Những người vợ lính giải phóng ở Hà Tĩnh và ký ức ngày 30/4

(Baohatinh.vn) - Thời điểm tháng 4/1975, họ đang là người yêu, người vợ có chồng tham gia những trận chiến cuối cùng giải phóng Sài Gòn. 45 năm sau, ký ức về những ngày tháng lịch sử đó vẫn còn nguyên vẹn.

Những người vợ lính giải phóng ở Hà Tĩnh và ký ức ngày 30/4

Đoàn xe tăng quân giải phóng tiến vào Dinh Độc lập trưa 30/4/1975. Ảnh tư liệu

1. 45 năm thờ chồng, nuôi con

“Đồng Nai, ngày 15/4/1975

Em thương yêu của anh!

Anh và đồng đội vừa đánh xong trận Phước Long, chúng ta giành thắng lợi. Anh an toàn nhưng phía trước vẫn còn nhiều trận đánh ngày càng ác liệt… Nếu thống nhất, anh không trở về thì xin em đừng đau buồn, hãy cố gắng nuôi con giúp anh. Dù em đi đâu cũng hãy mang con theo, đừng để con chúng ta phải bơ vơ em nhé…”.

Bà Đặng Thị Xuân (68 tuổi) là vợ liệt sĩ Nguyễn Văn Đỉu (SN 1953, ở thôn Bắc Sơn, xã Phù Lưu, Lộc Hà) đọc lại từng lời trong lá thư cuối cùng mà người chồng gửi cho mình. Dù ngày giải phóng đã lùi xa gần nửa thế kỷ, người phụ nữ ấy vẫn chưa hết nghẹn ngào: “Vì lời dặn đó, tôi không nỡ nào bỏ con đi bước nữa, cho đến bây giờ đã 45 năm rồi”.

Những người vợ lính giải phóng ở Hà Tĩnh và ký ức ngày 30/4

Bà Đặng Thị Xuân (thôn Bắc Sơn, xã Phù Lưu, Lộc Hà) - vợ liệt sĩ Nguyễn Văn Đỉu.

Ông Đỉu và bà Xuân quen biết, thương nhau từ thuở thanh niên. Sau 3 năm, ông Nguyễn Văn Đỉu đi dân công hỏa tuyến ở miền Tây Quảng Trị (1971-1973) trở về họ mới cưới nhau. Tháng 12/1974, khi bà Xuân vừa sinh con gái đầu lòng được 20 ngày thì ông Đỉu lên đường nhập ngũ.

“Ngày 30/4/1975, khi nghe tin miền Nam giải phóng, đất nước thống nhất, tôi vô cùng phấn khởi và tràn đầy hy vọng. Bởi, trước đó 1 tuần, tôi vừa nhận được thư chồng. Nhưng rồi đợi mãi đến giữa năm 1976, không có tin tức gì, tôi biên thư hỏi một đồng đội của chồng. Tháng 10/1976, tôi nhận được hồi âm. Mở bức thư ra xem, nhìn thấy những dòng chữ viết bằng mực đỏ, tôi ngã khuỵu” - bà Xuân kể.

Những người vợ lính giải phóng ở Hà Tĩnh và ký ức ngày 30/4

Mỗi dịp 30/4, bà Xuân lại bồi hồi xúc động tưởng nhớ về người chồng liệt sĩ đã hi sinh cho đất nước.

Liệt sĩ Nguyễn Văn Đỉu tham gia chiến dịch giải phóng miền Nam, tại Sư đoàn 341, Quân đoàn 4. Ngày 18/4/1975, ông hy sinh trong một trận đánh tại Xuân Lộc, đúng 3 ngày sau bức thư cuối cùng gửi về cho bà Xuân.

Năm 1979, mẹ chồng bà Xuân mất. Trước khi ra đi, bà căn dặn bà Xuân, nhận thêm đứa con nuôi để đỡ cảnh một mẹ, một con đơn côi và sau này còn có nơi nương tựa. Năm 1981, bà Xuân nhận anh Nguyễn Văn Mậu làm con nuôi và hiện tại đang sống với cùng hai vợ chồng anh.

2. “Hậu phương” thương binh loại 1

“Đã thề hẹn, làm lễ bỏ trầu rồi thì dù anh ấy có ra sao tôi cũng sẽ lấy”. Bà Phạm Thị Thư, 66 tuổi, ở phường Tân Giang (TP Hà Tĩnh) nhớ lại quyết tâm của mình những ngày tháng 4/1975.

Những người vợ lính giải phóng ở Hà Tĩnh và ký ức ngày 30/4

Vợ chồng thương binh Trần Thanh Viên - Phạm Thị Thư (phường Tân Giang, TP Hà Tĩnh).

