Máy tính cổ nhất thế giới có thể khởi động 2.200 năm trước

Ngày khởi động của cỗ máy Antikythera bí ẩn, được coi là máy tính đầu tiên trên thế giới, có thể là ngày 22/12 năm 178 trước Công nguyên.

Máy tính cổ nhất thế giới có thể khởi động 2.200 năm trước

Bộ phận còn sót lại của cỗ máy Antikythera. Ảnh: Smithsonian

Các thợ lặn phát hiện cỗ máy Antikythera phức tạp trong xác tàu đắm thời La Mã gần đảo Antikythera, Hy Lạp, vào năm 1901. Nó lớn tương đương hộp đựng giày với các bánh răng và mặt đồng hồ khắc nhiều dòng chữ nhỏ bên trên, có thể dự đoán nhật thực nguyệt thực và thực hiện nhiều chức năng khác.

Qua nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã cẩn thận lắp ghép những mảnh vỡ của Antikythera để tìm ra cách nó được chế tạo và sử dụng hai thiên niên kỷ trước.

Ngày khởi động quan trọng vì mọi tính toán của máy tính sẽ dựa vào đó. Để sử dụng một công cụ đo lường, cần có điểm tham chiếu trước khi thực hiện quy trình đo lường, nhóm nghiên cứu cho biết.

Giống như lịch cần một ngày cố định, bất cứ ai sử dụng máy tính này đều cần một ngày khởi động để làm cơ sở cho mọi tính toán.

Các nghiên cứu trước đây đã giải mã nhiều chữ khắc và hiểu được mục đích sử dụng của nhiều bánh răng và mặt đồng hồ. Năm 2021, nhóm chuyên gia tại Đại học California, Los Angeles (UCLA), thông báo tái tạo thành công mô hình máy tính của Antikythera. Tuy nhiên, ngày khởi động là một trong những bí ẩn vẫn chưa có lời giải chính xác, Space hôm 18/11 đưa tin.

Trong nghiên cứu mới công bố trên cơ sở dữ liệu online arXiv, các chuyên gia trình bày lý do khiến họ cho rằng ngày 22/12 năm 178 trước Công nguyên là ngày khởi động.

Thứ nhất, hôm đó xảy ra nhật thực kéo dài hơn 12 phút. Thứ hai, ngày hôm sau - 23/12 - là đông chí, một ngày quan trọng của nhiều dân tộc cổ đại.

Isia, lễ hội tôn vinh nữ thần Ai Cập Isis, được tổ chức ở cả Ai Cập và Hy Lạp vào thời điểm này. Hơn nữa, các pha của Mặt Trăng cũng bắt đầu vào ngày 22/12 năm đó.

Theo nhóm chuyên gia, sự kết hợp các sự kiện này tạo ra một “sự trùng hợp rất hiếm gặp” và trở thành ngày khởi động đáng nhớ.

“Ngày khởi động cần thật đặc trưng, quan trọng và dễ nhận biết”, Aristeidis Voulgaris, tác giả chính của nghiên cứu, trưởng nhóm dự án Tái dựng Chức năng của Cỗ máy Antikythera (FRAMe), cho biết.

Có thể người tạo ra Antikythera đã chứng kiến ngày này và ghi nhớ các sự kiện vũ trụ. “Để thực hiện các phép tính thời gian, người ta thường chọn một ngày gần đây trong quá khứ hơn là một ngày trong tương lai”, nhóm nghiên cứu nhận định.

Tuy nhiên, một số chuyên gia không đồng tình với kết quả nghiên cứu mới. Nghiên cứu có rất nhiều vấn đề, theo Alexander Jones, giáo sư từ Viện Nghiên cứu Thế giới Cổ đại thuộc Đại học New York. Ví dụ, ngày khởi động này sẽ khiến Kraneios, một mùa gắn liền với rượu vang ghi trên cỗ máy Antikythera, rơi vào tháng Hai, không phải là tháng tốt cho nho chín.

Jones cũng đề cập đến hai nghiên cứu khác vào năm 2014 cho thấy ngày khởi động diễn ra vào năm 204 trước Công nguyên.

Theo Thu Thảo/VnExpress (Space)

Đọc thêm

Hàng hiếm iPhone không có logo Apple

Hàng hiếm iPhone không có logo Apple

Một nguyên mẫu iPhone được cho là phiên bản thử nghiệm tính năng nút cảm ứng, dùng logo biểu tượng Vesica Piscis thay quả táo.
Smartphone giá rẻ rồi cũng có AI

Smartphone giá rẻ rồi cũng có AI

Đến năm 2028, 90% smartphone giá trên 250 USD sẽ trang bị những tính năng AI tạo sinh, vốn chỉ đang có mặt trên các dòng cao cấp.
iPhone SE 4 có gây bất ngờ?

iPhone SE 4 có gây bất ngờ?

Dù chưa có tin đồn xác thực, ảnh chụp mô hình của iPhone SE 4 cho thấy có khả năng mẫu iPhone giá rẻ có thêm phiên bản màn hình lớn với kích thước 6,7 inch.
Giá cước 5G thế nào so với 4G?

Giá cước 5G thế nào so với 4G?

Gói 5G thấp nhất giá 135.000 đồng, cao gần gấp đôi mức 70.000 đồng của gói 4G, nhưng dung lượng nhiều gấp tám lần, kèm nhiều tiện ích.
'Cú lừa' mới của YouTube với quảng cáo

'Cú lừa' mới của YouTube với quảng cáo

YouTube đang thử nghiệm loại bỏ bộ đếm thời gian hình tròn hiển thị trước khi người dùng nhấn nút bỏ qua quảng cáo trên cả phiên bản máy tính và di động.
Nhiều khu vực xuất hiện sóng 5G

Nhiều khu vực xuất hiện sóng 5G

Thiết bị của người dùng tại nhiều khu vực ở Hà Nội, TP HCM và một số tỉnh thành bất ngờ bắt được sóng 5G, dù công nghệ kết nối này chưa triển khai chính thức.
Chờ đợi gì ở M4 MacBook Pro?

Chờ đợi gì ở M4 MacBook Pro?

Người dùng đang chờ đợi nhiều cập nhật và thay đổi ở M4 MacBook Pro, chiếc máy tính sắp được Apple trình làng.