Nhân lên sức mạnh đoàn kết, phát huy dân chủ trong quá trình vận động người dân thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua, với cách làm linh hoạt, sáng tạo, MTTQ các cấp đã tạo được sự đồng điệu giữa ý Đảng, lòng dân trong thực hiện nhiệm vụ phát triển KT-XH, đảm bảo ANTT, làm giàu đẹp thêm cuộc sống ở mọi miền quê Hà Tĩnh.
Trước thềm Đại hội MTTQ tỉnh lần thứ XV, tại xã Hương Trạch (Hương Khê), ngoài chứng kiến những tuyến đường thảm nhựa tít tắp, láng bóng giữa màu xanh của những khu dân cư trù phú, chúng tôi còn được nghe cán bộ làm công tác mặt trận thôn kể về hành trình huy động sức mạnh đoàn kết toàn dân để vượt qua khó khăn, bứt phá xây dựng NTM.
Là xã vùng xa của huyện Hương Khê, Hương Trạch có diện tích tự nhiên trên 11.230 ha, gần 2.000 hộ dân (hơn 8.300 nhân khẩu) sinh sống tại 13 khu dân cư, trong đó có trên 4.200 người theo đạo Thiên chúa. Xã có 1 bản dân tộc thiểu số với 555 nhân khẩu. Bước vào hành trình xây dựng NTM, xuất phát điểm của Hương Trạch gần như là con số 0; việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia gặp rất nhiều khó khăn. Ông Cao Viết Hòa - Bí thư Đảng ủy xã chia sẻ: “Xác định nhận thức về vai trò chủ thể của người dân là chìa khóa quyết định sự thành bại trong thực hiện xây dựng NTM, một cuộc “cách mạng” về tư tưởng đã được cấp ủy, chính quyền khởi xướng với sự tiên phong của MTTQ xã, ban công tác mặt trận các thôn cùng các tổ chức thành viên”.
Miệt mài “đến từng ngõ, gõ từng nhà”, tuyên truyền, vận động một cách linh hoạt, sáng tạo trong từng khu dân cư về chủ trương, chính sách, các chương trình, kế hoạch xây dựng NTM, ban công tác mặt trận các thôn cùng các tổ chức đoàn thể đã giúp dân thấm nhuần mục tiêu cốt lõi của xây dựng NTM, từ đó đoàn kết, chung tay, quyết tâm vượt khó để thực hiện các tiêu chí. Chỉ tính từ năm 2019 lại nay, ủy ban MTTQ các cấp xã Hương Trạch đã vận động Nhân dân trên toàn địa bàn hiến 1.837m2 đất, đóng góp trên 30.000 ngày công và kinh phí làm mới hơn 3 km đường giao thông nông thôn; xây dựng và nâng cấp 13 nhà văn hóa thôn, tu bổ các công trình văn hóa lịch sử với tổng nguồn xã hội hóa trên 60 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Hữu Sơn - Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác mặt trận thôn Phú Lễ cho biết: “Cùng với khéo léo tuyên truyền, vận động, Ban Công tác mặt trận thôn xuyên suốt quan điểm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng” trong quá trình triển khai các công trình, phần việc. Các công trình như cổng làng, cổng nhà văn hóa thôn, hệ thống camera an ninh trên trục đường chính sau khi có chủ trương xây dựng, Ban Công tác mặt trận thôn đã tổ chức các cuộc họp để người dân bàn bạc, thống nhất về quy mô, thiết kế, kinh phí đóng góp, lựa chọn đơn vị thực hiện và tham gia giám sát chất lượng, tiến độ”.
Sự tham gia tích cực, tự giác, thường xuyên của người dân với quan điểm “xây dựng NTM chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc” chính là yếu tố cốt lõi để Hương Trạch được công nhận đạt chuẩn NTM vào năm 2018. Sau 4 năm (2022), xã được công nhận đạt chuẩn xã NTM nâng cao. Đến tháng 6/2024, địa phương hoàn thành cơ bản các tiêu chí xã NTM kiểu mẫu; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 57 triệu đồng/năm (tăng gần 15 triệu đồng so với năm 2020), tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2023 chỉ còn 1,2%.
Những ngày này, người dân phường Bắc Hồng (TX Hồng Lĩnh) hết sức phấn khởi, bởi sau nhiều nỗ lực, phường đã đạt 9/9 tiêu chí và trở thành địa phương đầu tiên của thị xã được công nhận đạt chuẩn đô thị văn minh. Cùng ông Hà Huy Lục - Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác mặt trận tổ dân phố (TDP) 5 dạo bước trên tuyến đường Hoàng Xuân Hãn - một trong những công trình vừa được Nhân dân ở đây chung sức xây dựng, tôi được biết, để có tuyến đường rải thảm dài gần 450m, rộng 7m cùng hệ thống hành lang sạch đẹp, đèn chiếu sáng, camera an ninh đồng bộ như thế này, bà con trong TDP đã hiến hơn 1.000m2 đất và nhiều tài sản trên đất với trị giá hơn 2 tỷ đồng, đóng góp hàng trăm ngày công.
