Sử dụng số N như thế nào cho hiệu quả, an toàn không chỉ xuất phát từ thói quen mà còn phụ thuộc vào cách thiết lập của nhà sản xuất. Dưới đây là các cách sử dụng số N, theo lời khuyên từ các hãng.
Các trường hợp nên dùng số N
Các chức năng của cần số liên quan tới vận hành xe đã được quy định rất rõ ràng với D (Drive) để di chuyển, R (Reverse) để lùi và P (Park) để đỗ. Tuy vậy chỉ có N (Neutral - trung gian) là không liên quan trực tiếp tới một trạng thái nào của xe. Khi ở N, xe bị ngắt liên kết từ động cơ ra bánh xe, tức xe không di chuyển dù động cơ đang chạy.
Hộp số tự động trên mẫu Toyota Wigo. Ảnh: Thắng Milan
Xuất phát từ cấu tạo này, các hãng xe đều khuyến cáo, chỉ nên dùng N trong một số hoàn cảnh đặc biệt, chính là lúc muốn động cơ không còn liên kết với bánh xe. Đầu tiên đó là khi xe bị chết máy, cần đẩy cần số về N để có thể kéo, đẩy xe dễ dàng. Nếu không để N, liên kết cơ khí sẽ khiến xe không thể di chuyển nếu lực đẩy yếu, ngược lại nếu lực quá mạnh có thể làm hư hại các chi tiết cơ khí bên trong.
Nếu xe bị chết máy khi cần số đang ở D, P hoặc R, tài xế sẽ không thể về N. Lúc này, cần nhấn vào nút Shift Lock bên cạnh cần số để di chuyển cần số.
Trường hợp thứ hai nên dùng N là xe bị kẹt ga. Lúc này ngắt kết nối sẽ giúp xe không lao đi mất kiểm soát, từ đó tài xế có thể dừng xe.
Các trường hợp không nên dùng số N
Đầu tiên, nhiều tài xế có thói quen về N để thả trôi xe khi không ga, ví dụ sắp đến ngã tư hay xuống dốc dài. Các nghiên cứu gần đây cho thấy ôtô hiện nay đều được thiết lập vào chế độ cầm chừng khi dừng, bởi vậy việc trả về N hay ở D không ảnh hưởng gì tới mức tiêu thụ nhiên liệu của xe.
Trong khi đó, trả về N khiến xe không còn bị ghìm bởi động cơ, tăng khả năng mất kiểm soát, nhất là trên đường đèo dốc.
Khi xe bị mất phanh cũng không được sử dụng N mà cần giảm tốc bằng cách trả về số thấp hơn. Loại xe có số tay, số thể thao rất thích hợp để chuyển dần về số thấp một cách chủ động trong trường hợp này. Chỉ sử dụng N khi số thấp đã giúp ghìm xe chạy rất chậm tới mức sắp dừng lại. Lúc này dùng N để ngắt kết nối, xe không bị động cơ kéo đi nữa, kết hợp phanh tay để dừng xe, tắt máy.
Với trường hợp dừng đèn đỏ, dùng N hay không, các chuyên gia đều khuyên đó chỉ là thói quen của tài xế, có thể để D hoặc N đều được, vì việc quan trọng hơn là xe phải luôn phanh dù N hay D. Tuy nhiên, tài xế thường chủ quan khi đã trả về N, bởi vậy lơ là việc đạp phanh, dẫn tới xe bị trôi, nhất là trôi ngược về sau khi đường dốc. Ở Việt Nam đã có rất nhiều trường hợp như vậy, khiến xe va vào phương tiện đang chờ đèn đỏ ở phía sau.
