3 kịch bản dự báo thuế đối ứng có thể tác động đến tăng trưởng

Việc đánh giá các kịch bản này nhằm cung cấp các dữ liệu trong điều hành kinh tế vĩ mô đồng thời giúp các doanh nghiệp có cái nhìn rõ nét hơn về những thách thức và cơ hội trong thời gian tới.

z5685695853782-f71be641eff815044.jpg
Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm khoảng 29,5% tổng kim ngạch xuất khẩu với giá trị đạt 119,5 tỷ USD. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực, gồm máy tính, sản phẩm điện tử, linh kiện, máy móc, thiết bị, dệt may và gỗ... (Ảnh: Vietnam+)

Ngày 5/7, tại buổi Họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế - xã hội thường kỳ, ông Lê Trung Hiếu - Phó Cục trưởng Cục Thống kê đã chia sẻ một số đánh giá phân tích về tác động của thuế đối ứng từ Hoa Kỳ đến tăng trưởng GDP, dựa trên các kịch bản khác nhau.

Việc đánh giá các kịch bản này là nhằm cung cấp các dữ liệu trong điều hành kinh tế vĩ mô, đồng thời giúp các doanh nghiệp có cái nhìn rõ nét hơn về những thách thức và cơ hội trong thời gian tới.

Tác động đến nhóm ngành chủ lực

Để hiểu rõ mức độ ảnh hưởng của các kịch bản thuế quan, trước hết cần nhìn vào bức tranh toàn cảnh của quan hệ thương mại song phương Việt - Hoa Kỳ. Hoa Kỳ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo ra hàng triệu việc làm. Năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm khoảng 29,5% tổng kim ngạch xuất khẩu với giá trị đạt 119,5 tỷ USD. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực, gồm máy tính, sản phẩm điện tử, linh kiện, máy móc, thiết bị, dệt may và gỗ... Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Hoa Kỳ, chiếm khoảng 4% tổng kim ngạch xuất khẩu của Hoa Kỳ. Thặng dư thương mại của Việt Nam với Hoa Kỳ là 104,4 tỷ USD. Tỷ trọng hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ có xu hướng tăng trong các năm gần đây.

Theo Báo cáo về Rào cản Thương mại nước ngoài năm 2024 của Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR), mức thuế Tối huệ quốc (MFN) trung bình mà Hoa Kỳ đang áp dụng cho hàng hóa Việt Nam là 9,4%. Tuy nhiên, mức thuế này có sự phân hóa rõ rệt khi hàng nông nghiệp chịu mức thuế cao ở mức 17,1% và hàng phi nông nghiệp có mức thuế trung bình là 8,1%. Đây là mức thuế nền tảng để xem xét và mọi sự thay đổi về chính sách thuế từ phía Hoa Kỳ sẽ được tính toán dựa trên mức trung bình 9,4% này.

Ba nhóm ngành hàng chủ lực đang chiếm tỷ trọng áp đảo, bao gồm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 23,2 tỷ USD, chiếm 19,4% tổng kim ngạch. Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 22 tỷ USD, chiếm 18,5%. Hàng dệt may đạt 16,2 tỷ USD, chiếm 13,5%. (Ảnh: Vietnam+)
Ba nhóm ngành hàng chủ lực đang chiếm tỷ trọng áp đảo, bao gồm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 23,2 tỷ USD, chiếm 19,4% tổng kim ngạch. Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 22 tỷ USD, chiếm 18,5%. Hàng dệt may đạt 16,2 tỷ USD, chiếm 13,5%. (Ảnh: Vietnam+)

Số liệu từ Hải quan năm 2024, Việt Nam có 15 mặt hàng đạt giá trị xuất khẩu trên 1 tỷ USD, cho thấy sự đa dạng và chiều sâu trong cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam.

Trong đó, ba nhóm ngành hàng chủ lực đang chiếm tỷ trọng áp đảo, bao gồm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 23,2 tỷ USD, chiếm 19,4% tổng kim ngạch. Máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 22 tỷ USD, chiếm 18,5%. Hàng dệt may đạt 16,2 tỷ USD, chiếm 13,5%. Như vậy, ba nhóm hàng này đã chiếm hơn một nửa tổng giá trị xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Do đó, đây sẽ là những lĩnh vực chịu tác động nếu có sự thay đổi nào về chính sách thuế quan.

Ba kịch bản với các tác động

Trên cơ sở đó, Cục Thống kê đưa ra kịch bản đầu tiên với mức thuế đối ứng áp trung bình 10% đối với toàn bộ hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, thì tác động tăng thuế bình quân tăng thêm chỉ là 0,6 điểm phần trăm và kéo theo giá hàng hóa của Việt Nam tại thị trường Hoa Kỳ tăng lên tương ứng.

Theo tính toán của Cục Thống kê, mức tăng thuế này sẽ khiến giá bán lẻ cuối cùng đến tay người tiêu dùng Hoa Kỳ tăng khoảng 0,5%. Trong kinh tế học, khi giá tăng-lượng cầu sẽ giảm. Mức độ giảm phụ thuộc vào một chỉ số quan trọng là "hệ số co giãn của cầu theo giá". Phân tích của Cục Thống kê đã xem xét hai giả định về hệ số co giãn này.

Giả định hệ số co giãn bằng 1 (tức là giá tăng 1% thì lượng cầu giảm đúng 1%), ông Hiếu cho biết lượng cầu hàng hóa Việt Nam sẽ giảm khoảng 0,5%, tương đương với việc trị giá xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ sụt giảm 0,5%.