Với sự nỗ lực của MTTQ các cấp trong khơi dậy sức mạnh của Nhân dân, đến nay, TX Hồng Lĩnh đã có 5/5 phường đạt các tiêu chí đô thị văn minh, trong đó phường Bắc Hồng được công nhận đạt chuẩn phường văn hóa, văn minh; xã Thuận Lộc đạt các tiêu chí xã NTM nâng cao. Trong 5 năm qua, MTTQ các cấp của thị xã đã phối hợp thực hiện 488 công trình/mô hình “Dân vận khéo” về xây dựng đô thị văn minh, NTM, với tổng kinh phí thực hiện 922,5 tỷ đồng, trong đó Nhân dân đóng góp gần 430 tỷ đồng và trên 50.000 ngày công.
Bà Nguyễn Thị Hồng Lan (76 tuổi, TDP 5, phường Bắc Hồng) chia sẻ: “Tin tưởng vào đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước, gia đình tôi tự nguyện hiến hơn 40m2 đất cùng các công trình có giá trị để góp sức vào xây dựng đô thị văn minh. Đến nay, nhìn phố phường khang trang, quê hương ngày càng đổi mới, cuộc sống của người dân đi lên từng ngày, tôi càng thấm thía việc góp sức xây dựng đô thị văn minh là đang xây dựng cuộc sống cho chính mình”.
Giai đoạn 2019-2024, thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”, MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên trên toàn tỉnh đã vận động Nhân dân hiến 1.094.347m2 đất, đóng góp 7.768.416 ngày công, nhiều tài sản trên đất để xây dựng các công trình NTM. Đến nay, toàn tỉnh có 1.202/1.626 thôn (tỷ lệ 73,9%) được công nhận khu dân cư NTM kiểu mẫu; 181/181 xã đạt chuẩn NTM; 65 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 17 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 10 phường đạt chuẩn văn minh đô thị, trong đó có 3 phường đạt chuẩn văn minh đô thị kiểu mẫu; có 9 huyện đạt chuẩn NTM; TP Hà Tĩnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM...
Điều có thể cảm nhận rõ nét trên mỗi miền quê trong toàn tỉnh, từ thành thị tới nông thôn, từ đồng bằng tới vùng sâu vùng xa, đó là không chỉ đổi thay vượt bậc về hạ tầng cơ sở, sự phát triển của các lĩnh vực, mô hình kinh tế mà còn là bức tranh tươi tắn về cuộc sống thanh bình, các giá trị văn hóa, con người được khơi dậy và phát huy. Ông Lê Giang (75 tuổi ở thôn Trung Khánh, xã Lâm Trung Thủy, Đức Thọ) bày tỏ: “Là người đi qua nhiều giai đoạn lịch sử của đất nước, tôi chưa bao giờ nghĩ cuộc sống của bản thân mình và người dân quê tôi lại có được sự yên ấm như ngày hôm nay. Không chỉ no đủ về vật chất, chúng tôi còn được hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần phong phú từ những công trình thiết chế văn hóa. Đặc biệt, sự an tâm khi không còn phải lo nghĩ đến các tệ nạn xã hội như trộm, cướp, nghiện ngập, cờ bạc…”.
Chia sẻ của ông Lê Giang cũng là sự hài lòng của người dân xã Lâm Trung Thủy. Từ năm 2021 tới nay, phát huy sức mạnh đoàn kết của cả hệ thống chính trị, người dân Lâm Trung Thủy đã đoàn kết nỗ lực xây dựng NTM, xây dựng đời sống văn hóa, đảm bảo ANTT. Đặc biệt, trong xây dựng NTM kiểu mẫu, xã đã chọn văn hóa làm yếu tố chủ đạo và cuối năm 2023, được công nhận đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu điển hình về văn hóa.
Đến nay, Lâm Trung Thủy có hệ thống cơ sở hạ tầng, thiết chế văn hóa đồng bộ. Trong đó, 15/15 thôn đều đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu, có 15/15 nhà văn hóa thôn được xây dựng khang trang, kiên cố, trong đó có 1 khu dân cư thông minh, 1 nhà văn hóa cộng đồng - mô hình “Ngôi nhà trí tuệ”. Toàn xã thành lập được 4 CLB văn nghệ, thể thao thu hút hàng trăm người tham gia sinh hoạt thường xuyên, trong đó có 1 CLB dân ca ví, giặm và 1 CLB hát sắc bùa đã góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa của quê hương. Mô hình tổ an ninh tự quản (nay là tổ an ninh) được xây dựng thành công tại 15/15 khu dân cư NTM kiểu mẫu với hệ thống camera an ninh trên các tuyến đường, hộp thư, đường dây nóng, nhóm Zalo để mỗi cán bộ, người dân tham gia vào việc giám sát an ninh, tố giác tội phạm, góp phần xây khu dân cư bình yên, giàu đẹp.
