Washington vượt quyền quốc hội để bán 14.000 đạn pháo cho Israel

Lầu Năm Góc ra tuyên bố cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 9/12 sử dụng Đạo luật Kiểm soát Xuất khẩu Vũ khí để bán 13.981 quả đạn pháo 120 mm và các thiết bị liên quan trị giá 106,5 triệu USD cho Israel. Số đạn này sẽ được rút từ kho có sẵn của Mỹ.

Theo thủ tục thông thường của Mỹ, Bộ Ngoại giao là cơ quan duyệt các thương vụ bán vũ khí cho nước ngoài và sau đó chuyển đến quốc hội để thông qua. Thẩm quyền khẩn cấp cho phép chính quyền Mỹ bán vũ khí mà không cần chờ quốc hội xem xét nhưng nó chỉ có thể áp dụng với một số mặt hàng.

Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Ngoại trưởng xác định cần phải bán ngay lập tức cho Israel số vũ khí này vì tình hình khẩn cấp, do đó bỏ qua quy trình bình thường. Họ nhấn mạnh số vũ khí sẽ được Israel sử dụng như một “biện pháp ngăn chặn các mối đe dọa trong khu vực và tăng cường phòng thủ đất nước”, đồng thời “không làm thay đổi cán cân quân sự cơ bản trong khu vực”.

Xe tăng Merkava của Israel tập trận gần biên giới với Lebanon ở phía bắc Israel ngày 24/10. Ảnh: AFP

Đây là số đạn nằm trong thương vụ bán vũ khí lớn hơn mà chính quyền ông Biden đang đề nghị quốc hội phê duyệt. Thương vụ trị giá hơn 500 triệu USD, trong đó xuất khẩu hơn 45.000 quả đạn pháo cho xe tăng Merkava của Israel, loại xe được triển khai trong cuộc xung đột ở Dải Gaza.

Một số người e ngại các thương vụ này đi ngược với chính sách gây sức ép của Washington đối với Israel về giảm thiểu số dân thường thương vong. Cơ quan y tế ở Dải Gaza cho biết 17.700 người, phần lớn là phụ nữ và trẻ em, đã thiệt mạng vì chiến dịch trả đũa của Israel.

Tuy nhiên, một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay Washington vẫn kiên định lập trường rằng Tel Aviv phải tuân thủ quy tắc quốc tế về nhân đạo và thực hiện mọi biện pháp có thể để tránh làm hại dân thường. Quan chức này nói thêm thương vụ mua bán vũ khí lớn thể hiện cam kết của Mỹ đối với an ninh Israel và sẽ tăng cường khả năng phòng thủ của Israel.