Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

(Baohatinh.vn) - Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông là nét đẹp văn hóa ở Hương Sơn (Hà Tĩnh). Đây là dịp để lớp hậu bối bày tỏ lòng biết ơn với bậc tiền nhân, thể hiện nỗ lực không ngừng xây dựng quê hương, đất nước.

Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

Nhân kỷ niệm 69 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 – 27/2/2024), Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cùng đoàn công tác và lãnh đạo tỉnh, ngành, địa phương đã dâng hương tưởng niệm Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác tại khu mộ Đại danh y ở xã Sơn Trung (Hương Sơn).

Hải Thượng Lãn Ông - vị danh y vẹn tâm toàn tài

Lê Hữu Trác hiệu là Hải Thượng Lãn Ông, thời trẻ ông còn có tên thường gọi “cậu chiêu Bảy”. Ông sinh ngày 12/11 năm Giáp Thìn (1724) tại quê cha là thôn Văn Xá, làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay là xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên).

Sinh ra và lớn lên trong giai đoạn lịch sử có nhiều biến động nên ông thấu hiểu nỗi cơ hàn của người lao động nghèo khổ giữa thời loạn lạc. Bởi thế, ông quyết rời bỏ sách vở, luyện tập võ thuật, nghiên cứu binh thư, xung phong vào trận mạc nhằm giữ yên xã tắc.

Tuy nhiên, sau hung tin anh trai cả mất vì bạo bệnh, ông đã trở về quê mẹ tại xứ Bàu Thượng, xã Tình Diệm, tổng Hữu Bằng (nay là xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) để phụng dưỡng mẹ già và chăm sóc cháu nhỏ.

Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông là dịp tri ân, tưởng nhớ công ơn của Đại danh y Lê Hữu Trác.

Tại quê mẹ, ông đã dành thời gian chuyên tâm nghiên cứu về nghề thuốc, chữa bệnh cứu người. Với vốn hiểu biết rộng về y lý, Lê Hữu Trác đã chẩn đoán bệnh rất chính xác, kê đơn bốc thuốc rất hay và chữa được nhiều bệnh nan y. Danh thơm của ông nhanh chóng vang xa, trở thành vị Đại danh y nổi tiếng, được xem là ông tổ của Đông y Việt Nam, là người đặt nền móng cho ngành y học nước nhà.

Ông mất vào ngày rằm tháng Giêng năm Tân Hợi (1791) tại quê mẹ ở xứ Bàu Thượng (nay là xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh). Sau khi Hải Thượng Lãn Ông mất, hằng năm, vào ngày giỗ của ông, người dân Hương Sơn lại tề tựu để làm lễ cúng tế nhằm thể hiện lòng biết ơn với ân đức của Đại danh y.

Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông luôn thu hút sự tham gia của nhiều người dân trong và ngoài tỉnh.

Từ đây, người dân Hương Sơn cũng đã sáng tạo ra lễ hội Hải Thượng Lãn Ông nhằm ghi nhớ công ơn của Đại danh y Lê Hữu Trác. Các hội thi, trò chơi đầu xuân cũng được tổ chức vào dịp này. Năm 2015, Bộ VHTT&DL đã có quyết định số 3465/QĐ-BVHTTDL công nhận Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Nhân lên giá trị lễ hội

Hằng năm, lễ hội Hải Thượng Lãn Ông được tổ chức từ ngày 13 - 15 tháng Giêng với các hoạt động như: lễ dâng hương tại khu mộ thuộc thôn Hải Thượng (xã Sơn Trung), cúng tế tại nhà thờ thuộc thôn Bảo Thượng (xã Quang Diệm) và lễ cầu an, cầu sức khỏe tại chùa Tượng Sơn (thôn 1, xã Sơn Giang).

Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

Người dân tổ chức lễ rước, cúng tế tại nhà thờ Lê Hữu Trác (thôn Bảo Thượng, xã Quang Diệm) vào chiều 13 tháng Giêng (22/2/2024).

Bên cạnh phần lễ là phần hội với các hội thi như: đua thuyền trên sông Ngàn Phố, nấu bánh chưng, trò chơi đẩy gậy, vật tay, giải chạy việt dã leo núi Minh Tự...

Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

Hội đua thuyền trên sông Ngàn Phố trong khuôn khổ Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông năm 2024.

Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông năm nay là một trong những hoạt động hướng tới kỷ niệm 300 năm ngày sinh (1724-2024), tưởng niệm 233 năm ngày mất (1791-2024) của Đại danh y Lê Hữu Trác.

Là một nghi lễ không thể thiếu tại Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông, nghi lễ cúng tế tại nhà thờ Đại danh y ở thôn Bảo Thượng (xã Quang Diệm) luôn được tổ chức trang nghiêm do đội tế lễ thực hiện. Đội tế lễ bao gồm chủ tế, bồi tế, nội tán, chấp sự và người đọc chúc văn.

Ông Trần Quốc Võ (thôn Sông Con, xã Quang Diệm) bày tỏ: “Năm nay, tôi được phân công đảm nhận vai trò “chấp sự” (lo việc dâng hương, dâng rượu, chuyển chúc, đọc chúc...) tại lễ cúng húy kị Đại danh y ở nhà thờ. Tôi rất vinh dự khi được góp công sức vào việc tổ chức lễ hội. Với người dân chúng tôi, Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông là nét đẹp văn hóa, cũng là dịp nhắc nhở con cháu tưởng nhớ công ơn tiên tổ”.

Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

Hội thi gói bánh chưng được tổ chức tại Khu mộ Hải Thượng Lãn Ông tại xã Sơn Trung năm nay có 11 đội tham gia.

Theo ông Nguyễn Tiến Thích - Chủ tịch UBND xã Sơn Trung, ngày 12 tháng Giêng (tức ngày 21/2), xã đã tổ chức phần hội, gồm các hoạt động: gói bánh chưng, thi đẩy gậy... thu hút sự tham gia đông đảo của người dân. Để tiếp tục cho các hoạt động hướng tới lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh của Đại danh y, địa phương đang nhanh chóng thực hiện nhiều phần việc như: tu sửa bãi đỗ xe, chỉnh trang cảnh quan..., đồng thời tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, giải đấu thể thao chào mừng".

Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông không chỉ làm phong phú thêm đời sống văn hóa của người dân Hương Sơn mà còn là dịp để mọi người thể hiện tấm lòng tri ân với bậc tiền nhân. Đây cũng là dịp để giáo dục thế hệ sau về tấm lòng yêu nước, thương dân; giáo dục các thế hệ thầy thuốc về y đức, y đạo, y thuật, thực hiện tốt việc chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân.

Nhân lên những giá trị nhân văn của Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông

Người dân thập phương tới dâng hương, dâng hoa nhân dịp Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông.

Ông Hồ Thái Sơn - Phó Chủ tịch UBND huyện Hương Sơn cho biết: “Việc tổ chức Lễ hội Hải Thượng Lãn Ông đã góp phần giúp địa phương quảng bá rộng rãi hình ảnh đất và người Hương Sơn. Những ngày này, có hàng trăm đoàn khách liên tiếp tới thắp hương tưởng niệm, tri ân Đại danh y đã dần minh chứng cho sự lan tỏa của lễ hội này. Để tiếp tục phát huy những giá trị của lễ hội, địa phương sẽ đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền về cuộc đời, sự nghiệp của Đại danh y. Đồng thời, tiếp tục thực hiện tốt việc gìn giữ, tôn tạo, quảng bá Quần thể Khu di tích Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác. Tăng cường giới thiệu về các giá trị văn hóa, lịch sử gắn với các di sản mà Đại danh y đã để lại. Xây dựng Hương Sơn với hình ảnh thân thiện, ấn tượng, mến khách, trở thành điểm đến của du khách trong nước và quốc tế”.

Được biết, theo kế hoạch, trong năm 2024, huyện Hương Sơn sẽ tiếp tục tổ chức chuỗi hoạt động hướng tới lễ kỷ niệm 300 năm ngày sinh Hải Thượng Lãn Ông như: văn hóa, văn nghệ, thể thao chào mừng; Hội thi chế biến các món ăn cổ truyền gắn với các vị thuốc mà Đại danh y đã viết trong cuốn Nữ công thắng lãm; Triển lãm tư liệu ảnh “Đất và người Hương Sơn”...

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Chủ đề Lễ hội

Chủ đề Ngày thầy thuốc Việt Nam 27/2

Đọc thêm

Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Trao giải Cuộc thi Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh

Cuộc thi "Giọng hát hay các ca khúc về Hà Tĩnh" đã tạo dựng một sân chơi lành mạnh, quảng bá sâu rộng các ca khúc về Hà Tĩnh, góp phần khởi dậy tình yêu quê hương, đất nước, lan tỏa hình ảnh tỉnh nhà tới bạn bè muôn phương.
Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Miệt mài “góp nhặt” ký ức ông cha

Với 5 bảo vật quốc gia và hàng ngàn hiện vật, cổ vật, tư liệu giá trị về quê hương núi Hồng - sông La đang được lưu giữ là minh chứng cho những nỗ lực của Bảo tàng Hà Tĩnh trong sưu tầm, bảo quản ký ức quê hương.
[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là người cộng sản kiên trung, có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng ngời, để lại nhiều bài học quý báu cho đội ngũ cán bộ, đảng viên hôm nay và các thế hệ mai sau.
Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

80 năm qua, kể từ khi đất nước giành độc lập, văn hóa luôn là mạch nguồn nuôi dưỡng tinh thần, bản sắc và sức mạnh đoàn kết của người Hà Tĩnh. Đặc biệt, từ sau công cuộc đổi mới, ngành Văn hóa Hà Tĩnh đã có bước tiến dài trong nỗ lực bảo tồn và làm tỏa sáng di sản cha ông.
Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Anh Nguyễn Văn Mạnh (SN 1985, ở phường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh) khuyết một bàn tay nhưng lại có biệt tài vẽ và đắp tranh nổi. Dù mất đi đôi bàn tay nhưng việc được sống với niềm đam mê, thỏa sức tạo nên những bức tranh tường sống động, anh Mạnh cảm thấy cuộc đời mình vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.
Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Từ điểm tựa là các giá trị truyền thống, gia đình ông Kiều Minh Khánh và bà Nguyễn Thị Dung ở phường Bắc Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã viết nên câu chuyện đẹp về một mái ấm gần nửa thế kỷ đong đầy yêu thương, lan tỏa giá trị sống tích cực trong cộng đồng.
Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Từ vùng “đất chết” oằn mình trong lửa đạn chiến tranh, cựu binh Trường Sa Nguyễn Hải Đường ở thôn Hồng Sơn (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) đã hồi sinh, trở thành mô hình kinh tế trù phú, cho thu nhập 2 tỷ đồng/năm.
Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.