Trở thành người đại diện cho đảng Cộng hòa trong cuộc đua vào Nhà Trắng, tỷ phú Trump đã mắc sai lầm ngoài sức tưởng tượng khi gây thù chuốc oán với cha mẹ binh sĩ theo đạo Hồi Humayun Khan, người hy sinh trong một vụ đánh bom xe hơi ở Iraq năm 2004, trong phát biểu hôm 31/7.
Trước đó, xuất hiện tại Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ, cha mẹ binh sĩ Khan khẳng định Trump hoàn toàn không thích hợp trở thành tổng thống Mỹ vì nhiều vấn đề, trong đó có thành kiến với người Hồi giáo.
Theo CNN, khi sai lầm trước chưa kịp lắng xuống, tỷ phú New York tiếp tục khiến nước Mỹ dậy sóng trong cuộc phỏng vấn với đài ABC. Ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa cho rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin không tiến hành các hoạt động quân sự trên đất Ukraine, điều trái ngược với quan điểm của nhiều lãnh đạo phương Tây ở thời điểm hiện tại.
Ông Trump cũng nói nhiều điều về Nga khiến bà Hillary Clinton phải lên tiếng đặt dấu hỏi về “lòng trung thành tuyệt đối” với đất nước.
 |
| Ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump. Ảnh: AP |
Phát ngôn mạnh miệng không còn hiệu quả
Trong các chiến dịch tranh cử thông thường, những vấp ngã sẽ khiến các ứng viên khó giành được phiếu của cử tri, những người chú ý xem các ứng viên có phù hợp với nhiệm vụ chèo lái đất nước. Tuy nhiên, 2016 không phải một năm thông thường với chính trường Mỹ.
Những tranh cãi và việc bác những lý lẽ chính trị thông thường đã không thể nhấn chìm Trump trong cuộc đua tranh cử năm nay. Trong một số trường hợp, cách nói bỗ bã, khác biệt của Trump lại thu hút các cử tri, những người tin rằng nhiều giá trị của Mỹ đang mai một và trông chờ một ứng viên mang lại khác biệt cho hệ thống chính trị cũ.
Cho đến tận lúc này, Trump vẫn ngoan cố xông vào chỉ trích gia đình Khan, một gia đình cựu binh, bất chấp những phản ứng dữ dội từ chính đảng Cộng hòa.
Phân bua trên mạng xã hội về những phát ngôn liên quan tới gia đình tử sĩ Khan, Trump nói: “Chuyện này không phải về ông Khan (cha của binh sĩ thiệt mạng ở Iraq), người luôn trả lời phỏng vấn ở mọi lúc, mọi nơi, mà là về khủng bố Hồi giáo cực đoan và nước Mỹ. Hãy khôn lên chút đi”.
Trump đang mất điểm
Những phát ngôn của Trump trở thành cái cớ cho những người phản đối ông chỉ trích. Tổng thống Barack Obama cũng chỉ trích ứng viên đảng Cộng hòa khi xúc phạm công lao của những người đã hy sinh vì nước Mỹ và gia đình họ.
“Gia đình các tử sĩ đại diện cho những gì tốt nhất của nước Mỹ. Họ sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho chúng ta mỗi ngày”, ông Obama nhấn mạnh trong bài phát biểu trước các thương binh ở Atlanta hôm 1/8.
 |
| Cha mẹ binh sĩ theo đạo Hồi Humayun Khan, thiệt mạng trên chiến trường Iraq trong vụ đánh bom năm 2004. Ảnh: Reuters |
Trong cuộc đua vị trí quyền lực nhất nước Mỹ, đây là giai đoạn nhạy cảm mà các ứng viên cần tranh thủ sự ủng hộ của cử tri, đặc biệt ở các bang tranh chấp. Việc đụng chạm tới gia đình một binh sĩ hy sinh trên chiến trường có thể làm Trump đánh mất lợi thế tiềm năng ở các bang như North Carolina, Florida và Virginia, nơi các cựu chiến binh có ảnh hưởng sâu rộng.
Một số những người ủng hộ trung thành của ứng viên Donald Trump vẫn tỏ rõ cam kết không rời bỏ tỷ phú New York vì bất cứ lý do nào. Dẫu vậy, Trump cần sự ủng hộ nhiều hơn của các cử tri để giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Kết quả cuộc thăm dò gần nhất của CNN/ORC cho thấy Trump đang bị bà Hillary Clinton của đảng Dân chủ bỏ xa tới 9 điểm.
Phản ứng từ đảng Cộng hòa
Mắc những sai lầm liên tiếp, Trump tiếp tục làm sụp đổ niềm tin của lãnh đạo đảng Cộng hòa vào chiến thắng chung cuộc trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Họ phải đứng trước quyết định ủng hộ Trump hay duy trì thế đa số của đảng trong Quốc hội Mỹ. Họ cũng buộc phải lựa chọn chỉ trích ứng viên của đảng hoặc làm ô uế danh tiếng của bản thân trên chính trường.
Đây là lý do Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan và lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện Mitch McConnell ra tuyên bố lên án phát ngôn của Donald Trump dù không trực tiếp nêu tên. Thượng nghị sĩ danh tiếng John McCain, người từng bị Trump chỉ trích vì những năm tháng bị bắt trên chiến trường Việt Nam, cũng lên tiếng khẳng định những gì Trump nói không đại diện cho quan điểm của đảng Cộng hòa.
Trong tuyên bố dài và đầy cảm xúc, Thượng nghị sĩ McCain cho thấy người Cộng hòa sẵn sàng chịu thua trong cuộc đua vào Nhà Trắng nếu ứng viên của đảng đi ngược lại với những gì mà họ tin tưởng. Một số người khác thì tuyên bố bỏ phiếu cho bà Clinton để ngăn chặn Trump.
