Về Nghi Xuân - miền quê có "3 cái nhất"

Du khách tham quan Khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du , xã Tiên Điền, Nghi Xuân, Hà Tĩnh.

Nghi Xuân là vùng đất danh thắng và lịch sử. Đất Nghi Xuân không chỉ có tao nhân mặc khách, với Nguyễn Du - “tài tình chi lắm cho trời đất ghen”, với Nguyễn Công Trứ - vay trả nợ tang bồng, không chỉ có công hầu khanh tướng, mà còn có những con người biết làm nên “ló Xuân Viên, tiền Hội Thống, trống Đan Tràng, đục chàng Đan Phổ”, biết mở ra cảnh buôn bán trên bến dưới thuyền tấp nập. Đất Nghi Xuân tự hào là vậy nên lãnh đạo địa phương đã biết cách xây đắp ngày càng đẹp thêm quê nhà.

Sinh viên khoa Ngữ văn, Đại học Sư phạm Hà Nội 2 tham quan, kiến tập tại Khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du

Ông Nguyễn Hải Nam - Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân tự hào: “Đất Nghi Xuân tuy nhỏ nhưng là mảnh đất hiền hòa, có bát cảnh nên thơ, lưu giữ nhiều giá trị truyền thống. Không chỉ vậy, trong nhiều cái nhất của đất nước thì có đến 3 cái nhất rơi vào huyện Nghi Xuân. Cả nước chỉ có một đại thi hào, chỉ có một ông quan kinh bang tế thế nhưng sống với triết lý “ngông”, chỉ có một người nức tiếng về xem địa lý thì cả 3 ông đều quê ở Nghi Xuân (Nguyễn Du, Nguyễn Công Trứ, Tả Ao - PV). Chính vì vậy, huyện luôn xác định, phát triển phải dựa trên nền các giá trị văn hóa truyền thống”.

Đến với Nghi Xuân, du khách có cơ hội hiểu thêm về mảnh đất nhiều trầm tích văn hóa

Quan điểm này, nghe có vẻ thuận chiều nhưng kỳ thực, sự lựa chọn này không hề dễ. Ông Nguyễn Hải Nam cho hay: Khi xác định chủ trương phải đi lên từ văn hóa truyền thống, nhiều cán bộ cấp huyện hoài nghi nên phải qua nhiều cuộc họp bàn, thậm chí phải viết các bài phân tích, tuyên truyền để cán bộ cốt cán tin tưởng, xác định.

“Phát triển dựa trên nền tảng văn hóa để không làm mất đi truyền thống, ngược lại, càng làm giàu thêm các giá trị truyền thống. Các giá trị ấy sẽ là các sản phẩm du lịch. Hơn nữa, từ nền văn hóa lúa nước, cộng đồng nông thôn có sự cố kết rất chặt chẽ, tác động rất lớn đối với việc quản lý nhà nước. Nhiều việc chỉ cộng đồng NTM xử lý êm đẹp mà không cần đến pháp luật. Bởi vậy, phải làm sao để xây dựng cho được các khu dân cư nông thôn xanh - sạch - đẹp, phát triển các làn điệu dân ca, duy trì phong trào thể thao, các tập quán sản xuất để người dân sống trong an lành, đẩy lùi tai tệ nạn” - Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân phân tích.

Từ quan điểm đó, Nghi Xuân phát huy mạnh mẽ các giá trị văn hoá, duy tu, tôn tạo các công trình văn hoá tâm linh; đồng thời, xây dựng các mô hình NTM thu hút du khách. Nhiều địa chỉ du lịch ở Nghi Xuân đã trở thành điểm đến của đông đảo khách thập phương như: Khu di tích Đại thi hào Nguyễn Du, Khu du lịch biển Xuân Thành, đền Chợ Củi, Trần triều điện…

Một góc đền Huyện - nơi thờ Lý Nhật Quang (con trai thứ 8 của Vua Lý Thái Tông) trên đất Nghi Xuân.

Hiện tại, Nghi Xuân đang sở hữu hơn 200 di tích văn hóa được xếp hạng. Nhiều di tích văn hóa gắn với các danh nhân sẽ được đầu tư phục dựng tới đây như: Xây dựng đền Tả Ao trong di tích đền Huyện; đình Giang Đình tại bến Giang Đình gắn với câu chuyện ông Nguyễn Nghiễm vinh quy bái tổ. Cùng với các điểm đến tâm linh, Nghi Xuân đã bước đầu xây dựng thành công mô hình “Mỗi khu dân cư, một điểm đến” với các hình thức trải nghiệm lý thú như: Đánh bắt cá ở Xuân Mỹ, may nón lá ở Cương Gián, tạo dáng cho sản phẩm gốm ở Cổ Đạm, tập làm chổi đót ở Xuân Lĩnh. Từ các mô hình này, người dân vừa làm du lịch, vừa bán các sản phẩm đặc thù địa phương như lạc cúc, khoai deo, nước mắm Cương Gián…

Với việc xác định đúng, nhiều năm qua, Nghi Xuân đã thu hút nhiều dự án đầu tư, khai thác trên nền tảng văn hóa - du lịch như du thuyền sông Lam, các dự án sân golf, trường đua chó, khu nghỉ dưỡng cao cấp trị giá 152 tỷ đồng tại bãi tắm Xuân Thành… Đã có những kết quả bước đầu, tin rằng, văn hóa sẽ tiếp tục là động lực để Nghi Xuân tiến bước.