Sức lan tỏa của ca khúc kết nối tình hữu nghị Việt - Lào của nhạc sĩ Xứ Nghệ

(Baohatinh.vn) - Người Lào rất yêu ca múa nhạc. Trong những ngày kỷ niệm tình đoàn kết Việt - Lào, đặc biệt là trong bối cảnh “Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam 2022” thì tại Lào, đâu đâu cũng vang lên bài hát “Tình Việt Lào” của nhạc sĩ Hồ Hữu Thới.

Sức lan tỏa của ca khúc kết nối tình hữu nghị Việt - Lào của nhạc sĩ Xứ Nghệ

Nhạc sĩ Hồ Hữu Thới quê ở huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.

2022 là năm Lào và Việt Nam kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (5/9/1962 - 5/9/2022), 45 năm ngày ký Hiệp ước hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Lào (18/7/1977 - 18/7/2022), lãnh đạo hai nước đã nhất trí lấy năm 2022 là “Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam”.

Ban Tuyên huấn Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào đã chỉ đạo các ngành từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt là các huyện dọc tuyến biên giới với Việt Nam có các hoạt động tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, văn hóa nhằm tăng cường tình đoàn kết với Nhân dân Việt Nam, cùng nhau xây dựng tuyến biên giới giữa hai nước hòa bình, đoàn kết, hữu nghị, an toàn, cùng nhau phát triển, mà nổi bật là phong trào văn hóa, văn nghệ rộng khắp.

Ca khúc “Tình Việt Lào” được nhạc sĩ Hồ Hữu Thới sáng tác năm 2001, sau một chuyến công tác đến Lào. Ngay khi bài hát được công bố đã chiếm đa số cảm tình của người dân Lào và Việt Nam. Bài hát còn có phiên bản tiếng Lào. Trong các chương trình văn nghệ, giao lưu liên quan đến quan hệ hữu nghị Việt Nam - Lào, ca khúc “Tình Việt Lào” được sử dụng như nội dung chủ đạo của cả chương trình.

Nhạc sĩ Buangeun Sapouvong - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ quốc gia Lào, nguyên Thứ trưởng Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào đánh giá, đây là bài hát đương đại được yêu thích nhất tại Lào về ca ngợi mối quan hệ Lào - Việt Nam. Bài hát có nội dung trong sáng, lột tả tình cảm sâu lắng giữa Nhân dân hai nước, dễ nhớ, dễ đi vào lòng người bằng giai điệu âm nhạc theo phong cách hát múa dân gian đương đại của cả Lào và Việt Nam. Nghe bài hát, bất kể ai cũng đều đưa tay múa theo và đôi chân muốn bước theo nhịp lăm vông, điệu múa cổ truyền dân tộc Lào. Lúc ấy mọi người xích lại gần nhau hơn, vui vẻ, chan hòa.

“Em ở bên này Tây Trường Sơn

Anh ở bên này Đông Trường Sơn.

Ta gửi cho nhau câu hát ân tình

Câu hát dân ca của Lào xủng Lùm Lào Thơng

Câu hát dân ca của quê mình quan họ

Đến với nhau, người ở đừng về.

Em ở bên Tây, anh ở bên Đông.

Hai nước nghe chung tiếng gà gáy sáng.

Đất nước Chăm Pa, đất nước Tiên Rồng.

Chung bước bên nhau xây đắp mối tình

Tình Việt - Lào anh em, tình Việt - Lào anh em.

Mãi mãi không bao giờ phai”

(Trích lời ca khúc “Tình Việt Lào” của nhạc sĩ Hồ Hữu Thới)

Năm 2016, Bộ Thông tin - Văn hóa và Du lịch Lào đã trao tặng bằng khen cho nhạc sĩ Hồ Hữu Thới với tác phẩm âm nhạc “Tình Việt Lào” - một sáng tác xuất sắc, ca ngợi, vun đắp thêm mối tình đoàn kết, hữu nghị Việt Nam - Lào.

