Hãy tưởng tượng một nơi các cuộc tranh cãi về bầu cử tổng thống Mỹ, Donald Trump, Elon Musk hay tin đồn giới giải trí bị ẩn đi. Thay vào đó là những bài viết tìm thỏ lạc và các cuộc họp hội đồng nhà trường.
Một nơi như vậy vẫn tồn tại và thậm chí còn phát triển mạnh trên Internet. Tọa lạc ở bang Vermont, diễn đàn Front Porch (FPF) là nơi hoạt động của hơn một nửa số người trưởng thành hoatj dodongj. Hơn cả Facebook, Instagram hay các trang báo địa phương, website này là nơi người dân Vermont tương tác trực tuyến với hàng xóm, không chê bai lẫn nhau.
Giữa bối cảnh các mạng xã hội dần trở thành tâm điểm chỉ trích, các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu về diễn đàn Front Porch. Họ muốn tìm ra điều gì đã tạo nên một cộng đồng online tử tế, yên bình này và liệu các Big Tech có thể học được gì từ đây hay không.
Mạng xã hội không muốn người dùng sử dụng 24/7
Theo Washington Post, trang web này chứa đầy những bản tin và nặng về văn bản. Do đó, Front Porch Forum khó có thể vượt qua các mạng xã hội lớn. Nhưng nó nổi tiếng ở tiểu bang này không phải bằng cách áp dụng các chiêu trò hút người dùng, thuật toán đề xuất hay các tính năng tạo ra dopamine như các nền tảng khác, mà bằng cách tránh xa chúng.
Nghiên cứu mới từ tổ chức phi lợi nhuận New Public cho thấy diễn đàn Front Porch là một trong số ít cộng đồng trực tuyến ở Mỹ khiến người dùng cảm thấy có nhiều thông tin hơn, gắn kết con người hơn. Hơn nữa, người dùng thực sự thích nền tảng này.
“Tôi không thể tưởng tượng được cuộc sống ở vùng nông thôn Vermont mà không có FPF. Nó như chất keo kết dính cộng đồng dân cư chúng tôi lại”, Don Heise, một người dân tại đây, chia sẻ với Washington Post.
Trên diễn đàn Front Porch, không có news feed cập theo thời gian thực, không có nút thích, không có thuật toán đề xuất và không có cách nào để tiếp cận với người bên ngoài khu vực sinh sống. Nền tảng không mang lại phần thưởng cho người dùng khi đăng nội dung khiêu khích hoặc giật gân.
Người sáng lập và Giám đốc điều hành, Michael Wood-Lewis, cho biết diễn đàn “tồn tại là để thúc đẩy tương tác trong thế giới thực giữa những người hàng xóm”. “Nó không cố trở thành một metaverse trực tuyến. Chúng tôi không cố gắng thu hút sự chú ý của mọi người trực tuyến 24/7. Chúng tôi chỉ mong muốn được mọi người chú ý 10 phút mỗi ngày”, ông khẳng định.
Kiểm duyệt nội dung gắt gao
Trong khi hầu hết gã khổng lồ công nghệ coi việc kiểm duyệt nội dung là một tính năng phụ, Front Porch Forum lại coi nó như một chức năng cốt lõi. 12/30 nhân viên toàn thời gian của họ dành cả ngày để đọc mọi bài đăng của người dùng trước khi nó được đăng tải. Họ có quyền hủy bất kỳ bài đăng nào vi phạm quy tắc, như công kích cá nhân, tin giả hoặc spam.
Quá trình này mất thời gian và tốn nhiều công sức, nhưng có vẻ như rất có hiệu quả. Diễn đàn Front Porch là nền tảng có điểm số cao nhất từ trước đến nay theo tiêu chí “Tín hiệu công dân” (Civic Signals) của New_ Public, nhằm đo lường sức khỏe của người dùng online.
Mỗi ngày, chuyên gia phúc lợi trẻ em về hưu Tom Zenaty đều đọc tin trên FPF. Thói quen này kéo dài suốt hơn 17 năm. Ông cho biết: “Đây là trung tâm của cộng đồng trong thị trấn”. Zenaty cho biết diễn đàn là “nơi tìm hiểu về các cuộc họp dân phố sắp tới, hoạt động ở thư viện và hoạt động giải trí”. Mọi người thường xuyên đăng bài bán đồ đã qua sử dụng hoặc tặng đồ.
