Vén màn bi kịch cuối đời của Van Gogh

Theo kết quả mới đây của các nhà nghiên cứu tại Đại học Groningen (Hà Lan), kể từ khi tự... cắt tai, danh họa Hà Lan Van Gogh đã trải qua những cơn mê sảng do đột ngột ngừng uống rượu trong thời gian nằm viện điều trị.

Để điều tra các rối loạn tâm thần có thể xảy ra của Van Gogh, các chuyên gia đã phỏng vấn các nhà sử học nghệ thuật quen thuộc, đồng thời tham khảo 902 bức thư của ông, trong đó có 820 bức thư danh họa gửi em trai Theo. Ngoài ra, hồ sơ y tế của các bác sĩ đã điều trị cho ông cũng được nghiên cứu

Những hành vi điên rồ

Theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Groningen (Hà Lan), hành động tự hại bản thân kỳ lạ của Van Gogh đánh dấu sự khởi đầu của tình trạng sa sút tinh thần, kéo theo cơn mê sảng ảo giác mà họa sĩ phải chịu đựng do cai rượu khi đưa vào bệnh viện.

Cần nhắc lại, năm 1888, Van Gogh chuyển đến Arles ở miền Nam nước Pháp. Cuối năm đó, ông mời họa sĩ thiên tài đồng thời là bạn thân - Paul Gauguin - đến ở và cùng sáng tác. Nhưng giữa 2 người luôn xảy ra những cuộc cãi vã do tính cách đều nóng nảy.

Vén màn bi kịch cuối đời của Van Gogh

Chân dung tự họa của Van Gogh sau khi cắt tai

Gauguin từng viết rằng ông không thể sống chung với Van Gogh “bởi tính khí không hợp nhau. Cả tôi và anh ấy đều cần sự yên tĩnh cho công việc của mình”. Chính vì lẽ đó mà vào ngày 22/12, Gaugin đột ngột ra đi trong đêm sau một trận cãi vã nảy lửa khiến Van Gogh vô cùng tức giận.

Tối hôm sau Van Gogh cắt tai trái của mình và đưa phần tai bị cắt cho một người phụ nữ trong nhà chứa ở Arles. Hai ngày sau, cảnh sát phát hiện nghệ sĩ bị mất máu tại nhà riêng và đưa ông đưa đến bệnh viện. Van Gogh sau này viết rằng ở trong bệnh viện ông đã trải qua “cảm giác không thể chịu đựng được. Tôi thấy mình đi trên nhiều vùng biển. Tôi thậm chí còn mơ thấy con tàu ma huyền thoại của Hà Lan”.

Van Gogh nằm một tuần trước khi xuất viện. Nhưng chỉ một tháng sau, danh họa trở lại bệnh viện với các triệu chứng tương tự: Gặp ảo giác và chứng hay quên.

Van Gogh rời bệnh viện sau 10 ngày sau đó nhưng khi ông trở lại xưởng vẽ của mình cư dân địa phương có những lời phàn nàn rằng ông đụng chạm vào phụ nữ một cách không phù hợp và đưa ra những bình luận tục tĩu.

Vén màn bi kịch cuối đời của Van Gogh

Bức chân dung tự họa Self-Portrait with Grey Felt Hat (Chân dung tự họa với mũ phớt xám) được danh họa Vincent Van Gogh vẽ vào mùa Đông năm 1887–1888

Tình trạng này khiến Van Gogh phải nhập viện không tự nguyện lần thứ 3 và dẫn đến “những cơn lo lắng khủng khiếp đôi khi không có nguyên nhân rõ ràng”.

Vào tháng 3/1889 Van Gogh đã có thể trở về nhà. Nhưng sau đó ông đã đồng ý với bác sĩ của mình đến nhà thương điên ở Saint-Rémy để tiếp tục điều trị.

Danh họa ở đây trong 1 năm, trong thời gian đó ông đã trải qua 4 lần “khủng hoảng tinh thần” theo tư liệu từ các bác sĩ tâm thần. Họa sĩ có những hành vi bất thường của mình, điển hình là việc ông lấy sơn vẽ tranh để ăn (một số người tin rằng đó là nỗ lực tự đầu độc của ông).

Vào tháng 5/1890, Van Gogh từ bỏ điều trị tại nhà thương điên và chuyển về phía Bắc đến Auverssur-Oise, vùng nông thôn ở ngoại ô Paris, nơi chấm dứt cuộc đời 2 tháng sau đó.