Sức lan tỏa của ca khúc kết nối tình hữu nghị Việt - Lào của nhạc sĩ Xứ Nghệ

Trong các sinh hoạt của Đại sứ quán Việt Nam tại Lào hay các buổi giao lưu Việt - Lào thì ca khúc “Tình Việt Lào” thường được vang lên, tạo sự gắn kết mọi người với nhau như trong một nhà.

Hôm tôi hết nhiệm kỳ thường trú VOV tại Lào về Việt Nam, đang tản bộ trên Hà Nội phố thì nghe tiếng gọi sau lưng, quay lại, tôi nhận ra nhạc sĩ Hồ Hữu Thới. Anh cho biết, sau khi nghỉ hưu, đã ra Hà Nội làm Chánh văn phòng Hội Di sản Văn hóa Việt Nam. Đúng là một cuộc gặp gỡ bất ngờ trong vạn người giữa thủ đô.

Nhạc sĩ Hồ Hữu Thới được giới trong nghề và công chúng ví như cây đại thụ trong làng âm nhạc đương đại với hơn 500 ca khúc. Mỗi ca khúc ông sáng tác đều mang một vẻ riêng không lặp lại lối mòn và đều lắng đọng trong công chúng. Ca khúc “Tình Việt Lào” là hiện tượng “vượt biên” được yêu thích nhất, đáng kính nể nhất.

Khi được hỏi vì sao hơn 50 năm gắn bó với âm nhạc, ông sáng tác không mệt mỏi. Nhạc sĩ nói, nếu không sáng tác tức là mình không còn thở, tim không còn đập.

Hồ Hữu Thới là con người nặng nghĩa với quê hương, luôn hướng về quê hương. Công chúng yêu nhạc, yêu quê, nhớ quê đều biết ơn ông qua ca khúc nổi tiếng “Câu hát quê hương”.

Sức lan tỏa của ca khúc kết nối tình hữu nghị Việt - Lào của nhạc sĩ Xứ Nghệ

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An tặng hoa chúc mừng nhạc sĩ Hồ Hữu Thới trong đêm nhạc “Hồ Hữu Thới - Ân tình Xứ Nghệ” đánh dấu con đường âm nhạc hơn nửa thế kỷ của nhạc sĩ diễn ra vào tháng 3/2019.

Trong sáng tác, ông đã triệt để khai thác âm hưởng, tâm hồn và sức sống của ví, giặm. Bên cạnh đó, Hồ Hữu Thới còn man mác bâng khuâng điệu hò khoan Lệ Thủy, sự rộn ràng tưng bừng cùng điệu xòe Tây Bắc; điệu Lăm Khắp, cồng chiêng khắc luổng của người Thái miền Tây xứ Nghệ; đượm tình yêu bao la của Chủ tịch Hồ Chí Minh... Tên tuổi của nhạc sỹ nổi lên với các ca khúc: “Em với thác Sao Va”, “Sơn La đón Bác Hồ”, “Hội làng bên sông Lam”, “Ân tình Xứ Nghệ”, “Tình Xứ Nghệ”, “Vinh - thành phố nghĩa tình”, “Em chưa về với biển”…

Nhạc sỹ Hồ Hữu Thới từng công tác ở Ty Văn hóa Nghệ An, làm Phó Hiệu trưởng Trường Văn hóa Nghệ thuật Nghệ Tĩnh, rồi Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin Nghệ An. Ông sinh ra và lớn lên ở vùng nông thôn Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Miền đất cùng cuộc đời ông đi qua chiến tranh, bom đạn, nghèo khó nên con người và tâm hồn nhạc sĩ của Hồ Hữu Thới luôn đau đáu hướng về quê hương, để ông lắng thêm trong mỗi tác phẩm âm nhạc, đi suốt chiều dài câu ví, giặm, suốt chiều rộng câu dân ca.