Điểm nổi bật trong hoạt động của MTTQ các cấp nhiệm kỳ qua phải kể đến nhà văn hóa cộng đồng - mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” được xây dựng và phát huy vai trò tại nhiều địa phương, trở thành nơi học tập, sinh hoạt vui chơi, rèn luyện thể thao của người dân, đồng thời gìn giữ, bảo tồn và phát huy những nét văn hóa dân gian ngay tại cộng đồng dân cư. Đến nay, MTTQ các cấp trên toàn tỉnh đã vận động xây dựng được 169 mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” tại các nhà văn hóa cộng đồng với nguồn hỗ trợ của ngân sách hơn 7 tỷ đồng, nguồn xã hội hóa 22 tỷ đồng và hơn 50.000 đầu sách các loại. Năm 2023, sáng kiến này được chọn là mô hình tiêu biểu toàn quốc trong xây dựng NTM (do Văn phòng Điều phối NTM Trung ương bình chọn).
Tại nhà văn hóa cộng đồng ở thôn giáo toàn tòng Đông Đoài (xã Thạch Hạ, TP Hà Tĩnh), mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” đã phát huy công năng, trở thành địa chỉ hội họp, sinh hoạt văn hóa, thể thao, học tập sôi nổi của bà con nơi đây.
Chị Đoàn Thị Nhung - Trưởng ban Công tác mặt trận, Chủ nhiệm Nhà văn hóa cộng đồng - mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” thôn Đông Đoài cho biết: “Xây dựng và đưa vào sử dụng từ cuối năm 2021, mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” được chúng tôi bố trí các không gian sinh hoạt văn hóa, học tập như: khu trưng bày các nông cụ sản xuất nghề nông, thư viện đọc sách, phòng học do các ĐVTN tổ chức các lớp học tiếng Anh miễn phí cho học sinh… Ngoài ra, còn có các bàn đánh cờ tướng, sân bóng chuyền, sân tập dân vũ cho các tầng lớp nhân dân cùng tham gia sinh hoạt. Từ khi có không gian này đã thu hút đông đảo bà con tham gia các hoạt động cộng đồng. Không chỉ đáp ứng tối đa nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tiếp cận các kiến thức, mô hình “Ngôi nhà trí tuệ” còn là nơi tăng cường đoàn kết, tạo khí thế phấn khởi thi đua xây dựng xứ đạo ngày càng giàu đẹp”.
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh” được MTTQ các cấp phát động mạnh mẽ với nhiều cách làm linh hoạt, sáng tạo đã được đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia hưởng ứng, qua đó phát huy truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái, ý chí tự lực tự cường làm cho các giá trị văn hóa thấm sâu vào mỗi người, mỗi gia đình và cả cộng đồng dân cư. Qua phong trào rộng lớn này đã góp phần để toàn tỉnh xây dựng được 1.905/1.937 thôn, tổ dân phố văn hóa; 354.732/377.691 gia đình văn hóa; 179/181 xã đạt tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa (đạt tỷ lệ 98,8 %); 181/181 xã đạt tiêu chí văn hóa; 108/181 xã đạt tiêu chí văn hóa bộ tiêu chí xã NTM nâng cao.
Gắn với thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước trên tất cả các lĩnh vực, địa bàn, các cơ quan, đơn vị, MTTQ các cấp đã phát huy tối đa tiềm năng, sức sáng tạo, tinh thần tự nguyện của các tầng lớp nhân dân, đoàn viên, hội viên, đóng góp nguồn lực quan trọng cho phát triển KT-XH, đảm bảo ANTT.
Ông Thái Ngọc Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh cho biết: “Nhiệm kỳ 2024-2029, Ủy ban MTTQ tỉnh tiếp tục chỉ đạo MTTQ các cấp và các tổ chức thành viên có nhiều hơn những cách làm sáng tạo trong tuyên truyền, vận động thực hiện các cuộc vận động, phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, tăng cường vận động thu hút các nguồn lực xã hội, kết hợp các nguồn lực Nhà nước, tập trung cho các mục tiêu góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân. Tập trung tuyên truyền, vận động, hướng dẫn các tầng lớp nhân dân xây dựng các “Khu dân cư tự quản, đoàn kết, ấm no, hạnh phúc” gắn với phát huy giá trị văn hóa, con người Hà Tĩnh; phát huy tối đa hiệu quả khu dân cư NTM kiểu mẫu, TDP văn hóa kiểu mẫu để hoàn thành nhiệm vụ đột phá của nhiệm kỳ; chú trọng tổng kết, rút kinh nghiệm, biểu dương, khen thưởng các nhân tố tích cực... Qua đó, phát huy vai trò là cầu nối, đại diện tiếng nói của Nhân dân, tăng cường sức mạnh đại đoàn kết trong mọi tầng lớp nhân dân chung sức xây dựng quê hương, “lấy sức dân để làm giàu đẹp cuộc sống của Nhân dân”.
BÀI, ẢNH: NHÓM P.V CT-XH
THIẾT KẾ: HUY TÙNG
(Còn nữa)
