Hương cỏ mật

(Baohatinh.vn) - Hồi cô tôi là thiếu nữ, lúc đó, tôi còn nhỏ. Cô thường rủ tôi lên bờ đê tìm cỏ mật. Tôi và cô mê mải đi dọc triền đê. Tôi nào có để ý gì đâu, chỉ loay hoay với mấy đám cỏ gà xù xì, gai góc trong khi cô tôi thì tư lự kiếm tìm.

Hương cỏ mật

Minh hoạ của Huy Tùng

Chợt như có gì bùng cháy trong mắt cô:

- Khảm ơi, Khảm - cô tôi gọi như reo - tìm được rồi, tìm được rồi nè!

- Đâu đâu - tôi nói rồi chạy vụt lại phía cô tôi gọi - mà chẳng biết cái cỏ đó thế nào mà cô cứ tìm mải miết thế không biết.

- Lại đây mau đi

- Chờ cháu

Tôi nói rồi đi như chạy trong khi cô tôi ngồi thụp cả xuống đất, hai tay gỡ gỡ túm cỏ mềm mượt, xanh rì.

- Này nhé! Cỏ mật, Khảm thấy không?

- Cháu thấy nhưng cháu không thấy mùi thơm gì của mật cả.

Cô tôi cười lớn rồi nâng túm cỏ mật lên tay, nâng ngang mũi tôi rồi cười:

- Này nhé! Nhắm mắt lại đi!

Tôi từ từ nhắm mắt.

- Thở thật nhẹ đi, thở nhẹ rồi hít thật nhẹ!

Tôi làm theo lời cô tôi chỉ. Lần thứ nhất.

- Cháu chẳng nghe mùi gì - tôi nhắm mắt tít.

- Thở nhẹ lần nữa đi!

- Cháu cũng chẳng nghe!

Cô tôi không nói nữa, vùng vằng ra chiều giận dỗi. Tôi vội vàng mở mắt, trong lúc vội vàng đó tôi ngửi thấy mùi hương rất ngọt, thoảng qua nhưng không sai được. Tôi hét toáng lên:

- Có một mùi thơm rất lạ!

- Nó thế nào?

Cô tôi thảng thốt ghé sát vào tôi khi tôi đang từ từ khép mí mắt. Tôi biết cô tôi chờ đợi một điều khẳng định rằng, tôi đã ngửi thấy được mùi hương cỏ mật nhưng tôi lại đang cố để nghĩ ra một sự so sánh nào đó để làm cô tôi thỏa mãn:

- Nó rất lạ!

- Đúng rồi - cô tôi nói như reo!

- Rất khó nắm bắt!

- Đúng rồi - cô tôi lại reo lên lần nữa - hay quá, Khảm nói đi, cho cô nghe cảm giác của Khảm khi ngửi hương cỏ mật!

- Cháu nghĩ nó như dâng lên từ trong lòng đất, nhưng rồi lại cũng nghĩ nó lắng xuống từ trên trời, một vị ngọt như có thể uống được!

Tôi nói rồi nằm ngửa ra đất, gối tay nhìn lên bầu trời. Cô tôi cũng vậy, hai cô cháu lặng im nằm bên nhau cho đến khi ánh mặt trời tắt hẳn. Cô đem búi cỏ mật về, ép vào những trang sổ tay mà cô cất giữ.

Hương cỏ mật

Hương cỏ mật như dâng lên từ trong lòng đất, như lắng xuống từ trên trời, một vị ngọt như có thể uống được! Ảnh Intrernet

***

Chiến tranh ác liệt nổ ra. Cô tôi xung phong đi bộ đội. Ngay lập tức cô phải vượt Trường Sơn sang Lào rồi lộn về đánh nhau ở Khe Sanh. Những bức thư cô tôi viết về ướp đầy hương cỏ mật. Bà nội tôi cầm bức thư - đã đi qua hàng trăm nơi, qua tay bao nhiêu người mới về đến đúng địa chỉ nhà tôi - khóc ngất:

- Không biết nó sống chết ra răng, chiến trường bom đạn, đã nói ở nhà lấy chồng cho tôi nhờ, cứ khăng khăng đòi ra trận.

- Thôi đi nội - tôi đón bức thư từ nội - nội đưa con đọc cho.

- Ừ, đọc đi con, đọc đi coi hắn đang ở chỗ mô con, không biết có khỏe không để mà lo chiến đấu!

- Dạ.

Tôi đón bức thư cô tôi gửi, một mùi hương cỏ mật thơm thoảng qua trong tôi. Cô tôi viết thư, chữ con gái nắn nót và có phần điệu đà:

“Gửi mẹ và Khảm!

