di sản tư liệu ký ức của thế giới. Đó cũng chính là điều kiện vững chắc để Hà Tĩnh xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đang ngày càng thấm sâu vào toàn bộ đời sống và hoạt động xã hội, vào từng người, từng gia đình, từng tập thể và cộng đồng, từng địa bàn dân cư, vào mọi lĩnh vực sinh hoạt và quan hệ con người Hà Tĩnh. Đó chính là động lực mới để người Hà Tĩnh xây dựng nên những giá trị mới trong thời đại mới.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi 
Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Bằng nhiều cách tiếp cận và truyền tải linh hoạt, ngành VH-TT&DL Hà Tĩnh đang nỗ lực làm mới công tác gia đình, để các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp tiếp tục được khơi dậy và lan tỏa trong cộng đồng.
Khi ví, giặm "chạy show"…

Khi ví, giặm "chạy show"…

Không còn đơn thuần xuất hiện trên sân khấu hội diễn tuyên truyền, dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh từng bước hiện diện trong các show diễn giải trí, chuyển hóa thành sản phẩm của công nghiệp văn hóa.
Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực như hiến đất mở đường, giúp đỡ người nghèo, tích cực trong các hoạt động của địa phương, anh Trương Quang Nghĩa, thôn Bắc Thượng, xã Thạch Đài (TP Hà Tĩnh) đã góp sức làm cho quê hương thay da đổi thịt.
Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Cây đa, bến nước, sân đình là biểu tượng của làng quê trong tâm thức bao thế hệ. Trong đó, đình làng là nơi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống đặc trưng của mỗi làng quê, đang cần được khôi phục và phát huy.
Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Ông Hồ Duy Lý - Bí thư Chi bộ thôn Song Hải, xã Thạch Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) luôn là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm, tận tụy vì dân, sống trọn nghĩa đạo - đời.