Video: Người dân và lãnh đạo thôn Tân Sơn nói về tình trạng xuống cấp của kênh N2-2.
Kênh N2-2 dài gần 1.200 m là tuyến kênh nhánh của kênh N2 dẫn nước từ sông Rác về các xã vùng hạ huyện Kỳ Anh. Kể từ khi đưa vào hoạt động năm 2002, tuyến kênh này đảm nhận chức năng dẫn nước từ kênh N2 về tưới cho trên 70 ha lúa 2 vụ của thôn Tân Sơn (62 ha) và thôn Tân Thọ (10 ha).
Một trong những điểm sạt lở ở đoạn thượng nguồn kênh N2-2.
Mặc dù giữ vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước tưới cho sản xuất nhưng do suốt cả tuyến đều được đào đắp bằng đất, lòng kênh lại nhỏ hẹp và từ lâu không được gia cố nên hiện toàn tuyến đã bị xuống cấp nghiêm trọng.
Lòng kênh bị bồi lấp bởi lớp đất đá dày và đủ thứ rác rưởi.
Theo quan sát của chúng tôi, lòng kênh bị bồi lấp bởi cả lớp dày đất đá và đủ thứ rác rưởi; hai bên bờ, hầu hết bị sạt lở nham nhở, cây bụi um tùm…
Ông Nguyễn Văn Linh, người dân thôn Tân Sơn (Kỳ Thọ) bày tỏ: “Những năm gần đây, việc sản xuất của chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn. Nguồn nước độc nhất của mấy chục ha lúa phía dưới đều phải chảy qua con kênh này. Mùa nào cũng vậy, hễ cứ đến kỳ làm đất là phải chờ nước, dù trên nguồn kênh N2 thì ăm ắp. Gia đình tôi là một trong những hộ ở cuối kênh, thường bị chậm tiến độ làm đất, xuống giống do phải chờ nước”.
Nhiều đoạn kênh bị cây bụi 2 bên bờ phủ kín
Nhiều đoạn xung yếu, người dân phải sử dụng mọi thứ có thể để lát bờ, tránh sạt lở thêm.
Ông Nguyễn Công Cư - Trưởng thôn Tân Sơn cho biết: “Kênh N2-2 đã bị xuống cấp từ lâu và tiếp tục hư hỏng sau các mùa mưa lũ khiến bà con rất bức xúc. Qua nhiều cuộc họp HĐND từ xã đến huyện, chúng tôi đều chuyển kiến nghị của cử tri với mong muốn sớm được đầu tư nâng cấp tuyến kênh này để bà con ổn định sản xuất nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả”.
Không chỉ bị bồi lấp, sạt lở và bị xâm lấn bởi cây bụi, tuyến kênh N2-2 còn có rất nhiều điểm ngoặt gấp khúc, gây cản trở dòng chảy, đặc biệt là khi mưa lũ, cường độ dòng chảy lớn.
Trưởng thôn Nguyễn Công Cư thông tin thêm, trong sản xuất vụ xuân tới, xứ đồng thôn Tân Sơn sẽ có 32 ha được triển khai thực hiện dồn điền đổi thửa, xây dựng cánh đồng lớn để sản xuất hàng hóa theo chủ trương của xã.
Cánh đồng thôn Tân Sơn (62ha) và một phần cánh đồng của thôn Tân Thọ (10ha), nơi phụ thuộc vào nguồn nước tưới chủ động độc nhất từ tuyến kênh N2-2
Như vậy, nếu nguồn cung nước tưới là tuyến kênh N2-2 không được nâng cấp thì không chỉ việc tưới tiêu nói chung sẽ tiếp tục gặp khó khăn mà chủ trương chuyển đổi ruộng đất của xã Kỳ Thọ ở xứ đồng Tân Sơn cũng sẽ khó đạt hiệu quả, thậm chí khó trở thành hiện thực.
Tuyến kênh N2-2 luôn “đói nước” trong khi tuyến “kênh mẹ” N2 thì thừa mứa.