Làm việc tại Công ty CP Xuất nhập khẩu thủy sản Nam Hà Tĩnh (Khu kinh tế Vũng Áng) đã gần 2 năm nay với mức lương 4,5 triệu đồng/tháng và những chế độ phúc lợi đi kèm, nhưng chị Nguyễn Thị Hoa - công nhân bộ phận vệ sinh vẫn không muốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH).
Lý do chị Hoa đưa ra là thời gian làm việc chưa dài, không biết có thích nghi được với công việc và gắn bó lâu dài hay không, nếu đóng bảo hiểm rồi lại nghỉ thì cũng chẳng giải quyết được vấn đề gì.
Nhiều công nhân Công ty CP Xuất nhập khẩu thủy sản Nam Hà Tĩnh có tay nghề nhưng không muốn tham gia BHXH.
Ông Nguyễn Xuân Thọ - Phó Giám đốc công ty CP Xuất nhập khẩu thủy sản Nam Hà Tĩnh cho biết: “Công ty hiện có hơn 250 lao động đang làm việc, trong đó, có gần 70 người không đóng BHXH. Có những công nhân tay nghề rất cao, ý thức chấp hành kỷ luật tốt, nhưng BHXH thì không đóng”.
Người mới thì lấy lý do không biết có gắn bó lâu dài với doanh nghiệp hay không, nhưng những người làm việc lâu năm vẫn không xác định cho mình một tư tưởng ổn định để tham gia bảo hiểm, hưởng quyền lợi chính đáng.
Anh Nguyễn Khánh Quang (bên phải) đã làm việc lâu năm tại doanh nghiệp nhưng không muốn tham gia BHXH.
Anh Nguyễn Khánh Quang đã làm việc tại Công ty TNHH Hồng Thiều (xã Kỳ Phong - huyện Kỳ Anh) 9 năm nay nhưng vẫn không tham gia đóng BHXH. Chia sẻ về lý do, anh Quang cho biết: “Với mức thu nhập khoảng 8 triệu/ tháng như hiện nay, nếu hàng tháng phải trích ra một khoản để đóng BHXH thì sẽ ảnh hưởng đến mức chi tiêu hàng ngày của gia đình nên tôi vẫn muốn nhận hết lương chứ không trích đóng BHXH”.
Không chỉ anh Quang mà tại Công ty TNHH Hồng Thiều, có đến 40% lao động cùng chung quan điểm như vậy về vấn đề tham gia BHXH. Chị Lê Thị Minh Nguyệt - Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty cho biết: “Lao động của công ty phải đi thị trường nhiều, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn nên công ty rất tạo điều kiện, khuyến khích người lao động đóng bảo hiểm. Công đoàn công ty cũng phối hợp các cấp ngành tích cực tuyên truyền vận động, giải thích cho người lao động hiểu rõ quyền lợi khi tham gia BHXH, thế nhưng vẫn không làm thay đổi được tư duy “ngắn hạn” của họ”.
Cán bộ LĐLĐ huyện Kỳ Anh trao đổi với đại diện doanh nghiệp về việc thực hiện chế độ chính sách cho người lao động.
Bên cạnh việc vận động, tuyên truyền người lao động đóng BHXH, các doanh nghiệp cũng đã có nhiều thay đổi tích cực trong chế độ làm việc, lương thưởng, phúc lợi. Trong năm 2021, 322 cuộc đối thoại tại nơi làm việc đã được tổ chức giữa người sử dụng lao động và người lao động trong doanh nghiệp. Thông qua đó, 45 thỏa ước lao động tập thể tại doanh nghiệp đã được ký mới, nâng tổng số doanh nghiệp ký kết thỏa ước lao động tập thể trên địa bàn tỉnh lên 380 đơn vị; chất lượng các thỏa ước được đánh giá cao.
Nhiều lao động làm việc tại các doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ quyền lợi khi tham gia BHXH.
Tuy vậy, những kết quả đó dường như vẫn chưa đủ sức tạo niềm tin, ổn định tư tưởng để người lao động thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ của mình. Theo số liệu báo cáo của ngành chức năng, tính đến giữa tháng 3/2022, có hơn 66.600 lao động đang làm việc trong các loại hình doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, trong đó, gần 43.000 người tham gia BHXH (chiếm gần 65%).
Trên thực tế, lao động không tham gia BHXH xuất phát từ nhiều nguyên nhân như lao động thời vụ hợp đồng dưới 1 tháng; doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ đóng nộp BHXH cho người lao động; bản thân người lao động không “mặn mà” tham gia... Nhưng dù với nguyên nhân nào thì quyền lợi của người lao động cũng sẽ ít nhiều bị ảnh hưởng khi không tham gia BHXH.
Ông Lê Văn Chí - Trưởng ban Chính sách - Pháp luật, LĐLĐ tỉnh trao đổi với phóng viên.
Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Văn Chí - Trưởng ban Chính sách - Pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh cho rằng: “Cho dù lý lẽ của người lao động như thế nào thì việc không tham gia BHXH sẽ đồng nghĩa với việc họ đã tự đánh mất đi quyền lợi của mình mà đáng lý ra họ được hưởng. Với đặc thù công việc tại nhiều doanh nghiệp, công nhân phải đối mặt với nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu có vấn đề gì xảy ra, người lao động không tham gia bảo hiểm sẽ không nhận được những khoản chi trả theo quy định.
Để quyền lợi của người lao động được đảm bảo, doanh nghiệp cần thay đổi cách thức tuyên truyền, vận động theo hướng đi vào quyền lợi sát sườn của người lao động khi tham gia bảo hiểm để họ nâng cao nhận thức, dễ dàng nắm bắt và thực hiện. Bên cạnh đó, các ngành liên quan cũng cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp để thực hiện hiệu quả các quy định pháp luật về BHXH đối với người lao động".