Nếu có người đăng một bài có nội dung công kích cá nhân hoặc bôi nhọ một nhóm người mà không có bằng chứng, họ sẽ bị người kiểm duyệt diễn đàn từ chối trước khi được đăng.
“Chúng tôi kỳ vọng đây là nơi mọi người trao đổi với nhau đầy tôn trọng về các vấn đề đáng quan tâm trong cộng đồng FPF”, Zenaty nói. Điều này trái ngược với “chế độ công kích lẫn nhau” thường thấy ở những nơi khác như X và Facebook.
Theo Eli Pariser, đồng giám đốc của New_ Public, sự hài lòng của người dùng Front Porch cho thấy mức độ kiểm duyệt cẩn thận và ưu tiên cử chỉ lịch sự thay vì số liệu tương tác có thể tạo ra trải nghiệm khác biệt trên Internet.
Nơi bạn không được công kích cá nhân, tung tin giả
Wood-Lewis đã thành lập Diễn đàn Front Porch tại 40 khu dân cư của Vermont vào năm 2006, sau vài năm điều hành danh sách gửi mail ở Burlington, thành phố lớn nhất Vermont với dân số 44.646 người. Là một kỹ sư được đào tạo bài bản, Wood-Lewis không ngừng mày mò tìm ra nhiều cách khác nhau để quản lý danh sách gửi mail này.
Ông đặt ra hàng loạt câu hỏi. Người dùng nên ẩn danh hay dùng bằng tên thật? Ông quyết định dùng tên thật để xây dựng cộng đồng lành mạnh. Những người ở ngoài khu vực lân cận có được phép tham gia không? Không, nếu muốn giữ cảm giác an toàn và thân thiết. Trong khi đó, các doanh nghiệp địa phương phải trả tiền để quảng cáo. Số tiền này chiếm phần lớn doanh thu của công ty.
Ông đã học được điều mà bất kỳ người điều hành diễn đàn trực tuyến thành công nào cũng nên biết. Đó là nếu không đặt ra và thực thi nghiêm ngặt các quy tắc sử dụng, nền tảng sẽ nhanh chóng trở nên tồi tệ.
Wood-Lewis nói: “Điều chúng tôi luôn tâm niệm là hãy tấn công vào vấn đề chứ không phải hàng xóm. Nếu vấn đề của bạn là tiếng chó sủa hoặc kim tiêm xả trong công viên, hãy nói về vấn đề đó. Nhưng đừng đề cập 'Người cụ thể này' hoặc 'Con chó cụ thể này'. Chúng tôi không thể kiểm tra nguồn tin và bạn hoàn toàn có thể hủy hoại danh tiếng của ai đó”.
Diễn đàn Front Porch nhanh chóng bắt kịp và bắt đầu mở rộng khắp tiểu bang. Năm 2011, nó giúp người dân hỗ trợ lẫn nhau trong trận lũ lụt lớn. Nền tảng tiếp tục tăng trưởng trong thời gian phong tỏa dịch Covid-19 để cung cấp khẩu trang và giao hàng tạp hóa cho những người hàng xóm lớn tuổi. Website hiện có 235.000 thành viên tích cực trong một tiểu bang có khoảng 265.000 hộ gia đình.
Khác với X của Elon Musk và Meta của Mark Zuckerberg luôn quảng cáo nền tảng của mình thúc đẩy tự do ngôn luận, Wood-Lewis nghĩ Diễn đàn Front Porch giống như một quán rượu ở góc phố hơn. Nếu một người dân bắt đầu gây ồn ào, người chủ sẽ yêu cầu anh ta hạ âm lượng hay thậm chí đuổi ra ngoài nếu anh ta không tuân thủ.
Trong một vài trường hợp hiếm hoi, trang web còn áp dụng “thời gian chờ” để tạm thời dừng một cuộc tranh luận gay gắt. Wood-Lewis cho biết cái hay của việc kiểm duyệt cẩn thận là lâu dần người dùng sẽ học cách tự mình tuân thủ các quy định của trang web, không cần can thiệp.
