Thăm di tích lưu dấu tuổi thơ của Bác Hồ ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Di tích Đền Cả Tổng Du Đồng, xã Đức Đồng (Đức Thọ, Hà Tĩnh) là nơi Bác Hồ thời niên thiếu đã theo thân sinh của mình là cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc đến đây dạy học.

d1.jpg
Theo các tư liệu lịch sử, đền Cả Tổng Du Đồng (đền Hàng Tổng) thuộc thôn Vĩnh Thành, xã Đức Đồng (Đức Thọ) được xây dựng vào cuối đời nhà Lê (khoảng đầu thế kỷ XVI). Đền thờ Hương cống Bùi Thúc Ngật, người được phong là Thành hoàng làng. Ông có công tổ chức khai phá, chiêu dân, lập nên xóm làng của Tổng Du Đồng, phát triển nghề làm ruộng và nuôi tằm, mở trường dạy học cho dân chúng cả vùng phía Tây huyện Đức Thọ ngày nay. Ảnh: Toàn cảnh đền Cả Tổng Du Đồng nhìn từ trên cao.
d3.jpg
Đến đời Cảnh Hưng (1740 - 1786), đền được vua Lê Hiển Tông phong sắc “Lương Uy Phụ quốc Trí dũng Hùng lược Hiền lương Dực bảo Trung hưng Thượng đẳng thần”. Các đời vua nhà Nguyễn về sau cũng đều có sắc phong cho đền Cả Tổng Du Đồng. Ảnh: 2 cột nanh trước cổng vào đền Cả Tổng Du Đồng.
d11.jpg
Kiến trúc đền bố cục kiểu chữ tam, gồm có cột nanh, tam quan, hạ điện, trung điện và thượng điện… Trong đó, tam quan có nhiều điểm khá đặc biệt, như một bình phong ngăn cách cổng, sân đền với các hạng mục khác. Trong ảnh: Mặt trước nhà tam quan đền Cả Tổng Du Đồng.
a2.jpg
Tam quan gồm một gian hai vì, làm bằng gỗ lim và mít, trên nóc có hình long chầu nguyệt; toàn bộ các đường xa, kẻ khâu đấm, rường vọng đều được chạm lộng các hình dân gian như cảnh trí sinh hoạt, tứ quí, cá chép vượt vũ môn, rùa đội cuốn thư, tre trúc...
a1.jpg
Những tác phẩm điêu khắc, chạm, lộng tỉ mỉ và tinh xảo giúp tam quan đền Cả Tổng Du Đồng được đánh giá là một trong những công trình kiến trúc nghệ thuật bậc nhất Hà Tĩnh thời phong kiến còn lưu lại đến nay.
a3.jpg
Nhà hạ điện, trung điện và thượng điện gồm ba gian đều làm bằng gỗ lim, mít, lợp ngói mũi hài. Các đầu kẻ, xà và khâu đầu chạm trổ họa tiết trang trí hoa lá cách điệu, đường nét sắc sảo, mềm mại. Trong ảnh: Nhà hạ điện.
d8.jpg
Bên trong trung điện đền Cả Tổng Du Đồng.
a4.jpg
Thượng điện bố trí 3 bàn thờ, gian giữa đặt bài vị và các đồ tế khí thờ Hương cống Bùi Thúc Ngật, hai bên là bàn thờ thổ địa cùng các chư vị bách thần đã có công phù hộ làng, tổng. Ảnh: Gian thờ chính trong thượng điện đền Cả Tổng Du Đồng.
d6.jpg
Cùng với các công trình chính, đền Cả Tổng Du Đồng còn có nhiều hạng mục phụ trợ khác như: tường bao bằng vôi vữa, lối đi hai bên đền..., tạo nên một quần thể di tích cổ kính xanh mát.
a7.jpg
Cùng với quần thể kiến trúc nghệ thuật độc đáo, đền Cả Tổng Du Đồng là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử nổi bật của Nhân dân địa phương. Đây là địa điểm tuyển mộ quân sĩ và nơi tiếp nhận lương thực của nghĩa quân Phan Đình Phùng vào những năm 1887 - 1888; năm 1930, đền là nơi thành lập Tổng uỷ Du Đồng của Đảng Cộng sản Đông Dương; vào ngày 21/8/1945, đây là nơi treo cờ đỏ sao vàng kêu gọi Nhân dân vùng lên đấu tranh trong cao trào Tổng khởi nghĩa giành chính quyền của huyện Đức Thọ.
a6.jpg
Theo các tư liệu lịch sử và chuyện kể từ các cao niên ở thôn Vĩnh Thành (Đức Đồng) qua các đời truyền lại, năm 1903-1904, trước khi vào Huế, cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc đã dẫn theo con trai là Nguyễn Sinh Cung (tức Bác Hồ) đến đây dạy học. Thời gian này, tại đây, Bác Hồ nhiều lần đến tham quan và tham dự các buổi đàm đạo giữa cụ Nguyễn Sinh Sắc với các bô lão, trí thức trong vùng. Trong ảnh: Giáo viên và học sinh Trường Tiểu học Đức Đồng tham quan tại đền Cả Tổng Du Đồng.
d9.jpg
Với nhiều giá trị về lịch sử văn hóa, đền Cả Tổng Du Đồng đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia vào năm 1992.
d12.jpg
Phát huy các giá trị văn hóa lịch sử, thời gian qua đền Cả Tổng Du Đồng đã trở thành địa chỉ đỏ được các trường học trên địa bàn chọn làm điểm đến tham quan, giáo dục truyền thống quê hương. Trong ảnh: Giáo viên và học sinh Trường Tiểu học Đức Đồng nghe ông Bùi Ngọc Lan - Thành viên Ban quản lý di tích kể chuyện lịch sử ngôi đền.
Video: Toàn cảnh đền Cả Tổng Du Đồng.