Tự hủy hoại vì rượu

Van Gogh nghiện rượu trong phần lớn cuộc đời mình. Ở Arles, ông đã cố gắng giảm uống rượu nhưng phần lớn không thành công. Ngoài bia và rượu, ông còn uống rượu absinthe mà ngày đó có nồng độ cồn 50% - 70%.

Vén màn bi kịch cuối đời của Van Gogh

Bức tranh tĩnh vật Still Life with Absinthe, một sự tôn vinh cho loại rượu mạnh mà Van Gogh yêu thích

Uống rượu nhiều nhưng Van Gogh lại không ăn đầy đủ. Theo các nhà nghiên cứu, tình trạng suy dinh dưỡng cùng với việc uống rượu nhiều có thể là nguyên nhân gây ra suy giảm thần kinh nghiêm trọng.

“Việc dừng đột ngột sau một thời gian uống quá nhiều rượu có thể dẫn đến hiện tượng cai rượu mê sảng. Vì vậy, có khả năng là cơn rối loạn tâm thần ngắn đầu tiên ở Arles vào những ngày sau vụ cắt tai đến từ điều này. Chỉ khi ở Saint-Rémy, Van Gogh mới không gặp vấn đề từ việc cai rượu nữa” - một kết quả nghiên cứu cho biết.

Vén màn bi kịch cuối đời của Van Gogh

Một bức thư Van Gogh viết cho em trai Theo, trong đó nói về cách ông sử dụng màu

Các nhà nghiên cứu còn tin rằng Van Gogh mắc chứng rối loạn lưỡng cực và rối loạn nhân cách từ khi còn nhỏ. Trong nghiên cứu được công bố hôm 9/11 trên tạp chí quốc tế về rối loạn lưỡng cực, các nhà nghiên cứu nói rằng khả năng mắc chứng “thần kinh khu trú” (là các dấu hiệu về nhận thức và hành vi gây ra bởi những tổn thương khu trú tại một vùng của hệ thần kinh trung ương), có thể dẫn đến các biểu hiện khác nhau của lo lắng, hoang tưởng và ảo giác của ông. Nguyên nhân của điều này có thể là do tổn thương não liên quan đến việc lạm dụng rượu, suy dinh dưỡng, ngủ kém và kiệt quệ về tinh thần.

Tuy nhiên, do các biện pháp kiểm tra như kỹ thuật hình ảnh và kiểm tra điện não đồ không có sẵn vào thời điểm đó nên các chuyên gia cho rằng rất khó để nói chắc chắn liệu ông có bị bệnh động kinh hay không dù chính bác sĩ của danh họa đã đưa ra chẩn đoán này. Ngoài ra, không có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy Van Gogh bị tâm thần phân liệt, như một số người đã phỏng đoán.

Nhìn chung, đây không phải là những giả thuyết quá khó hiểu, khi các nhà nghiên cứu nhìn vào đời sống tình cảm căng thẳng của họa sĩ, hành vi tự hủy hoại bản thân của ông, cũng như các mối quan hệ đầy căng thẳng với cha và em trai, cùng những người khác.

Dù sao, với tất cả những điều đó, Van Gogh đã không thể hồi phục và cuối cùng đã tự sát vào ngày 29/7/1890 ở tuổi 37, sau khi tự bắn vào ngực mình bằng một khẩu súng lục ổ quay. Trong cuộc đời ngắn ngủi và đầy bi kịch của mình, Van Gogh đã vẽ khoảng 900 bức tranh.

Theo Việt Lâm/TT&VH

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Podcast tản văn: Tình yêu của mẹ

Podcast tản văn: Tình yêu của mẹ

Tình yêu của mẹ dành cho con như biển trời bao la. Bởi thế mà dẫu đi hết cuộc đời, trong trái tim con vẫn luôn ấp ủ bóng hình yêu thương của mẹ.
Podcast tản văn: Người giữ lửa

Podcast tản văn: Người giữ lửa

Người phụ nữ hôm nay vừa phải cân bằng việc nước và việc nhà, họ lặng lẽ biến hy sinh thành tự chủ, biến nhẫn nại thành sức mạnh, chúng ta cần phải biết ơn, trân trọng điều này.
Podcast tản văn: Mênh mang khói bếp

Podcast tản văn: Mênh mang khói bếp

Chiều buông tím nhạt trên mái tranh, bóng hoàng hôn chập chờn len lỏi qua từng rặng tre, nhẹ nhàng phủ xuống ngõ quê một màu thẫm buồn...
Podcast tản văn: Dòng sông ký ức

