Lê Đình Sơn - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh dâng hoa, thắp hương tại Khu lưu niệm Nguyễn Du (tháng 9/2015)... |
Nằm trên dải đất miền Trung, Hà Tĩnh là một trong những vùng đất của nền văn hóa Việt Nam ngàn năm văn hiến, tự hào nổi tiếng với những làn điệu ca trù, sắc bùa và hát ví, giặm sâu lắng, ân tình. Những khúc hát thoát thai từ đồng ruộng, núi non, từ sông ngòi, biển cả vừa in đậm nỗi nhọc nhằn, vừa phản ánh đời sống tâm hồn phong phú, lãng mạn, pha lẫn nét hào hoa, duyên dáng của người dân bản xứ. Nhiều miền đất văn hóa đã nổi danh từ xưa đến nay như: Cổ Đạm, Xuân Liên (Nghi Xuân); Trường Lưu (Can Lộc); Đan Du (Kỳ Anh); Thạch Khê (Thạch Hà); Cẩm Nhượng (Cẩm Xuyên)… Truyền thống lịch sử, văn hóa và điều kiện địa lý đó đã sinh ra và nuôi dưỡng những con người kiên cường, bất khuất, anh dũng trong chiến đấu chống ngoại xâm; cần cù, sáng tạo, chịu thương, chịu khó trong lao động sản xuất; ham học hỏi, quý trọng nhân tài, dám nghĩ, dám làm, sống trung thực, nghĩa tình và rất mực thủy chung.
... và kiểm tra tiến độ cảng nước sâu Sơn Dương ở KKT Vũng Áng |
Có lẽ hiếm có nơi nào như Hà Tĩnh – vất vả, nhọc nhằn trong lao động sản xuất và chinh phục thiên nhiên để tạo dựng cuộc sống, nhưng đời này nối đời khác, các thế hệ cháu con noi gương cha ông luôn coi trọng sự học. Từ xưa, trong các làng quê nghèo đã xuất hiện những dòng họ khoa bảng nổi tiếng khắp cả nước, như: Nguyễn Khắc, Đinh Nho (Hương Sơn); Phan Tùng Mai (Đức Thọ); Nguyễn Huy (Can Lộc); Nguyễn (Tiên Điền - Nghi Xuân); Phạm Vũ (Thạch Hà); Phan Huy (Lộc Hà)...
Trên nền văn hóa đặc sắc đó đã xuất hiện nhiều danh nhân tiêu biểu được nhân dân cả nước và bạn bè thế giới ngưỡng mộ. Còn ngời sáng đến hôm nay là Nguyễn Du sừng sững với kiệt tác Truyện Kiều nổi tiếng thế giới; là Nguyễn Công Trứ khí phách hiên ngang như bóng tùng, bóng bách trên non cao Ngàn Hống; là Nguyễn Thiếp giỏi lý học; đại danh y Lê Hữu Trác nhân từ; Sử Hy Nhan, Nguyễn Nghiễm, Phan Huy Ích tinh thông sử học; Bùi Cầm Hổ có tài kinh bang tế thế; Đặng Dung, Nguyễn Biểu, Phan Đình Phùng với khí tiết xả thân vì dân tộc; Nguyễn Huy Oánh, Bùi Dương Lịch, Phan Nhật Tĩnh - những nhà giáo, nhà nghiên cứu văn hóa xuất sắc... Trong thế kỷ XX, xuất hiện nhiều tên tuổi chói sáng trên các lĩnh vực khoa học, nghệ thuật, chính trị như: Hoàng Xuân Hãn, Lê Văn Thiêm, Nguyễn Khắc Viện, Xuân Diệu, Huy Cận, Nguyễn Đổng Chi, Nguyễn Phan Chánh, Trần Phú, Hà Huy Tập... Những người con ưu tú đã góp phần làm rạng danh quê hương, đồng thời, làm cho truyền thống hiếu học trở thành nét văn hóa đặc trưng của vùng đất và con người Hà Tĩnh.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng và Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cùng lãnh đạo các ban, ngành trung ương, tỉnh Hà Tĩnh tham quan Dự án rau-củ-quả công nghệ cao trên cát ở Thạch Văn (Thạch Hà) |
Phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa, cách mạng của quê hương, trong nhiều nhiệm kỳ qua, đặc biệt là giai đoạn 2010-2015, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhưng nhờ khai thác tốt tiềm năng, lợi thế của địa phương, bằng nỗ lực của Đảng bộ và nhân dân, cùng với sự hỗ trợ của T.Ư, Hà Tĩnh đã có bước phát triển vượt bậc và toàn diện trên các mặt, đặc biệt là lĩnh vực kinh tế. Hà Tĩnh là một trong những địa phương đạt được kết quả cao trong thu hút đầu tư, nhất là đầu tư trực tiếp nước ngoài. Nhiều dự án lớn đã triển khai tại Hà Tĩnh từng bước hình thành ở đây một trong những trung tâm công nghiệp lớn nhất Việt Nam, có tầm cỡ quốc tế. Nhờ thu hút đầu tư, Hà Tĩnh đã tạo bước đột phá mạnh mẽ trong phát triển kinh tế. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt cao và liên tục trong nhiều năm, bình quân 5 năm từ 2011-2015 đạt trên 18%.