Con đang ở Khe Sanh mẹ ạ, sau khi vượt Trường Sơn sang Lào, chúng con lại ngược về Khe Sanh. Ở rừng vất vả lắm nhưng rất vui mẹ ạ. Các anh chị ở đây luôn yêu thương và đùm bọc lẫn nhau. Ngày đêm ngày, chiến tranh cứ thế dai dẳng không dứt. Con làm cứu thương, chăm sóc thương binh ở đoạn rừng này. Các anh bị thương nhiều lắm. Nhiều đêm nhớ nhà, nhớ mẹ, nhớ Khảm, con lại viết thư nhưng không biết những bức thư con gửi có đến được tay mẹ hay không. Nếu nó đến được tay mẹ thì hãy tin rằng, con bình yên mẹ nhé. Mùi hương cỏ mật của quê nhà luôn bên con, nghe ngọt như mùi trầu của mẹ và mùi mồ hôi của Khảm.

Khảm cố gắng học tốt cháu nhé. Lớn lên cháu sẽ là nhà văn. Cháu sẽ được đi học và không phải ra trận như cô bây giờ nữa”.

Hương cỏ mật

Cô tôi đi bộ đội, để lại nơi quê nhà nỗi ngóng trông của nội. Ảnh Internet

Tôi gấp bức thư lại rồi bỏ vào trong chiếc hộp sắt gọn gàng. Hộp thư chứa đầy những bức thư của cô tôi. Trong mỗi bức thư gửi về nhà, cô toàn kể chuyện chiến trường, chuyện bom đạn gầm rú... nhưng từ lá thư của cô lại tỏa ra thứ hương thơm của sự bình yên, của cuộc sống vĩnh cửu, của đất đai mùa màng và cả của sự hứa hẹn trở về... Điều đó khiến tôi tin là cô tôi không bao giờ hy sinh cả.

***

Một buổi chiều bình yên. Hôm đó, nắng quái ráng đỏ cả bờ đê và đám cỏ may cháy vàng. Tôi thả trâu ven đê và nằm dài riu riu mắt, gối đầu lên đám cỏ mật vừa tìm được. Chợt tôi nghe tiếng gọi đò thất thanh từ bên kia sông:

- Đò ơi! Đò ơi! Đò ơi!

Tôi vùng dậy bàng hoàng. Như không tin vào mắt mình nữa, bên kia sông là hai người bộ đội đang vẫy gọi đò. Một nam và một nữ. Người đàn ông đi nạng tập tễnh bước ra ngoài mép nước. Con thuyền chòng chành sang sông.

Tôi đứng trân trân mất một lúc. Búi cỏ mật trên tay trở nên vụng về. Rồi như có ai xúi, tôi chạy ngay xuống bến:

- Cô Thao.

- Khảm, Khảm ơi!

Tiếng kêu vọng lại của cô làm tôi chùng lòng. Nội tôi ốm lâu rồi, nằm mê man cứ ngóng tin cô hằng ngày. Những bức thư của tôi gói đầy cỏ mật bặt tin không trở lại. Sợ nội buồn, ngày nào tôi cũng lấy lá thư cũ, đọc đi rồi đọc lại cho nội. Giờ thì thôi không cần nữa, cô tôi đã thật sự trở về. Không phải tưởng tượng đâu xa xôi, rõ ràng hương cỏ mật đang tan nhanh trong không khí rất ngọt. Hình như nó lửng lơ từ trên tóc cô tôi tỏa ra vậy.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Ba thập kỷ – một hành trình bản lĩnh Vietravel

Ba thập kỷ – một hành trình bản lĩnh Vietravel

Ba mươi năm bền bỉ dựng xây và vượt qua thử thách, Vietravel khẳng định bản lĩnh của thương hiệu lữ hành tiên phong. Lễ kỷ niệm thành lập và ra mắt nhận diện thương hiệu mới đánh dấu bước chuyển mình chiến lược, mở ra hành trình phát triển bền vững của đơn vị.
Podcast truyện ngắn: Ngôi nhà của chim non

Podcast truyện ngắn: Ngôi nhà của chim non

Ngôi nhà của chim non là một câu chuyện nhẹ nhàng. Qua câu chuyện, các em sẽ hiểu rằng yêu thương không phải là giam giữ, mà là biết nghĩ cho người khác và dám làm điều tốt...
"40 năm nhớ Xuân Diệu - Trái tim còn ở lại"

"40 năm nhớ Xuân Diệu - Trái tim còn ở lại"

Tọa đàm là dịp ôn lại cuộc đời, sự nghiệp văn chương của Nhà thơ Xuân Diệu, qua đó khẳng định những đóng góp to lớn của người con của quê hương Can Lộc (Hà Tĩnh) đối với nền văn học, văn hóa Việt Nam.
 Podcast tản văn: Mưa cuối mùa

