“Không đề” của Onga Becgon sống mãi trong tâm tưởng bao người

Chắc hẳn những ai yêu thơ, nhất là thơ tình đều biết và hơn một lần nhẩm lại bài “Không đề” của Onga Becgon khi nhớ về mối tình đã mất. Và tôi, mỗi lần chạm bóng kỷ niệm là trong tâm hồn lại ngân lên những câu thơ ấy một cách vô thức. Đó là cảm thức nhói xót, nhung nhớ về một tình yêu đã lỡ…

Nữ sĩ Onga Becgon
Nữ sĩ Onga Becgon

Em nhớ lại chuyện ngày quá khứ

Khúc hát ngây thơ một thời thiếu nữ

"Ngôi sao cháy bùng trên sông Neva

Và tiếng chim kêu những buổi chiều tà!"

Năm tháng đắng cay hơn, năm tháng ngọt ngào hơn

Em mới hiểu bấy giờ anh có lý

Dù chuyện xong rồi, anh đã xa cách thế

Em hát khác xưa rồi, khóc cũng khác xưa!

Lớp trẻ lớn lên giờ lại hát theo ta

Lại nhắp vị ngọt ngào thuở trước

Vẫn sông Neva, chiều tà, ánh nước

Nhưng nghĩ cho cùng họ có lỗi đâu anh

(Bằng Việt dịch)

Onga Becgon được biết đến nhờ những tuyệt phẩm thơ tình như: Không đề, Mùa lá rụng, Mùa hè rớt... Những tâm tư tình cảm của nữ sỹ Nga đã tìm được sự đồng điệu với hàng triệu trái tim khác trên khắp thế giới dù bài thơ đã được đặt trong một khung cảnh cụ thể của đất nước Nga thơ mộng. Tôi tin là những ai đã yêu bài thơ “Không đề” đều cảm thấy con sông Neva thật thân thuộc, nó cũng giống như những bến bờ hò hẹn trên những dòng sông của Tổ quốc mình.

Hoàng hôn trên sông Neva. Ảnh: Internet
Hoàng hôn trên sông Neva. Ảnh: Internet

Bài thơ được bắt đầu bằng âm điệu chậm rãi, trầm buồn như tiếng vọng từ sâu thẳm trái tim của nhân vật trữ tình "em" khi " nhớ lại chuyện ngày quá khứ". Đó hẳn là những tháng ngày vô cùng đẹp đẽ. Tưởng như nhân vật “em” đã cháy hết mình cho niềm tin vào mối tình đầy đam mê đó để mơ về một ngôi sao hạnh phúc cháy bùng trên ánh nước, ngay cả tiếng chim kêu mỗi buổi chiều tà cũng được cảm nhận là âm thanh của niềm hạnh phúc. Chẳng có một dự cảm nào cho sự chia ly nhưng cuộc sống đầy sự dịch chuyển và tâm tư con người cũng sẽ thay đổi theo thời gian. Sông Ne va còn đó, khúc hát ngây thơ về "ngôi sao cháy bùng" vẫn đầy đam mê trong tâm hồn những đôi lứa đang yêu và những buổi chiều hò hẹn vẫn nguyên vẹn giữa dòng đời nhưng “em hát khác xưa rồi, khóc cũng khác xưa ”. Mạch thơ đi từ hồi tưởng đến hiện tại: “Năm tháng đắng cay hơn, năm tháng ngọt ngào hơn/ Em mới hiểu bấy giờ anh có lý/ Dù chuyện xong rồi anh xa cách thế…”. Có lẽ đã có những hờn dỗi , trách móc trong quá khứ khi chuyện tình yêu không thành nhưng năm tháng đã cho “em” những trải nghiệm đáng quý để nhìn nhận mọi chuyện một cách bao dung hơn. Khúc hát trong trái tim giờ không còn ngây thơ nữa, giọt nước mắt năm xưa giờ cũng đã chín chắn hơn.