Cơ cấu kinh tế chuyển mạnh theo hướng CNH-HĐH. Thu ngân sách tăng nhanh và đạt kết quả cao, trong 5 năm tăng gần 8 lần. Đến nay, toàn tỉnh có 2 khu kinh tế (KKT), 19 khu, cụm CN-TTCN, thu hút 426 dự án đầu tư trong và ngoài nước, với tổng số vốn đăng ký trên 40.000 tỷ đồng và trên 20 tỷ USD. Đặc biệt, KKT Vũng Áng đã thể hiện rõ vai trò động lực, với các sản phẩm chủ lực như: thép, điện, cụm cảng Vũng Áng - Sơn Dương với quy mô lớn tầm cỡ quốc gia và quốc tế; là nơi giải quyết việc làm cho hàng vạn lao động; đồng thời, là động lực thúc đẩy tái cấu trúc kinh tế, thúc đẩy quá trình đô thị hóa, phát triển thương mại, du lịch, dịch vụ trên địa bàn.
KKT Vũng Áng ngày càng sôi động |
Cùng với phát triển công nghiệp, nhờ sự đồng thuận giữa ý Đảng - lòng dân, lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xây dựng nông thôn mới (NTM) ở Hà Tĩnh đã phát triển nhanh và mang một diện mạo mới. Những xóm làng nay đã đổi thay mạnh mẽ, nhà cửa khang trang, đường làng, ngõ xóm sạch đẹp, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện. Bằng những cơ chế, chính sách linh hoạt, nhiều cách làm sáng tạo, bài bản, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã trở thành một phong trào sâu rộng trong toàn dân, đạt kết quả toàn diện, là điểm sáng của cả nước. Đến nay, hầu hết xã, phường, thị trấn trong tỉnh đều có doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác; có trên 9.000 mô hình SXKD hiệu quả, trong đó, nhiều mô hình cho doanh thu đến hàng chục tỷ đồng mỗi năm; phấn đấu cuối năm 2015, trên 50 xã về đích NTM; nhiều xã tiến tới xây dựng mô hình NTM kiểu mẫu; không còn xã dưới 8 tiêu chí.
Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch UBND tỉnh Lê Đình Sơn tham quan mô hình vườn mẫu của gia đình ông Trịnh Văn Châu ở thôn Tân An, xã Cẩm Bình (Cẩm Xuyên) |
Kinh tế phát triển nhanh, chính trị, xã hội ổn định đã tạo điều kiện thuận lợi để Hà Tĩnh chăm lo phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, giải quyết việc làm, giảm nghèo nhanh và đảm bảo an sinh xã hội. Các giá trị di sản văn hóa được gìn giữ, bảo tồn và tiếp tục phát huy. Giáo dục Hà Tĩnh luôn thuộc tốp các địa phương dẫn đầu cả nước. Thế hệ trẻ Hà Tĩnh ngày nay đã tiếp tục phát huy truyền thống cha anh, khẳng định mình, ghi danh trên bảng vàng trong các cuộc thi của quốc tế bằng những tấm huy chương cao quý.
