Đại úy Nguyễn Xuân Giáp động viên phạm nhân trong quá trình cải tạo
Khuôn mặt hiền hậu, nụ cười tươi, ấn tượng đầu tiên về Đại úy Giáp là một con người hiền lành, tình cảm. Thế nhưng, 15 năm về công tác tại Trại giam Xuân Hà, anh cũng luôn thể hiện được bản lĩnh của một chiến sỹ công an có trình độ, nghiệp vụ vững vàng, được cấp trên tín nhiệm giao phó nhiều nhiệm vụ đặc biệt.
Với việc phụ trách phạm nhân ở đội 14 – phân trại số 1 là minh chứng cho sự tin tưởng của cấp trên.
“Đội của tôi tập trung hơn 30 phạm nhân án cao, nhiều tiền án tiền sự, các thành phần nguy hiểm. Giáo dục phạm đã khó, giáo dục số phạm nhân “đặc biệt” này càng khó khăn gấp bội bởi họ tâm lý bất cần, không ổn định nên thường xuyên có tư tưởng chống đối cán bộ quản giáo và gây hấn với bạn tù” - Đại úy Giáp cho biết.
Ngay từ khi tiếp nhận phạm nhân, Đại úy Giáp phải cùng các đồng đội nắm rõ hồ sơ, đồng thời thường xuyên quan tâm, gần gũi đối tượng để nắm bắt tâm lý. Từ đó, xây dựng kế hoạch quản lý, giáo dục, động viên phạm nhân trong quá trình cải tạo.
Tuy nhiên, việc cảm hóa giáo dục số phạm nhân “đặc biệt” này chưa bao giờ là dễ dàng. Phạm nhân phải chịu mức án cao thường là những đối tượng cộm cán, “có máu mặt” đã một thời tung hoành ngang dọc ngoài xã hội, nay vào trại chấp hành án dài ngày rất dễ nảy sinh tâm lý bất cần, buông xuôi, không hợp tác trong cải tạo.
“Nếu không có phương pháp giáo dục phù hợp và tình thương, lương tâm, trách nhiệm của cán bộ quản giáo thì khó mà thành công” - Đại úy Giáp chia sẻ.
Nhiều phạm nhân đã thay đổi tư tưởng, yên tâm cải tạo nhờ sự cảm hóa của cán bộ quản giáo (Trong ảnh: Những phạm nhân chấp hành án tốt được gặp gỡ gia đình trong một cuộc hội nghị do Trại giam tổ chức tháng 9/2019)
Năm 2014, Trần H.N. (quê Tuyên Quang) được phân vào đội số 14, phân trại 1 do Đại úy Giáp phụ trách với bản án chung thân cho hành vi giết người, cướp tài sản. Tội danh và bản án đích đáng đó đã khiến N. gần như buông xuôi tất cả.
N. thường xuyên chống đối cán bộ trại giam bằng cách liên tục vi phạm nội quy, không chịu tham gia lao động, gây gổ với bạn cùng buồng.
Rất nhiều lần nhắc nhở, áp dụng các biện pháp giáo dục nhưng không hiệu quả, Đại úy Giáp hiểu rằng, với những đối tượng như N., quy định, luật lệ nghiêm khắc chưa chắc đã hiệu quả bằng sự mềm mỏng, chia sẻ.
Đại úy Giáp đã gặp gỡ riêng phạm nhân N. để hỏi han từ những việc nhỏ như chuyện ăn uống, lao động, sức khỏe hằng ngày cho đến khơi gợi những câu chuyện về gia đình, cuộc sống của phạm khi còn ở ngoài xã hội…
Từ những giây phút e dè, khép mình ban đầu, N. đã cởi mở chia sẻ những tâm tư, những nỗi ăn năn hối hận muộn màng.
Bằng các biện pháp giáo dục chung, giáo dục riêng, gần gũi động viên…, anh Giáp đã dần cảm hóa được N.
Từ một đối tượng quyết liệt chống đối, N. không chỉ dần ổn định tư tưởng, hợp tác cải tạo mà còn động viên các phạm nhân khác cải tạo tốt để có cơ hội cho ngày trở về.
Trại giam Xuân Hà hiện có hơn 1.500 phạm nhân đang chấp hành án
Với những phạm nhân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, Đại úy Giáp lại có những sự chia sẻ, giúp đỡ riêng.
Nguyễn Văn D. (Thanh Hóa) “nhập trại” với bản án 14 năm cho tội danh buôn bán ma túy và một nỗi mặc cảm không có cuộc sống gia đình trọn vẹn như bao người. Từ ngày vào trại đến nay đã 4 năm nhưng chưa một lần được người thân thăm gặp nên D. cũng nảy sinh tâm lý buồn chán.
Hiểu hoàn cảnh của D., cán bộ đội số 14 cũng như lãnh đạo Trại giam Xuân Hà rất quan tâm động viên tinh thần, hỗ trợ vật chất. Vào các ngày lễ tết, D. luôn được cán bộ trại thăm hỏi, động viên, ưu tiên nhận những phần quà.
Sau một thời gian cải tạo, D. đã bớt đi phần nào nỗi mặc cảm và luôn phấn đấu chấp hành tốt nội quy để được hưởng sự khoan hồng của pháp luật.
Đại úy Giáp chia sẻ: “Dù công việc khó khăn vất vả nhưng đội chúng tôi luôn nhận được sự quan tâm của lãnh đạo trại giam; sự phối hợp chặt chẽ của đồng nghiệp. Đó cũng là động lực lớn giúp chúng tôi hoàn thành tốt công việc được giao.”
Với những nỗ lực trong công việc, Đại úy Nguyễn Xuân Giáp nhiều năm liền đạt danh hiệu chiến sỹ tiên tiến; được lãnh đạo tin tưởng, đồng nghiệp yêu quý.
Nhận xét về chiến sỹ cấp dưới của mình, Thượng tá Bùi Quốc Toản - Phó Giám thị Trại giam Xuân Hà cho biết: “Dùng nhân tâm để thu phục lòng người, Đại úy Giáp và các cán bộ quản giáo đã góp phần thay đổi tư tưởng của nhiều phạm nhân, giúp họ thấy được những giá trị tốt đẹp của cuộc sống, có động lực lớn với quyết tâm làm lại cuộc đời"