Phát huy tinh hoa của lớp nhạc sĩ đàn anh

Nhạc sĩ Hồ Hữu Thới đã học hỏi và phát huy thế mạnh của lớp nhạc sĩ đàn anh trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cứu nước của Nhân dân ba nước Đông Dương. Thời kì đó đã có nhiều nhạc sĩ Việt Nam và Lào sáng tác nhiều bài hát ca ngợi tình đoàn kết chống kẻ thù chung như: “Tiến lên quân đội giải phóng Nhân dân Lào” của Doãn Nho, “Tình Việt - Lào như núi như sông” của Trọng Loan, “Chào đường 9 anh hùng” của Huy Thục, “Cô gái Sầm Nưa” của Trần Tiến...

Nhạc sĩ Đỗ Nhuận lúc bấy giờ có tên Lào là Oudon Syhalath, đã viết một vệt ca khúc gồm: “Hành khúc quân đội Nhân dân Lào”, “Đàn vỏi đàn voi”, “Du kích ca”, “Mường Lau ơi”, “Tình yêu Việt - Lào”.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý có bài hát “Ca ngợi phụ nữ Lào”“; Chu Minh có “Hành khúc thiếu nhi Lào”; “Ca ngợi Sầm Nưa”; Đức Minh có “Các dân tộc Đông Dương là anh em”, “Hoa huệ trắng”, “Việt Lào là anh em”…

Đặc biệt ca khúc “Tình đoàn kết hai dân tộc Việt - Lào” của Hoàng Vân được viết bởi cấu trúc một đoạn đơn ngắn gọn nhưng lại có sức lay động lớn lúc bấy giờ:

“Dài như nước sông Cửu Long

Cao như dãy núi Trường Sơn

Tình đoàn kết hai dân tộc

Việt - Lào thân thiết đã bao đời

Từ trong bóng đêm nô lệ

Càng vùng lên đánh tan thực dân”

Rồi ca khúc “Gửi anh bộ đội yêu nước Lào” của Hồ Bắc, “Gặp nhau trên đỉnh Trường Sơn” của Hoàng Hà. Bên cạnh đó còn có nhiều bài hát viết về Trường Sơn, hai phía mái nhà của hai đất nước như “Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây” của Hoàng Hiệp (thơ: Phạm Tiến Duật), “Sợi nhớ, sợi thương” của Phan Huỳnh Điểu (thơ: Thuý Bắc), “Bài ca Việt - Lào - Campuchia” của Nguyễn Đình Phúc...

Nhờ những tinh hoa của lớp nhạc sĩ đàn anh mà đến thời điểm hiện tại, ca khúc “Tình Việt Lào” của nhạc sĩ Hồ Hữu Thới đang được phổ cập nhiều nhất, có sức lan tỏa rộng lớn tại Lào. Đặc biệt, trong năm 2022 - năm có nhiều hoạt động thiết thực chào mừng ““Năm Đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam”, ca khúc “Tình Việt Lào” càng có chỗ đứng ưu ái nhất đối với công chúng hai nước.

Sức lan tỏa của ca khúc kết nối tình hữu nghị Việt - Lào của nhạc sĩ Xứ Nghệ

Cộng đồng kiều bào tại Lào luôn hát “Tình Việt Lào” trong các ngày kỉ niệm.

Phải chăng, ca khúc “Tình Việt Lào” đã được nhạc sĩ Hồ Hữu Thới chiết lọc cảm xúc nghĩa nặng tình sâu từ “Câu hát quê hương”:

“Người ơi, thương nhau nhớ lời đã hò hẹn

Càng thương nhau nhớ gừng cay muối mặn

Câu ca ân tình trên sóng nước long lanh bao cuộc đời

Câu ca bây giờ nghe vẫn mới: Thương nhau xin nhớ đừng quên”...

