Từ đầu thế kỷ 21, những sáng kiến xanh xuất hiện ngày càng nhiều nhằm cải thiện chất lượng không khí của đô thị, đồng thời cảnh báo về tình trạng ấm lên toàn cầu.
Nghiên cứu của cơ quan biến đổi khí hậu ở Pháp cho thấy phương thức trồng cây trên tường nhà hay sân thượng có thể giảm nhiệt độ bề mặt các tòa nhà cao tầng 3,6-11,3 độ C vào thời điểm nóng nhất trong ngày.
Stephanie Merchant, khoa sức khỏe đại học Bath, cho biết không gian xanh đã được chứng minh có thể cải thiện đời sống tinh thần của người dân bao gồm giảm thiểu các rối loạn trầm cảm, tăng cường sự tập trung và kiểm soát lo âu sau chấn thương, theo South China Morning Post .
Dưới đây là 4 sáng kiến xanh đang được áp dụng tại các đô thị lớn trên thế giới.
Gardens by the Bay (Singapore)
Những siêu cây khổng lồ trong khu vườn nhân tạo. Ảnh: Gardens by the Bay
Khu vườn nhân tạo được làm từ bê tông cốt thép là địa điểm du lịch nổi tiếng ở Singapore. Điểm nhấn độc đáo của Gardens by the Bay là 18 siêu cây khổng lồ (Supertree Grove) có chiều cao 25-50 m, tán cây xòe ra như những chiếc đĩa bay. Những siêu cây này có thể tỏa sáng rực rỡ vào buối tối nhờ sử dụng pin quang điện chuyển hóa năng lượng mặt trời.
Khu nhà kính gồm Cloud Forest (khu rừng trên mây) và Flower Dome (mái vòm hoa) với khoảng 200.000 loài thực vật, từ những khu vực cao nguyên cho đến dưới đại dương sâu thẳm, là niềm tự hào của Gardens by the Bay. Ngoài ra, khu vườn còn có những hạng mục sử dụng công nghệ hiện đại như núi nhân tạo và thác nước trong nhà.
Khu vườn trên mây" tại Gardens by the Bay. Ảnh: Nico Trinkhaus
Dự án Gardens by the Bay được vinh danh công trình của năm 2012 với ý tưởng “thành phố trong khu vườn”. Tuy vậy, dự án cũng gây nhiều tranh cãi khi Singapore phải chi khoản tiền lớn để xây dựng và bảo trì khu vườn nhân tạo này.
Claire Doussard, thành viên Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Pháp, giải thích sự xuất hiện của Gardens by the Bay nhằm nâng cao nhận thức của nhân loại về mối đe dọa của biến đổi khí hậu, theo South China Morning Post.
Nông trại sân thượng Brooklyn Grange (New York, Mỹ)
Brooklyn Grange là trang trại trên mái nhà được sáng lập bởi Ben Flanner, Anastasia Cole và Gwen Schantz cách đây một thập kỷ. Mục đích của dự án nhằm tạo ra phong cách sống bền vững và bảo vệ hệ sinh thái địa phương.
Hiện nay, Brooklyn Grange trải dài trên tầng thượng của ba tòa nhà tại New York với tổng diện tích hơn 22.000 m2.
Không gian xanh của trang trại trên mái nhà Brooklyn Grange. Ảnh: Brooklyn Grange
Từ tháng 4-11, Brooklyn Grange trồng các loại cây như xà lách, rau thơm, cà chua, ớt... và gieo hạt cỏ ba lá, yến mạch trong những tháng mùa đông để chống xói mòn đất và bổ sung chất dinh dưỡng quan trọng.
Sản lượng hữu cơ thu hoạch ở trang trại ước đạt 45 tấn mỗi năm. Theo Gwen Schantz, dự án trang trại trên mái nhà Brooklyn Grange giúp New York giảm ảnh hưởng của đảo nhiệt đô thị, hiện tượng khiến trung tâm thành phố ấm hơn so với khu vực xung quanh.
Bosco Verticale (Milan, Italy)
Bosco Verticale là dự án hình mẫu cho công trình dân cư bền vững, bao gồm hai tòa tháp được trang trí bên ngoài bởi 20.000 cây xanh như anh đào, táo, oliu...
Kiến trúc sư người Ý Stefano Boeri cho biết thảm thực vật này tương đương diện tích 30.000 m2 khu rừng rậm rạp, có khả năng ngăn chặn lượng bức xạ mặt trời nguy hiểm, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đồng thời tạo ra không gian xanh có lợi cho sức khỏe con người.
“Khu rừng thẳng đứng” tại thành phố Milan (Italy). Ảnh: CarExpert
Với những giá trị kiến trúc và bảo vệ môi trường, Bosco Verticale đã đoạt giải International Highrise Award do Deutschen Architeckturmuseums tổ chức ở Frankfurt năm 2014 và giải thưởng CTBUH từ Hội đồng Nhà cao tầng và Môi trường sống đô thị Habitat tại Chicago năm 2015.
Hành lang xanh (Medellin, Colombia)
Năm 2017, Medellin bắt đầu thực hiện dự án “hành lang xanh” dài 20 km với những con đường râm mát trồng các loại cây nhiệt đới (tre, cọ) dọc theo vỉa hè, bờ sông, quảng trường và tuyến đường giao thông huyết mạch của thành phố.
Dự án này không những hấp thụ các chất gây ô nhiễm không khí, mà còn giúp nhiệt độ trung bình của Medellin giảm 2 độ C. Ngoài ra, tiếng chim và ong lúc sáng sớm xuất hiện trở lại kể từ khi “hành lang xanh” được triển khai tại “thành phố của mùa xuân vĩnh cửu”.
Dự án “hành lang xanh” tạo ra nhiều không gian râm mát cho người dân. Ảnh: Japan Times.
