Thiếu giáo viên, trung tâm giáo dục chuyên biệt gặp khó

Bước vào bất kỳ một trung tâm giáo dục chuyên biệt ở Hà Tĩnh, chúng tôi đều cảm nhận được bầu không khí ấm áp, đầy ắp tiếng cười nói và những âm thanh đặc trưng của trẻ thơ. Tại đây, mỗi giáo viên là một "người hướng dẫn đặc biệt", kiên nhẫn định hình và phát triển từng kỹ năng nhỏ nhất cho các em.

Chị Nguyễn Thị Thanh Hương - một phụ huynh có con đang theo học tại một trung tâm giáo dục chuyên biệt ở phường Thành Sen không giấu được xúc động: "Khi biết con mình bị rối loạn phổ tự kỷ, cả gia đình tôi như sụp đổ. May mắn thay, nhờ trung tâm giáo dục chuyên biệt, con tôi đã có những tiến bộ đáng kể, từ việc giao tiếp đến nhận thức. Tôi thực sự biết ơn các thầy cô ở đây".

Cô Trần Thị Quế - một giáo viên lâu năm tại Trung tâm Nghiên cứu phát triển giáo dục hòa nhập Nhân Trí (Hà Tĩnh) chia sẻ: "Chứng kiến những đứa trẻ chậm nói, khó cầm nắm, không thể chơi đùa hoạt bát và thậm chí là òa khóc không kiểm soát trước những buổi học chắc hẳn ai cũng xót xa. Mỗi ngày, nhìn thấy các em tiến bộ dù chỉ là một chút thôi, chúng tôi đều thấy công sức của mình được đền đáp. Có những em từ chỗ không nói được câu nào, giờ đã có thể giao tiếp cơ bản, hòa nhập hơn với bạn bè. Đó là niềm hạnh phúc lớn nhất của người làm nghề".

Các trung tâm chuyên biệt có thể can thiệp sớm, cung cấp các chương trình giáo dục cá nhân hóa, trị liệu ngôn ngữ, vật lý trị liệu và các kỹ năng sống cần thiết, giúp trẻ phát huy tối đa tiềm năng của mình. Tuy nhiên, việc giáo dục trẻ em đặc biệt tại Hà Tĩnh vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Cô Nguyễn Thị Hoài - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu phát triển giáo dục hòa nhập Nhân Trí (Hà Tĩnh) bộc bạch: "Việc giảng dạy cho trẻ bị rối loạn phổ tự kỷ và các rối loạn phát triển khác đòi hỏi sự kiên nhẫn, chuyên môn sâu và phương pháp tiếp cận linh hoạt. Mỗi em có một đặc điểm riêng, chúng tôi phải thiết kế chương trình phù hợp cho từng cá nhân, điều này tốn rất nhiều thời gian và công sức".

Có lòng yêu nghề và tinh thần cống hiến cao, các giáo viên đang phải đối mặt với những áp lực và khó khăn không hề nhỏ. Cô Nguyễn Thị Hoài cho biết thêm. "Để trở thành một giáo viên giáo dục đặc biệt thực thụ, không chỉ cần có kiến thức mà còn phải có tình yêu thương, sự thấu hiểu và khả năng ứng biến nhanh chóng. Áp lực công việc cao, nhưng chế độ đãi ngộ đôi khi chưa tương xứng, khiến nhiều giáo viên dù yêu nghề cũng phải cân nhắc".

Hiện nay, nan giải nhất là tình trạng thiếu hụt giáo viên có chuyên môn sâu về giáo dục đặc biệt. Nguồn nhân lực được đào tạo bài bản rất ít. Trung tâm hiện có khoảng 4 giáo viên nhưng phải đảm nhiệm việc giảng dạy và chăm sóc cho từ 32-38 em, đồng nghĩa với việc mỗi cô phải đảm nhận từ 7-8 học sinh có các mức độ rối loạn khác nhau. Không chỉ dừng lại ở những giờ học chính khóa, các giáo viên còn phải dành thời gian kèm thêm cho từng em. Mỗi đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt đòi hỏi một phương pháp tiếp cận và can thiệp riêng biệt. Điều này đồng nghĩa với việc các giáo viên phải làm việc cật lực, vượt quá thời gian quy định để đảm bảo mỗi em nhận được sự quan tâm và hỗ trợ cần thiết.

Không chỉ các trung tâm giáo dục chuyên biệt mà ngay cả các cơ sở y tế cũng đang đối mặt với tình trạng quá tải. Hiện tại, Đơn vị Phục hồi chức năng Nhi Khoa, thuộc Khoa Nội Nhi, Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Hà Tĩnh chỉ có khoảng 20 kỹ thuật viên can thiệp trị liệu âm ngữ và vận động. Tuy nhiên, hiện nay, số lượng trẻ em cần được can thiệp tại khoa này đã tăng lên đến khoảng 364 em. Trong đó, đa phần là trẻ chậm nói, rối loạn phổ tự kỷ, chậm phát triển trí tuệ và vận động. Mỗi ca điều trị thường kéo dài từ 5-7 đợt, mỗi đợt khoảng 3 tuần hoặc có thể lâu hơn. Hiệu quả điều trị không chỉ đến từ phác đồ mà còn phụ thuộc nhiều vào sự hợp tác và đồng hành từ phía gia đình.

Sự chênh lệch lớn giữa số lượng kỹ thuật viên và số lượng bệnh nhi đang tạo ra áp lực rất lớn lên đội ngũ y bác sĩ và chuyên viên tại bệnh viện. Việc đảm bảo chất lượng can thiệp cho từng em trong khi nguồn lực hạn chế là một bài toán nan giải, đòi hỏi sự sắp xếp khoa học và nỗ lực không ngừng nghỉ từ đội ngũ y tế.

Bác sỹ CKI Nguyễn Thị Hà - Phó Trưởng khoa Nội Nhi, phụ trách Đơn vị Phục hồi chức năng Nhi khoa, Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Hà Tĩnh chia sẻ: "Việc tăng cường đào tạo và thu hút giáo viên chuyên môn, nâng cao cơ sở vật chất và xây dựng các chính sách hỗ trợ tài chính kịp thời là những giải pháp thật sự rất cần thiết với tình hình hiện nay. Cần có sự thay đổi trong nhận thức xã hội để trẻ em có nhu cầu đặc biệt được nhìn nhận, thấu hiểu và trao cơ hội phát triển bình đẳng như mọi trẻ em khác".

Để các trung tâm và đơn vị giáo dục chuyên biệt tại Hà Tĩnh có thể phát huy hết vai trò và sứ mệnh của mình, rất cần sự chung tay của cộng đồng và sự hỗ trợ mạnh mẽ của Nhà nước. Sự nỗ lực không ngừng nghỉ của các trung tâm và đơn vị giáo dục chuyên biệt tại Hà Tĩnh đã và đang mang lại những kết quả tích cực trong việc chăm sóc, giáo dục cho trẻ. Tuy nhiên, để những ánh sáng hy vọng này không vụt tắt, rất cần những giải pháp đồng bộ và sự chung tay góp sức của toàn xã hội, tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ em có nhu cầu đặc biệt phát triển, vươn lên và hòa nhập cộng đồng.