Podcast tản văn: Dòng sông ký ức

Đối với nhiều người, dòng sông quê hương gắn liền với những tháng ngày tuổi thơ hồn nhiên. Tản văn “Dòng sông ký ức” là một sự chiêm nghiệm về cuộc đời qua hình ảnh dòng sông.
Nâng cao nghiệp vụ cho hướng dẫn viên du lịch

Nâng cao nghiệp vụ cho hướng dẫn viên du lịch

Nâng cao nghiệp vụ hướng dẫn viên du lịch góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ, hình ảnh và sức cạnh tranh của du lịch địa phương, góp phần phát triển du lịch Hà Tĩnh bền vững.
Ẩm thực Việt hấp dẫn top đầu thế giới

Ẩm thực Việt hấp dẫn top đầu thế giới

Việt Nam xếp thứ 4 trong danh sách những quốc gia có nền ẩm thực hấp dẫn nhất thế giới năm 2025 theo xếp hạng của CN Traveller, vượt qua nhiều cường quốc như Pháp, Tây Ban Nha và Nhật Bản.
Lan tỏa tình yêu dân ca trên quê hương Đại thi hào Nguyễn Du

Lan tỏa tình yêu dân ca trên quê hương Đại thi hào Nguyễn Du

Hoạt động đưa dân ca ví, giặm vào trường học đã lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng ở Hà Tĩnh. Trong những giờ ngoại khóa, các tiết học âm nhạc do các nghệ nhân dân gian trực tiếp truyền dạy, nhiều học sinh có dịp thể hiện năng khiếu, niềm đam mê với những làn điệu ngọt ngào, sâu lắng.
Podcast truyện ngắn: Ngày trở về

Podcast truyện ngắn: Ngày trở về

Mùa thu năm 1954, Thủ đô Hà Nội rợp cờ hoa đón đoàn quân chiến thắng trở về. Niềm vui riêng hòa vào niềm vui chung, hạnh phúc của mỗi gia đình hòa trong hạnh phúc lớn lao của cả dân tộc.
Podcast tản văn: Lấp lánh những cánh chuồn

Podcast tản văn: Lấp lánh những cánh chuồn

Tản văn "Lấp lánh những cánh chuồn" của tác giả Nguyễn Hà Hải đưa người đọc trở về với miền ký ức tuổi thơ trong trẻo, gắn liền với hình ảnh chuồn chuồn và không gian làng quê thanh bình.
Podcast Tản văn: Ánh trăng đoàn viên

Podcast Tản văn: Ánh trăng đoàn viên

Trung thu về, khi trăng Rằm tháng Tám treo cao cũng là lúc lòng ta rung lên nhịp yêu thương. Hơn cả đèn hoa, đây là khoảnh khắc tìm về bình yên, để sum vầy bên người thân và sẻ chia hơi ấm.
G-DRAGON 2025 WORLD TOUR [Übermensch] Biểu tượng toàn cầu trở lại với chuyến lưu diễn được mong chờ

Từ VVIP đến GA: Hành trình cảm xúc độc bản cùng G-DRAGON 2025

Siêu concert G-DRAGON 2025 WORLD TOUR [Übermensch] diễn ra ngày 8/11 tại 8Wonder Ocean City sẽ chính thức mở bán vé vào ngày 7, 8 và 9/10, với mức giá từ 2 đến 8 triệu đồng mang đến cho khán giả hàng loạt đặc quyền hấp dẫn, hứa hẹn tạo nên cơn sốt săn lùng chưa từng thấy ngay khi mở bán.
Podcast Tản văn: Sắc màu Trung thu xưa

Podcast Tản văn: Sắc màu Trung thu xưa

Mùa thu về, mang theo không khí dịu nhẹ và bầu trời trong vắt. Với thế hệ 8x, khoảnh khắc ấy là cánh cửa mở về ký ức Trung thu, nơi có tuổi thơ giản đơn, ngập tràn tiếng cười và sắc màu mộc mạc.
Chuyện những người hóa thân vào cổ tích

Chuyện những người hóa thân vào cổ tích

Đêm trung thu, “chị Hằng”, “chú Cuội” luôn là niềm mong đợi của trẻ nhỏ. Họ là những người dùng “phép thần” hóa thân vào cổ tích, để ngày hội của tuổi thơ thêm lấp lánh sắc màu.
Tản văn Nhớ những mùa trăng xưa

Tản văn Nhớ những mùa trăng xưa

Tản văn “Nhớ những mùa trăng xưa” như nhịp cầu đưa ta trở lại miền ký ức tuổi thơ, nơi mỗi mùa Trung thu là cả một trời thương nhớ cho gia đình và những điều bình dị của cuộc sống.