Bà Thư là vợ của ông Trần Thanh Viên - thương binh hạng nặng (tỷ lệ thương tật 81%). Ông Viên sinh năm 1953, nhập ngũ năm 1971, tại Trung đoàn 266, thuộc Sư đoàn 341. Tháng 1/1975, Sư đoàn 341 là một trong những đơn vị nhận lệnh tham gia chiến dịch giải phóng Sài Gòn. Trong trận đánh ở Xuân Lộc, ông Viên bị thương, nhưng vẫn tiếp tục chiến đấu cho đến ngày 30/4.

Sau giải phóng miền Nam, tháng 10/1975, ông Viên trở về quê lấy vợ khi trong người đầy mảnh đạn của kẻ thù. Thế nhưng, không bao lâu sau, ông lại trở về đơn vị, tiếp tục tham gia chiến đấu ở chiến trường Campuchia. Tại đây, ông bị thương nặng, hỏng mắt trái.

Cùng với nhiều vết thương trước đó, ông được đưa về trại an dưỡng. Năm 1997, ông chuyển về TP Hà Tĩnh sinh sống. Ông Viên cho biết: “Hiện tại, ngoài một con mắt bị hỏng, tôi còn có 1 mảnh đạn trong đầu và 5 mảnh đạn khác khắp cơ thể không thể lấy ra. Mọi công việc trong gia đình đều trên tay vợ tôi”.

Những người vợ lính giải phóng ở Hà Tĩnh và ký ức ngày 30/4

Bà Phạm Thị Thư - vợ thương binh Trần Thanh Viên

Được biết, trong giai đoạn đất nước còn khó khăn, chế độ phụ cấp thương binh không đủ cung cấp cho 3 đứa con ăn học và phụng dưỡng mẹ già, bà Thư phải làm nhiều nghề để mưu sinh. Bà cho biết, bây giờ cuộc sống khá hơn, nhưng vết thương cũ tái phát vẫn hành hạ ông. Thức đêm xoa dầu cho ông là công việc thường xuyên của bà.

3. “Tôi muốn chồng mình có thể giúp được nhiều đồng đội”

Đó là chia sẻ của bà Đặng Thị Hạnh, 68 tuổi (thị trấn Nghèn, Can Lộc), vợ của Đại tá Phạm Tiến Thích - Chủ tịch Hội CCB huyện Can Lộc.

Đại tá Phạm Tiến Thích (SN 1952), nhập ngũ năm 1971, thuộc Trung đoàn 266, Sư đoàn 341, tham gia giải phóng miền Nam và có mặt tại Dinh Độc Lập trong chiều 30/4/1975.

“Lúc ông ấy nhập ngũ, tôi mới có thai đứa con đầu được 8 tháng. Sang năm 1972, tôi sinh con một mình. Từ đó cho đến 30/4/1975, ông ấy không về phép lần nào. Mặc dù nghe tin giải phóng nhưng tôi cũng thấp thỏm lo âu và trong tâm thế ông ấy có thể hy sinh. Nhưng rồi 2 tháng sau giải phóng, tôi nhận được thư ông ấy gửi về” - bà Hạnh nhớ lại.

Bà Hạnh kể, khi 2 ông bà lấy nhau, bố mẹ ông Thích đã mất. Gia đình có 9 anh chị em, 6 người đã có gia đình. Bà sống với một người chị của chồng bị tật nguyền và em trai còn nhỏ. Lúc đó cuộc sống còn khó khăn, bà là trụ cột của cả gia đình 4 người. Tuy nhiên, vì chồng đi đánh giặc, bà đã mạnh mẽ vượt qua tất cả.

Những người vợ lính giải phóng ở Hà Tĩnh và ký ức ngày 30/4

Bà Đặng Thị Hạnh cùng chồng là Đại tá Phạm Tiến Thích (thị trấn Nghèn, Can Lộc).

Sau năm 1975, ông tham gia giúp nước bạn đánh quân Pôn Pốt tại chiến trường K (Campuchia). Năm 1981, ông về công tác tại Sư đoàn 341 (Thanh Hóa). Năm 1994, ông trở về công tác tại Huyện đội Can Lộc. Sau khi nghỉ hưu, Đại tá Phạm Tiến Thích được bầu làm Chủ tịch Hội CCB huyện.

Đến nay đã 68 tuổi, ông vẫn miệt mài làm công tác xã hội. Nhiều năm qua, trên cương vị của mình, ông Thích đã nỗ lực kêu gọi các tổ chức xã hội giúp đỡ hàng trăm cựu chiến binh có hoàn cảnh khó khăn.

