“Quan hệ được nâng tầm sẽ có ý nghĩa, thực chất và mang lại lợi ích chung”, các lãnh đạo ASEAN và Mỹ cho biết trong tuyên bố tầm nhìn chung sau Hội nghị Cấp cao đặc biệt diễn ra tại thủ đô Washington ngày 13/5.
Việc thiết lập Đối tác Chiến lược Toàn diện sẽ là bước nâng cấp quan hệ thể hiện liên kết ngày càng bền chặt giữa hai bên, tạo khuôn khổ để thúc đẩy hợp tác. ASEAN đã thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với Australia và Trung Quốc vào cuối năm 2021.
Trong tuyên bố tầm nhìn chung, lãnh đạo ASEAN - Mỹ cũng đề cập đến tình hình Ukraine, khẳng định “tôn trọng chủ quyền, độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh thổ”.
Lãnh đạo ASEAN và Mỹ tại hội nghị thượng đỉnh ở Washington hôm 13/5. Ảnh: Dương Giang .
Trong phiên họp hôm 13/5, Tổng thống Joe Biden khẳng định quan hệ ASEAN - Mỹ đã bước sang “kỷ nguyên mới”, đồng thời thông báo đề cử Chánh văn phòng Hội đồng An ninh Quốc gia Yohannes Abraham làm đại sứ Mỹ tại ASEAN, vị trí bỏ trống từ khi cựu tổng thống Donald Trump lên nắm quyền hồi tháng 1/2017.
Mỹ cũng nhấn mạnh “cam kết lâu dài” với khu vực tại hội nghị, triển khai gói hỗ trợ 150 triệu USD cho các chương trình tại Đông Nam Á như hợp tác hàng hải, năng lượng sạch, y tế công cộng và giáo dục.
ASEAN và Mỹ cũng nhấn mạnh lợi ích khi duy trì Biển Đông là “vùng biển hòa bình, ổn định và thịnh vượng”, đồng thời tái khẳng định nhu cầu theo đuổi các biện pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp, phù hợp với những quy tắc được công nhận trong luật pháp quốc tế.
“Quy mô những cuộc thảo luận cho thấy vai trò quan trọng của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và ASEAN đối với Mỹ. Một phần không nhỏ lịch sử thế giới trong 50 năm tới sẽ được viết tại những quốc gia ASEAN”, Tổng thống Biden nói thêm.
Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ là dịp để lãnh đạo các nước ASEAN và Tổng thống Mỹ Joe Biden cùng nhìn lại và đánh giá tổng thể chặng đường quan hệ đối tác hai bên trong 45 năm qua, đề ra định hướng phát triển quan hệ hai bên trong thời gian tới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đến Mỹ hôm 11/5, bắt đầu tham dự chuỗi sự kiện trong khuôn khổ hội nghị, đồng thời thăm và làm việc tại Mỹ, Liên Hợp Quốc, dự kiến kéo dài đến 17/5.