Đình Trung là nơi thờ tự nhân vật lịch sử Đình Lễ, một công thần khai quốc dưới thời Lê Lợi. Ông cũng là người mà nhân dân thôn Châu Trung xem và vị thần thành hoàng làng. Đình được công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh vào tháng 7/2007.
Ông Lê Doãn Lợi - Phó Chủ tịch UBND xã Tùng Ảnh cho biết: “Đình được xây dựng vào những năm đầu của thế XIX theo lối kiến trúc cổ. Toàn bộ ngôi đình đều được làm bằng gỗ mít với những nét chạm trổ hết sức tinh xảo, thể hiện một cách đa dạng và sâu rộng những sinh hoạt cộng đồng của dân làng trước kia”.
Sự xuống cấp đã khiến ngôi đình trở nên nhếch nhác
Đình được kết cấu gồm 4 mái, hai mái chính gồm 4 hàng chân cột (2 dãy cột cái và 2 dãy cột con, mỗi dãy gồm 6 cột); hai mái hồi với 8 cột. Lối kiến trúc này đã tạo cho mái ngôi đình giống như 4 góc đao vươn cao giữa không gian.
Ở gian giữa, người thợ tập trung mô tả những bức tranh như: Rồng chầu nguyệt, tranh tứ linh, tranh vẽ tiên, rồng... Hình ảnh tiên và rồng được các nhà điêu khắc khai thác với đầy đủ những tư thế phóng khoáng, rõ nét từng phân cảnh.
Các xà, cột và phần gỗ do thấm nước, đã bị mối mọt tấn công
Trải qua những “biến thiên của lịch sử”, các mảng chạm khắc cầu kỳ, tinh xảo đã bị mối mọt, đứt gãy; mái đình đã bị sụt xuống, ngói vỉa đã vỡ nát nhiều; các cột, xà do bị ngấm nước đang dần bị mục rữa, gãy đổ.
Đặc biệt, do phải sửa chữa, tu tạo nhiều lần bằng nhiều vật liệu khác nhau như gỗ tạp, xi măng, gạch đỏ nên các hạng mục của Đình Trung nay không đã còn đồng bộ.
Mái đình bị gãy vỡ nhiều chỗ
Những cảnh tượng trên đã khiến cho ngôi đình vốn cổ kính, uy nghiêm nay trở nên nhếch nhác, hiu quạnh trông vào ai cũng thấy xót xa.
Trao đổi về sự xuống cấp của Đình Trung, ông Nguyễn Văn Đức - Trưởng Phòng VH-TT huyện Đức Thọ cho hay: “Trước sự xuống cấp của Đình Trung, UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa có chủ trương cho trùng tu, tôn tạo lại. Tuy nhiên, để trung tù toàn diện, đồng bộ thì cần phải có sự tham gia xã hội hóa của người dân chứ với nguồn kinh phí của tỉnh sẽ không đủ”.
Cần sự chung tay của nhà nước và người dân để cứu di tích Đình Trung
Thiết nghĩ, để “cứu” lấy một di tích lịch sử với nhiều giá trị văn hóa trên thì sự chung tay của cộng đồng, đặc biệt là những người con của xã Tùng Ảnh lúc này là hết sức cần thiết.