“Dù ông nhà tôi là thương binh loại 4 nhưng vẫn còn may mắn hơn nhiều đồng đội khác. Ông ấy còn khỏe mạnh, làm công tác xã hội, giúp đỡ được nhiều đồng đội khó khăn. Tôi tình nguyện làm hậu phương vững chắc cho ông ấy, vậy là hạnh phúc lắm rồi” - bà Đặng Thị Hạnh trò chuyện.

Chủ đề NGƯỜI HÀ TĨNH

Chủ đề CHIẾN THẮNG 30/4 VÀ QUỐC TẾ LAO ĐỘNG 1/5

Đọc thêm

Người thợ cốp pha lan tỏa lối sống đẹp

Người thợ cốp pha lan tỏa lối sống đẹp

Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
"Vì người nghèo" - Hành trình của yêu thương!

"Vì người nghèo" - Hành trình của yêu thương!

Những ngôi nhà được dựng lại sau bão, những mô hình sinh kế được trao cho người dân đã tạo nên dòng chảy yêu thương lan tỏa, thể hiện trách nhiệm, tinh thần đoàn kết trong mục tiêu phát triển bền vững ở Hà Tĩnh, không để ai bị bỏ lại phía sau.
"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

Hơn 12 năm công tác tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh), anh Lê Thanh Toán đã trở thành tấm gương tiêu biểu về tinh thần trách nhiệm, lòng tận tụy và sự sáng tạo trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.
Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Không chỉ giỏi việc nước, đảm việc nhà, nhiều phụ nữ Hà Tĩnh đã và đang tỏa sáng trong các phong trào thi đua yêu nước, trở thành những bông hoa đẹp, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống của phụ nữ Việt Nam.
Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Nếu người ở những tỉnh có mưa thuận gió hòa từng sống, trải qua những ngày tháng tại Hà Tĩnh như tháng 10 này, sẽ thấu hiểu vì sao người quê tôi dồn tiền bạc, chắt bóp để làm nhà kiên cố, mua xe...
Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Đã 71 năm trôi qua, song với cựu chiến binh Hồ Sỹ Cúc (95 tuổi, TDP Liên Công, phường Trần Phú, Hà Tĩnh), ký ức hào hùng về ngày cùng đồng đội tiến qua 5 cửa ô về tiếp quản Thủ đô (10/10/1954) vẫn vẹn nguyên niềm tự hào.
Cái duyên với Truyện Kiều

Cái duyên với Truyện Kiều

Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.
Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Con người Hà Tĩnh, với những giá trị đặc trưng không ngừng được củng cố, hun đúc, phát triển qua các thời kỳ chính là sức mạnh nội sinh để xây dựng và phát triển quê hương.
Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình cụ bà Trần Thị Lực ở xã Thạch Lạc (Hà Tĩnh) hiện có 4 thế hệ cùng chung sống gắn kết và yêu thương. Trong mái ấm ấy, truyền thống hiếu nghĩa luôn được gìn giữ và trao truyền từ đời này sang đời khác.
Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

“Quả ngọt” hôm nay trên hành trình xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM ở Hà Tĩnh được kết tinh từ “ý Đảng, lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân.
Bên bến Tam Soa

Bên bến Tam Soa

Về bến Tam Soa, xã Đức Thọ, vào những ngày tháng 9 mùa thu, du khách sẽ có một trải nghiệm ý nghĩa vì đó không chỉ là chuyến đi mà còn là hành trình trở về nguồn cội, với những giá trị giản dị, thiêng liêng.
"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

Thuyết minh viên tại các khu di tích lịch sử, văn hóa là nhịp cầu nối giữa lịch sử và hiện tại, góp phần khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước và thêm trân trọng hòa bình.
Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Trong những năm gần đây, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống (NTTT) Hà Tĩnh được đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh ghi nhận bởi các chương trình nghệ thuật để lại nhiều dấu ấn. Góp phần làm nên những thành công ấy, có sự đóng góp lớn của nhạc sỹ Trần Quốc Dũng - Trưởng phòng Nghệ thuật biểu diễn.
“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

Đó là chia sẻ đầy tâm huyết của bà Trần Thị Yên, một tấm gương về sự cống hiến thầm lặng. Với vai trò Bí thư Chi bộ tổ dân phố 17 (phường Hà Huy Tập, Hà Tĩnh), bà đã chứng minh rằng, uy tín của người lãnh đạo không nằm ở chức danh, mà ở sự thấu hiểu và gắn bó với bà con.