 |
| Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân chủ trì cuộc họp báo. |
Vào lúc 19h ngày 27/4, cuộc họp giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) và các bộ, ngành liên quan để đi đến kết luận cuối cùng về nguyên nhân cá chết hàng loạt ở 4 tỉnh miền Trung đã kết thúc. Hàng trăm phóng viên sau nhiều tiếng chờ đợi ùa vào phòng họp báo. Đây là cuộc họp báo chính thức đầu tiên của Bộ TNMT kể từ khi xảy ra tình trạng cá chết vào đầu tháng 4.
Đúng 20 giờ, cuộc họp báo chính thức bắt đầu dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ TNMT Võ Tuấn Nhân. Ông Nhân cho biết, cuộc họp chiều nay là kết quả lao động của nhiều nhà khoa học và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng và các Phó Thủ tướng chính phủ.
Hiện tượng cá chết hàng loạt trên diện rộng khiến dư luận đặc biệt quan tâm và có khả năng gây nên những yếu tố an ninh trật tự, nhân dân lo lắng, hoang mang. Bộ TNMT đề nghị cơ quan báo chí trong tình cảnh này cần bình tĩnh, khách quan, khoa học và có trách nhiệm, đồng hành với cơ quan quản lý để tìm nguyên nhân và biện pháp xử lý.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo Thủ tướng và hai Phó thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp các bộ ngành và lãnh đạo 4 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, điều tra, đánh giá và xác định nguyên nhân có chết để có biện pháp xử lý sớm để ổn định đời sống của nhân dân.
Trong thời gian qua, Bộ đã thành lập nhiều đoàn công tác tại 4 tỉnh. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NNPTNT) cũng đã làm việc với tỉnh Hà Tĩnh. Đây là vấn đề phức tạp, đã xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới, đòi hỏi phải có thời gian xác định nguyên nhân. Có những trường hợp, nhiều nước phải mất nhiều năm để tìm ra nguyên nhân.
Mặc dù người dân và cả xã hội hết sức quan tâm, đòi hỏi các cơ quan quản lý nhà nước phải sớm công bố nguyên nhân, tuy nhiên để xác định được chính xác, cần thiết phải nghiên cứu có hệ thống, bài bản, dựa trên các chứng cứ khoa học.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết, trong buổi họp báo hôm nay, 27/4, Bộ TNMT chủ trì phối hợp với Bộ NNPTNT, các bộ, ngành có liên quan, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, các cơ quan khoa học trong và ngoài nước, GS.TS Yashuwo Fukuyo, Đại học Tổng hợp Tokyo Nhật Bản để thảo luận về kết quả điều tra. Đây là cuộc họp đầu tiên giữa các nhà khoa học, các cơ quan quản lý ở trung ương và địa phương. Các cơ quan, nhà khoa học đã báo cáo kết quả nghiên cứu bước đầu, cho nhiều ý kiến xác đáng.
 |
| Hàng trăm phóng viên tham dự buổi họp báo. Ảnh: Giang Huy/VnExpress |
Qua nghe báo cáo của Bộ TNMT và Bộ NNPTNT, Bộ KH&CN, ý kiến các địa phương, các nhà khoa học, sau khi thảo luận, loại trừ nhiều nguyên nhân khác có thể gây ra, các nhà khoa học và cơ quan quản lý thống nhất nhận định sơ bộ như sau:
1. Có thể có 2 nhóm nguyên nhân chính gây cá chết. Một là do tác động của các độc tố hóa học thải ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển. Thứ hai, do hiện tượng dị thường của tự nhiên kết hợp với tác động của con người tạo nên hiện tượng tảo nở hoa của nước mà trên thế giới gọi là hiện tượng thủy triều đỏ.
2. Đến thời điểm hiện nay, qua kiểm tra và thu nhập chứng cứ, chưa có bằng chứng để kết luận về mối quan hệ liên quan của Formosa và các nhà máy về hiện tượng cá chết hàng loạt.
3. Qua kết quả từ cơ quan quản lý và các nhà khoa học, cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan, môi trường nước biển chưa phát hiện các thông số môi trường vượt quy chuẩn quy định.
Để xác định rõ nguyên nhân cụ thể về hiện tượng cá chết hàng loạt và có các giải pháp ứng phó về lâu dài với các thảm họa tương tự, cần tổ chức nghiên cứu tập trung làm rõ 2 nhóm nguyên nhân và điều phối các cơ quan nghiên cứu khoa học để thực hiện các nghiên cứu nói trên. Nếu cần thiết, sẽ huy động các tổ chức khoa học quốc tế để kiểm chứng.
Trong thời gian sớm nhất, Bộ NNPTNT sẽ cung cấp các kết quả phân tích các độc tố và sẽ đưa ra khuyến cáo về việc tiếp tục hoạt động đánh bắt, nuôi trồng và tiêu thụ hải sản. Các địa phương tổ chức quan trắc chất lượng nước biển ven bờ và có khuyến cáo về các hoạt động du lịch, tắm biển trên địa bàn.
Ngay sau khi đọc xong thông cáo báo chí, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đã rời đi và không có thêm bất cứ trao đổi gì.
Trước đó, đầu tháng 4, cá nuôi lồng bè của người dân gần khu kinh tế Vũng Áng (thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) đồng loạt chết. Hiện tượng này sau đó lan dọc hơn 200 km bờ biển từ Kỳ Anh (Hà Tĩnh) tới Lăng Cô (Thừa Thiên - Huế). Thống kê đến ngày 25/4, tỉnh Hà Tĩnh có 10 tấn, Quảng Bình 25 tấn, Quảng Trị 30 tấn cá biển tự nhiên chết dạt bờ.
Từ ngày 20/4 đến nay, các Bộ TNMT, NNPTNT, Công Thương, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đều có đoàn vào khảo sát thực địa, lấy mẫu cá, mẫu nước và mẫu đất để truy tìm nguyên nhân.
Ngày 25/4, những nguyên nhân bệnh dịch, động đất, tràn dầu đều bị loại trừ. Lãnh đạo hai Bộ TNMT và NNPTNT đều khẳng định có độc tố rất mạnh từ môi trường tự nhiên là nguyên nhân gây họa. Tuy nhiên, độc tố đó là gì đến nay vẫn chưa được xác định.