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Podcast Truyện ngắn: Bánh trung thu của bố

Podcast Truyện ngắn: Bánh trung thu của bố

Trung thu luôn ý nghĩa khi có tình thương yêu của gia đình, thầy cô và bạn bè. Tình yêu đó là món quà quý giá, nhắc chúng ta biết trân trọng và giữ gìn ký ức đẹp về người thân.
Cái duyên với Truyện Kiều

Cái duyên với Truyện Kiều

Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.
Podcast truyện ngắn: Tình yêu của mẹ

Podcast truyện ngắn: Tình yêu của mẹ

Có những ký ức, cũng có thể phai mờ theo tháng năm. Nhưng có một điều, dù bão tố cuộc đời hay sự khắc nghiệt của thời gian cũng không thể nào xóa nhòa, đó chính là tình yêu của mẹ.
Podcast tản văn: Nồng nàn hoa sữa

Podcast tản văn: Nồng nàn hoa sữa

Với nhiều người, hoa sữa không chỉ là mùi hương, mà còn là ký ức tuổi trẻ. Nồng nàn hoa sữa đưa ta về miền hoài niệm ngọt ngào.
Những người làm cho cổ vật biết nói chuyện

Những người làm cho cổ vật biết nói chuyện

Trong nhịp sống hiện đại, tại Hà Tĩnh, vẫn có những con người lặng lẽ tìm về quá khứ qua từng món đồ xưa cũ. Từ niềm đam mê của mình, họ miệt mài trong hành trình bảo tồn, lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống.
Podcast Tản văn: Mùa thu và nỗi nhớ

Podcast Tản văn: Mùa thu và nỗi nhớ

Những buổi chiều thu như giăng mắc vào lòng ta những nỗi nhớ, mang đến cảm giác thanh bình và tĩnh lặng, để yêu hơn cuộc sống này...
Lấp lánh ánh đèn Trung thu xưa và nay

Lấp lánh ánh đèn Trung thu xưa và nay

Đèn Trung thu là một phần không thể thiếu trong dịp lễ dành cho thiếu nhi ở Việt Nam. Qua thời gian, đèn Trung thu có nhiều thay đổi, từ thủ công truyền thống sang hiện đại, hòa quyện nét xưa và nay.
Podcast truyện ngắn: Chuyện về cây táo không kết trái

Podcast truyện ngắn: Chuyện về cây táo không kết trái

Khi cây đào nở bừng sắc đỏ hồng, cúc vàng rực rỡ trải thảm dưới nắng sớm, thì cây táo chỉ âm thầm đâm chồi, chắt chiu từng tia nắng, từng giọt mưa... Mình chẳng cần phải giống ai, chỉ cần sống tử tế và kiên nhẫn, điều kỳ diệu tự khắc sẽ đến.
Bảo tồn dân ca ví, giặm gắn phát triển du lịch, xây dựng NTM

Bảo tồn dân ca ví, giặm gắn phát triển du lịch, xây dựng NTM

Dân ca ví, giặm không chỉ là những làn điệu, câu hát mà còn là tiếng lòng, là ký ức của bao thế hệ người dân Nghệ Tĩnh. Việc bảo tồn, phát huy các giá trị của dân ca ví, giặm trong đời sống đương đại là nhiệm vụ luôn được đặt lên hàng đầu.
Cảnh đại dương gây sửng sốt

Cảnh đại dương gây sửng sốt

Cuộc thi Nhiếp ảnh gia Đại dương 2025 ghi lại vẻ đẹp và sự mong manh của biển cả qua những khoảnh khắc sống động và ám ảnh.
 Podcast truyện ngắn "Khu vườn mùa thu"

Podcast truyện ngắn "Khu vườn mùa thu"

Mùa thu đi qua, hương quả chín lại nồng nàn trong những khu vườn quê, gợi nhắc bao kỷ niệm tuổi thơ. Không chỉ là ký ức, nơi ấy còn chất chứa bao tình cảm gia đình thiêng liêng...
 Podcast tản văn “Gặt lúa mùa thu”

Podcast tản văn “Gặt lúa mùa thu”

Những ngày này, bà con nông dân đang khẩn trương thu hoạch vụ lúa hè thu. Từng hạt vàng ấy chất chứa bao nhọc nhằn nhưng trên gương mặt những người dân quê vẫn ngời niềm vui...