Những trải nghiệm cùng cuộc sống khiến “em” không còn thấy đó là một nỗi đau khổ nữa mà bài tình ca dở dang ấy đã trở thành một ký ức đẹp. Điều đó đã tạo nên sự thay đổi khá đột ngột về giọng điệu và cảm xúc ở khổ thơ cuối: “Lớp trẻ lớn lên giờ lại hát theo ta/ Lại nhắp vị ngọt ngào thuở trước/ Vẫn sông Neva, chiều tà, ánh nước/ Nhưng nghĩ cho cùng họ có lỗi đâu anh”. Con đường tình yêu ấy, những bến bờ hò hẹn ấy giờ đây đã trở thành lối đi chung của thế hệ sau. Có thể họ cũng phải trải qua ngọt ngào và cay đắng ấy nhưng rồi năm tháng cuộc đời cũng sẽ cho họ biết chẳng ai có lỗi gì trong chuyện chia ly cả, chỉ là tình cảm đến lúc nó phải như thế, tự nhiên như một tiếng chim kêu trong những buổi chiều tà!

Như một khúc ca về mối tình dang dở, bài thơ “Không đề” của Onga Becgon đã để lại trong tâm tư độc giả nhiều xúc cảm lạ – quen. Và với riêng tôi nó là chiếc phong linh, chỉ chờ gió lên là lại ngân rung, thức dậy những miền ký ức sâu thẳm để từ đó biết trân trọng hơn những gì mình đang có!

Đọc thêm

Harry Potter mới lộ diện

Harry Potter mới lộ diện

HBO vừa công bố Hình ảnh đầu tiên về "cậu bé phù thủy" trong series phim truyền hình Harry Potter. Phim dự kiến ra mắt vào năm 2027.
Podcast: Truyện ngắn - Tiếng còi tàu đêm

Podcast: Truyện ngắn - Tiếng còi tàu đêm

Trong những năm tháng chiến tranh, với nhiều mất mát hi sinh những người vợ, người mẹ vẫn chịu đựng trong âm thầm lặng lẽ. Họ là nguồn động viên tinh thần to lớn cho những người lính nơi tiền tuyến.
Podcast tản văn: Nắng xiên khoai

Podcast tản văn: Nắng xiên khoai

Khoai lang không chỉ là món ăn mà là đặc trưng quê hương, gợi nhớ sự tảo tần của mẹ, tình cha, và tuổi thơ lấp lánh không thể quên.
Podcast truyện ngắn: Rừng và em

Podcast truyện ngắn: Rừng và em

Giữa núi rừng bạt ngàn, niềm tin và tình người ấm áp lấp lánh hơn nắng. Đây là câu chuyện thắp sáng ước mơ nơi bản làng, nơi khát vọng vươn lên luôn cháy bỏng.
Podcast truyện ngắn: Nhật ký của một hạt mưa

Podcast truyện ngắn: Nhật ký của một hạt mưa

“Nhật ký của một hạt mưa” của tác giả Anh Đức kể về một thế giới đầy màu sắc qua góc nhìn nhân hóa của hạt mưa với những thông điệp sâu sắc về cuộc sống, tình bạn và sự sẻ chia.
Nỗ lực trao truyền ví, giặm cho thế hệ trẻ

Nỗ lực trao truyền ví, giặm cho thế hệ trẻ

Giữa guồng quay của cuộc sống, có những lớp nghệ nhân ở Hà Tĩnh vẫn thầm lặng cống hiến, gìn giữ tinh hoa nghệ thuật truyền thống. Với họ, đó không chỉ là lòng nhiệt huyết, niềm đam mê mà còn là sứ mệnh giữ lửa, trao truyền các giá trị của di sản quê hương.
"Rệu rã" di tích gần 400 tuổi

"Rệu rã" di tích gần 400 tuổi

Chùa Tịnh Lâm (phường Hà Huy Tập, tỉnh Hà Tĩnh) được xây dựng từ thế kỷ thứ XVII, nay đã xuống cấp nghiêm trọng.
Ươm mầm dân ca ví, giặm

Ươm mầm dân ca ví, giặm

Phát huy vai trò là những hạt nhân trong bảo tồn, gìn giữ di sản, nhiều nghệ nhân trên địa bàn Hà Tĩnh đã tình nguyện tham gia, mở các lớp học miễn phí để truyền dạy dân ca cho các em học sinh.