Bên cạnh đó, giả định hệ số co giãn bằng 1,2 (trường hợp người tiêu dùng nhạy cảm hơn với giá cả), ông Hiếu cho hay lượng cầu sẽ giảm khoảng 0,6%, theo đó ước tính GDP sẽ giảm khoảng 0,05 điểm phần trăm.

Kịch bản thứ hai, với việc Hoa Kỳ quyết định áp một mức thuế trung bình 15%. Theo ông Hiếu, khi mức thuế đối ứng trung bình được nâng lên 15%, mức tăng thuế bình quân so với hiện tại sẽ là 5,6 điểm phần trăm (từ 9,4% lên 15%).

Kịch bản thứ ba, mức thuế đối ứng 20%, giá bán lẻ tại thị trường Hoa Kỳ được dự báo sẽ tăng khoảng 9,7%.

Mức thuế đối ứng 20%, kim ngạch xuất khẩu giảm khoảng 9-10% và tác động cuối cùng là làm GDP giảm khoảng 0,8 điểm phần trăm. (Ảnh: Vietnam+)
Mức thuế đối ứng 20%, kim ngạch xuất khẩu giảm khoảng 9-10% và tác động cuối cùng là làm GDP giảm khoảng 0,8 điểm phần trăm. (Ảnh: Vietnam+)

Ông Hiếu lưu ý các kịch bản đánh giá tác động trên cơ sở các điều kiện, giả thiết điều kiện hệ số co giãn trong khoảng từ 1-1,2%. Cuối cùng giả thiết không có sự tác động tăng thêm hay mở rộng thị trường xuất khẩu và thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do (FTA) hiện có./.

vietnamplus.vn

Đọc thêm

Nhiều chính sách kinh tế nổi bật có hiệu lực từ tháng 8

Nhiều chính sách kinh tế nổi bật có hiệu lực từ tháng 8

Trong tháng 8/2025, nhiều chính sách nổi bật liên quan đến lĩnh vực kinh tế có hiệu lực như doanh nghiệp có vốn nhà nước từ 50% trở lên phải sửa đổi điều lệ; quy định mới về quản lý vốn, tài sản tại tổ chức tín dụng; đầu tư các dự án giao thông trọng điểm…
Giá vàng hôm nay 30/7: Bắt đầu tăng nhẹ

Giá vàng hôm nay 30/7: Bắt đầu tăng nhẹ

Giá vàng hôm nay 30/07/2025: Giá vàng trong nước và thế giới nhích nhẹ, khi giới đầu tư hướng sự chú ý đến vòng đàm phán sắp tới giữa Mỹ và Trung Quốc, cùng với cuộc họp chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Vinamilk Optimum tạo ấn tượng tại sân chơi quốc tế

Vinamilk Optimum tạo ấn tượng tại sân chơi quốc tế

Tại Hội nghị Phát triển Châu Á 2025, Vinamilk đã thiết lập chuẩn dinh dưỡng mới cho trẻ em, mở ra hướng đi mới cho ngành sữa khu vực khi giải quyết các trăn trở mang tính thời đại về việc “nuôi con bằng sữa mẹ”.
Giá vàng hôm nay 28/7: Nhà đầu tư "nín thở" chờ Fed

Giá vàng hôm nay 28/7: Nhà đầu tư "nín thở" chờ Fed

Giá vàng đang ở thế giằng co khi các chuyên gia phân hóa giữa trung lập và bi quan, trong khi nhà đầu tư cá nhân vẫn kỳ vọng xu hướng tăng. Tâm lý thị trường xoay quanh chính sách lãi suất và những tín hiệu khó đoán từ Fed.
Khi đường làng khang trang như đường phố

Khi đường làng khang trang như đường phố

Những con đường thôn, xóm ở Hà Tĩnh từng ngày "thay da đổi thịt" khi phong trào thảm nhựa các tuyến đường trục thôn được triển khai đồng bộ, mạnh mẽ tại nhiều địa phương.
Trang trại Vinamilk Green Farm có gì đặc biệt?

Trang trại Vinamilk Green Farm có gì đặc biệt?

Không chỉ xây dựng thành công các trang trại bò sữa ở những vùng đất không thuận lợi, triết lý “mở khóa tự nhiên”, Vinamilk biến điều kiện khắc nghiệt thành lợi thế “xanh”, phát triển bền vững.
Hà Tĩnh tự tin “chinh phục” mục tiêu tăng trưởng 9%

Hà Tĩnh tự tin “chinh phục” mục tiêu tăng trưởng 9%

Hà Tĩnh đang viết tiếp hành trình phát triển với nhiều kỳ vọng. Năm 2025, tỉnh đặt ra mục tiêu tăng trưởng GRDP đạt 9%. Đây không đơn thuần là một kế hoạch mà còn là sự cam kết mạnh mẽ về tầm nhìn, trách nhiệm trước Nhân dân và về một Hà Tĩnh quyết tâm vươn tới.
Vựa ngao Mai Phụ hối hả thu hoạch

Vựa ngao Mai Phụ hối hả thu hoạch

Gần đây, thị trường tiêu thụ tốt, giá cả tăng nên người nuôi trồng ở xã Mai Phụ (Hà Tĩnh) đang hối hả thu hoạch ngao thương phẩm để bán cho thương lái.