Phát huy nền tảng vững chắc của truyền thống lịch sử, văn hóa, cách mạng của quê hương, với những kinh nghiệm và kết quả đạt được, trong giai đoạn 2015-2020, Hà Tĩnh đề ra mục tiêu phát triển nhanh hơn, bền vững hơn theo hướng công nghiệp hiện đại. Theo đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân trên 22%/năm; đến năm 2020, GRDP bình quân đầu người đạt trên 120 triệu đồng; thu ngân sách trên địa bàn đạt trên 46.000 tỷ đồng...
Giáo dục Hà Tĩnh luôn thuộc tốp các địa phương dẫn đầu cả nước |
Để đạt mục tiêu đó, Hà Tĩnh tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ quy hoạch tổng thể phát triển KT-XH đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2050. Tập trung thực hiện 3 nhiệm vụ đột phá trọng tâm đã được Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII xác định, trong đó, tiếp tục phát triển, hoàn thiện KKT Vũng Áng được xem là một trong những nhiệm vụ đột phá hàng đầu. Tập trung thực hiện tái cơ cấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng. Huy động và đa dạng hóa các nguồn lực đầu tư theo hình thức BOT, BT, PPP...; xây dựng đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng các KKT, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, tuyến giao thông ven biển, hạ tầng nông nghiệp, nông thôn, làng nghề, hạ tầng dịch vụ logistics trong KKT Vũng Áng, KKT Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Đẩy mạnh phát triển công nghiệp trở thành ngành kinh tế chủ đạo; ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp nặng, cơ khí, công nghiệp phục vụ nông nghiệp, công nghiệp hỗ trợ. Phát triển nền nông nghiệp toàn diện, xây dựng NTM bền vững. Đầu tư phát triển và nâng cao hiệu quả các loại hình dịch vụ, thương mại, du lịch, tài chính, tín dụng.
Trên bến Tam Soa (Tùng Ành - Đức Thọ) |
Cùng với tập trung cao cho nhiệm vụ phát triển kinh tế là trọng tâm, xây dựng Đảng là then chốt, Hà Tĩnh tiếp tục chú trọng xây dựng và phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa - xã hội. Tiếp tục đầu tư, khai thác các tiềm năng, lợi thế về văn hóa, du lịch, nhất là hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể trên địa bàn để đảm bảo phát triển hài hòa, bền vững theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 9 khóa XI về xây dựng nền văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị, chung sức, đồng lòng tiếp tục đưa phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với phong trào xây dựng NTM, đô thị văn minh đi vào chiều sâu. Nâng cao chất lượng các danh hiệu văn hóa, xây dựng nếp sống văn minh, ý thức chấp hành pháp luật và văn hóa ứng xử trong mọi hoạt động của đời sống xã hội. Quan tâm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể, nhất là di sản văn hóa ca trù và dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh. Đặc biệt, đối với di sản văn hóa Nguyễn Du và dòng họ Nguyễn - Tiên Điền, sau dịp kỷ niệm 250 năm ngày sinh và vinh danh Đại thi hào Nguyễn Du, tỉnh sẽ tiếp tục huy động các nguồn lực để xây dựng nơi đây trở thành một trung tâm văn hóa - du lịch trọng điểm của tỉnh và quốc gia. Đó chính là trách nhiệm của thế hệ hôm nay trong việc tiếp nối truyền thống văn hóa, cách mạng của cha anh, cũng là những tình cảm kính trọng, ngưỡng mộ và tự hào về Nguyễn Du với tấm lòng thành kính nhất.
Trong dòng chảy của lịch sử văn hiến Việt Nam, Hà Tĩnh là vùng đất nổi danh bởi những dấu ấn đặc biệt. Đất Hà Tĩnh tuy nhỏ hẹp, lắm nắng, nhiều mưa nhưng thiên nhiên hùng vĩ, hữu tình. Người Hà Tĩnh kiên cường, anh dũng, hiếu học và rất lãng mạn, giàu khả năng sáng tạo, đã hun đúc nên những giá trị văn hóa đặc sắc, những truyền thống quý báu. Ngày nay, sức mạnh từ truyền thống tốt đẹp của quê hương đang được Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh gìn giữ, bồi đắp, phát huy, nâng lên tầm cao mới.