Trong 5 năm qua, cùng với ngân sách Nhà nước, xã đã vận động con em xa quê và các mạnh thường quân đóng góp trên 2 tỷ đồng để trùng tu, tôn tạo di tích đền Cả Tổng Du Đồng. Nhằm phát huy giá trị di tích, thời gian tới, bên cạnh công tác bảo tồn, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền để lan tỏa hơn nữa những giá trị của di tích đến người dân địa phương cũng như khắp mọi miền.

Ông Trần Tình - Chủ tịch UBND xã Đức Đồng

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Nỗ lực nâng cao đời sống văn hóa cho đồng bào dân tộc thiểu số

Nỗ lực nâng cao đời sống văn hóa cho đồng bào dân tộc thiểu số

Việc triển khai Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2025 đã tạo động lực quan trọng cho đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở Hà Tĩnh.
Phó giáo sư trẻ quê Hà Tĩnh chia sẻ hành trình đến với nghiên cứu khoa học

Phó giáo sư trẻ quê Hà Tĩnh chia sẻ hành trình đến với nghiên cứu khoa học

Trưởng thành từ một làng quê thuần nông ở xã Vượng Lộc cũ, nay là xã Can Lộc, PGS.TS Trần Quốc Quân (SN 1990) vừa trở thành phó giáo sư quê Hà Tĩnh trẻ tuổi nhất trong đợt xét duyệt năm 2025. Hành trình của anh là câu chuyện về đam mê, nghị lực và sự kiên trì theo đuổi khoa học từ những ngày đầu đầy gian khó.
Báo và Phát thanh, truyền hình Hà Tĩnh khởi động sản xuất TVC quảng bá du lịch

Hiện thực hoá thông điệp "Hà Tĩnh - hãy một lần đến"

TVC quảng bá du lịch do Báo và Phát thanh, truyền hình Hà Tĩnh phối hợp cùng Sở VH-TT&DL sản xuất hứa hẹn đưa đến cho khán giả nhiều cung bậc cảm xúc, khám phá trọn vẹn những sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh nhà.
"Chắp cánh" cho di sản Nguyễn Du và Truyện Kiều lan tỏa

"Chắp cánh" cho di sản Nguyễn Du và Truyện Kiều lan tỏa

Với nhiều hoạt động thiết thực, Quỹ Bảo tồn và phát huy giá trị di sản Nguyễn Du và Truyện Kiều ở Hà Tĩnh ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong việc lan tỏa di sản của Đại thi hào dân tộc đến bạn bè trong nước và quốc tế.
Nồng nàn hương vị Huế giữa lòng Hà Tĩnh

Nồng nàn hương vị Huế giữa lòng Hà Tĩnh

Từ bát bún bò, bánh canh cá đến mâm cơm với món thịt luộc chấm tôm chua đặc trưng, những hương vị Huế mộc mạc giữa lòng Hà Tĩnh từ lâu đã tạo sự phong phú cho ẩm thực địa phương.
 Đồng Lộc - miền trải nghiệm xanh

Đồng Lộc - miền trải nghiệm xanh

Đồng Lộc (Hà Tĩnh) - địa chỉ đỏ linh thiêng, nơi khắc ghi những dấu ấn của lịch sử đang khoác lên mình màu xanh no ấm, khẳng định nỗ lực của địa phương trong phát triển kinh tế-xã hội.
Nghệ nhân dân gian Văn Sang – “Cánh cò” chở câu ví, giặm bay xa

Nghệ nhân dân gian Văn Sang – “Cánh cò” chở câu ví, giặm bay xa

Có những tiếng hát như chất chứa cả tình quê. Ở Nghệ nhân dân gian Trần Văn Sang, điều ấy hiện lên qua dáng dấp một cánh cò: lặng lẽ, bền bỉ và đầy khát vọng. Anh không chỉ hát, anh còn chở câu ví, giặm quê nhà đi qua nhiều hành trình mà ở mỗi chặng đường đều được đánh dấu bằng tình yêu, niềm đam mê và cả những nỗ lực, sáng tạo không ngừng. Có lẽ, chỉ những ai thực sự thuộc về dân ca mới có thể khiến nó bay xa một cách tự nhiên và bền bỉ như anh.
Nghệ nhân chật vật "giữ lửa" di sản dân ca ví, giặm

Nghệ nhân chật vật "giữ lửa" di sản dân ca ví, giặm

Nhiều năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực ban hành chính sách hỗ trợ nghệ nhân và các CLB thực hành dân ca ví, giặm. Tuy vậy, ở các địa phương, với kinh phí khiêm tốn, việc duy trì đam mê ví, giặm lại không hề dễ dàng.
Trang trọng Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính

Trang trọng Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính

Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Danh nhân Phan Kính - Lưỡng quốc Đình nguyên Thám hoa

Danh nhân Phan Kính - Lưỡng quốc Đình nguyên Thám hoa

Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.