Podcast tản văn: Mưa cuối mùa

Thời tiết năm nay trái chứng. Gió mùa đã hun hút lùa về. Cái rét ngòn ngọt cứa vào những đêm khuya, những sớm mai buôn buốt...
Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Hai thế kỷ trôi qua, tên tuổi và di sản Đại thi hào Nguyễn Du vẫn sống động trong đời sống văn hóa dân tộc, lan tỏa những giá trị tư tưởng, nhân văn sâu sắc, bền bỉ cùng thời gian.
Làng trống Bắc Thai sôi động dịp cuối năm

Làng trống Bắc Thai sôi động dịp cuối năm

Những ngày này, tại thôn Bắc Thai (xã Đồng Tiến, Hà Tĩnh) luôn rộn ràng những âm thanh đục đẽo, bào gỗ hòa cùng niềm phấn khởi của người thợ, tạo nên khúc ca lao động đặc trưng của một làng nghề truyền thống đang tất bật vào vụ tết.
Xem trước Trưng bày "Đại thi hào Nguyễn Du - ngàn năm nhớ mãi"

Xem trước Trưng bày "Đại thi hào Nguyễn Du - ngàn năm nhớ mãi"

Trong khuôn khổ chương trình kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765 - 2025), trưng bày thể hiện sự tri ân sâu sắc đối với danh nhân và khẳng định vai trò của Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Để mỗi ngày mùa đông thêm ấm áp

Để mỗi ngày mùa đông thêm ấm áp

Cái lạnh khiến mỗi ngày trở nên chậm hơn. Từ hơi thở đầu ngày, ánh nắng hiếm hoi đến những món ăn giản dị, bài viết gợi cách để mỗi ngày của bạn thêm ấm áp.
Phong trào Cần Vương ở Hà Tĩnh, 140 năm nhìn lại

Phong trào Cần Vương ở Hà Tĩnh, 140 năm nhìn lại

Sau 140 năm nhìn lại phong trào Cần Vương trên đất Hà Tĩnh cũng như ở các địa phương khác (1885-2025), tuy thất bại do nhiều nguyên nhân, nhưng chúng ta rất đỗi tự hào về truyền thống bất khuất của các thế hệ tiền bối.
Podcast tản văn: Bếp đất mùa đông

Podcast tản văn: Bếp đất mùa đông

Trở về miền ký ức tuổi thơ, ta chạm lại hơi ấm của những mùa đông xưa: bếp đất đỏ lửa, khói lam chiều và vòng tay ông bà. Đó là những điều bình dị đã lặng lẽ theo ta suốt cuộc đời.
Họ Nguyễn Tiên Điền trong dòng chảy văn hóa dân tộc

Họ Nguyễn Tiên Điền trong dòng chảy văn hóa dân tộc

“Bao giờ Ngàn Hống hết cây, Sông Rum hết nước, họ này hết quan” - câu ca dân gian từ lâu đã trở thành lời khẳng định về truyền thống khoa bảng rực rỡ của dòng họ Nguyễn Tiên Điền. Trong dòng chảy văn hóa dân tộc, hiếm có dòng họ nào vừa lừng danh về văn chương, vừa bền bỉ trong học vấn như dòng họ Nguyễn nơi vùng địa linh nhân kiệt này.
Podcast tản văn: Dịu ngọt nắng đông

Podcast tản văn: Dịu ngọt nắng đông

Tản văn “Dịu ngọt nắng đông” của tác giả Anh Đức là những cảm xúc nhẹ nhàng, ấm áp ca ngợi ca vẻ đẹp bình dị và giá trị đặc biệt của ánh nắng mùa đông.
Truyện Kiều làm giàu thêm di sản văn hóa phi vật thể 3 miền

Truyện Kiều làm giàu thêm di sản văn hóa phi vật thể 3 miền

Bên cạnh giá trị nhân đạo sâu sắc, Truyện Kiều của Đại thi hào Nguyễn Du còn là áng thơ tuyệt bút kết tinh vẻ đẹp ngôn ngữ và chiều sâu tâm hồn Việt. Vì thế, thơ Kiều dễ dàng đi vào đời sống dân tộc, trở thành chất liệu văn nghệ dân gian ở cả 3 miền Bắc - Trung - Nam.
Đi tìm hương vị xưa từ những quả cọ

Đi tìm hương vị xưa từ những quả cọ

Ở nhiều vùng quê Hà Tĩnh, có những món ăn bình dị nhưng lại chứa đựng cả hương vị mùa và ký ức của bao thế hệ. Một trong số đó chính là quả cọ, được nâng niu như một “hương vị mùa đông”.