Ngập úng là bài toán nan giải của TP Hà Tĩnh trong nhiều năm nay. Ảnh tư liệu
Những năm gần đây, TP Hà Tĩnh thường xuyên phải đối mặt với tình trạng ngập úng cục bộ vào mùa mưa. Một phần nguyên nhân do cường độ mưa lớn trong thời gian ngắn, cộng với vị trí nằm gần các con sông nên TP Hà Tĩnh chịu ảnh hưởng trực tiếp của hiện tượng thủy triều khiến cho việc tiêu thoát nước trở nên khó khăn hơn.
Song, nguyên nhân quan trọng nhất vẫn là do hệ quả của hạ tầng hệ thống thoát nước của thành phố xuống cấp, thiếu đồng bộ. Trong khi, suốt 5 năm qua, công tác nạo vét, khơi thông mương, cống trên địa bàn không được thực hiện do thiếu vị trí đổ thải.
Đường Nguyễn Du trong trận lụt tháng 10/2020
Đỉnh điểm là trận ngập lụt lịch sử hổi tháng 10/2020, chỉ trong 1 tuần, liên tiếp 2 đợt lụt xảy ra, 15/15 phường đều bị chia cắt, ngập úng. Mưa lụt trong nhiều ngày đã khiến thành phố thiệt hại lên đến hơn 1.100 tỷ đồng.
Điều quan trọng, trận ngập lụt lớn đang khiến cho nhiều hệ thống mương, cống, hố ga bị bồi lấp, hư hỏng. Đây sẽ là những tiềm ẩn về tình trạng ngập lụt tái diễn một cách nặng nề mà TP Hà Tĩnh phải đối mặt trong mùa mưa lũ sắp tới của năm nay.
Ông Lê Quang Đức, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Tĩnh cho biết: “Hiện nay, thành phố đang triển khai dự án bãi xử lý bùn đất nạo vét từ hệ thống thoát nước và đất, cát, phế thải vô cơ, cành lá cây phát sinh trong quá trình vệ sinh môi trường tại phường Đại Nài. Tuy nhiên, dự án này chưa thể hoàn thành trước mùa mưa lụt tới. Trong khi, các tuyến mương, cống, hố ga đang bị tắc nghẽn bởi lượng bùn lớn, gây ách dòng chảy, cần thiết phải được nạo vét, khơi thông để giảm tình trạng ngập úng xảy ra".
TP Hà Tĩnh buộc phải tạm thời xây dựng điểm tập kết bùn sau nạo vét từ hệ thống mương, cống tại khu vực đối diện bãi rác Cồn Ô qua đê Trung Linh (TDP Hợp Tiến, phường Thạch Linh)
Trước yêu cầu bức bách, UBND TP Hà Tĩnh bắt buộc phải tiến hành khảo sát, lựa chọn điểm tập kết bùn tạm thời để sớm tiến hành nạo vét hệ thống mương cống, hố ga thoát nước trên các tuyến đường chính.
Theo đó, UBND TP đã lựa chọn khu vực đối diện bãi rác Cồn Ô qua đê Trung Linh (TDP Hợp Tiến, phường Thạch Linh) là nơi phù hợp, đủ điều kiện cả về môi trường lẫn tác động đến đời sống dân cư. Vị trí này sẽ được sử dụng tập kết tạm thời bùn sau nạo vét từ hệ thống mương, cống thoát nước trên địa bàn trong lúc chờ dự án “Bãi xử lý bùn đất nạo vét từ hệ thống thoát nước và đất, cát, phế thải vô cơ, cành lá cây phát sinh trong quá trình vệ sinh môi trường” hoàn thành.
Diện tích của vị trí khảo sát rộng 1.500 m2, là khu vực đất cao ngoài đê, được một số người dân địa phương đào hồ, đắp bờ bao quai sanh, trồng cây xung quanh để tận dụng nuôi cá tự phát. Vì thế, vị trí này không ảnh hưởng đến việc tiêu thoát lũ.
Vị trí dự kiến tập kết tạm thời bùn sau nạo vét từ hệ thống mương, cống thoát nước trên địa bàn
“UBND thành phố đã giao Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị thực hiện các quy trình về khảo sát, đánh giá tác động môi trường, lấy mẫu bùn ở các tuyến mương để phân tích theo hướng dẫn của Viện Công nghệ Môi trường, giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến môi trường, cộng đồng dân cư và hạ tầng chung của khu vực” - ông Lê Quang Đức cho biết thêm.
Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Hà Tĩnh đã tiến hành lấy 12 mẫu bùn (trầm tích) và phân tích các chỉ số quan trọng như: pH, asen, cadimi, chì, kẽm, đồng và tổng các bon hữu cơ.
Ông Nguyễn Công Hoài, Phó Trưởng phòng Kế hoạch - Kỹ thuật, Công ty Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Hà Tĩnh cho biết: “Các điểm lấy mẫu được lựa chọn là những vị trí có tiềm ẩn nguy cơ có nhiều chất độc hại như: đường Hải Thượng Lãn Ông đoạn qua BVĐK tỉnh; đường Đặng Dung đoạn qua chợ TP Hà Tĩnh; đường Hà Huy Tập đoạn qua khách sạn White Place… Kết quả cho thấy, các thông số quan trắc phân tích đều có hàm lượng thấp hơn giá trị giới hạn QCVN 43:2012/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng trầm tích, tất cả các chỉ tiêu thấp hơn ngưỡng chất thải nguy hại tại QCVN 07:2009/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về ngưỡng chất thải nguy hại”.
Tiếp đó, Công ty phối hợp với UBND phường Thạch Linh thông báo rộng rãi về việc triển khai dự án tập kết tạm thời này và tiến hành hỗ trợ một phần kinh phí đào bờ, trồng cây trước đây cho người dân để tiến hành các bước nạo vét hệ thống tiêu thoát nước kịp tiến độ đề ra.
Được biết, trước đây UBND TP Hà Tĩnh cũng đã từng có bãi tập kết bùn sau nạo vét ở mương, công thoát nước tại Công viên trung tâm TP Hà Tĩnh. Hiện nay, khu vực này đã tạm dừng sử dụng và được cải tạo trồng cây hiệu quả.
