“Vào tháng 9, Hải quân Nga sẽ ký với công ty Zvezdochka hợp đồng nâng cấp và sửa chữa tàu Đô đốc Kuznetsov giai đoạn thứ hai. Hai bên đã thống nhất chi phí sửa chữa và nâng cấp ước tính khoảng 40 tỷ ruble. Công việc này sẽ được thực hiện ở xưởng đóng tàu số 35 ở Roslyakovo, gần thành phố Murmansk. Dự kiến, việc nâng cấp sẽ được hoàn thành vào quý 4 năm 2020”, nguồn tin từ Hải quân Nga cho hay.
Theo RIA Novosti, nhận định về chi phí nâng cấp tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov, ông Viktor Blytov, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Hải quân Nga nhấn mạnh, việc sửa chữa tàu sẽ tiêu hao ít kinh phí hơn so với việc đóng một loại tàu sân bay mới. Ông cũng nói thêm rằng, Nga sẽ phải mất khoảng 5 tỷ USD nếu đóng một tàu sân bay mới.
Tàu sân bay là gì?
Tàu sân bay là biểu tượng sức mạnh trung tâm trong Hạm đội Hải quân của các cường quốc. Tàu sân bay hay hàng không mẫu hạm là một loại tàu chiến được thiết kế để triển khai và thu hồi lại máy bay, trên thực tế hoạt động như một căn cứ không quân trên biển. Vì vậy các tàu sân bay cho phép Lực lượng hải quân triển khai không lực ở các khoảng cách lớn không phụ thuộc vào các căn cứ ở gần đó để làm căn cứ trên mặt đất cho máy bay.
Là biểu tượng sức mạnh Hải quân hay pháo đài di động trên biển nhưng vì quá đồ sộ nên tàu sân bay cũng dễ bị tấn công bởi các tàu chiến, máy bay, tàu ngầm và tên lửa của đối phương từ đất liền, trên không, trên biển và dưới nước.. Vì thế, tàu sân bay mỗi khi di chuyển đều được hộ tống bởi một đội hình tiến công gồm nhiều loại tàu chiến khác trong một hạm đội. Do chi phí chế tạo đắt đỏ, đòi hỏi công nghệ cao và cơ cấu hoạt động phức tạp, nên chỉ có các quốc gia có tiềm lực cả về công nghệ và kinh tế mới có điều kiện sở hữu các tàu sân bay.
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov. Nguồn: TASS
Tàu sân bay duy nhất của Hải quân Nga
Dù được đánh giá là quốc gia có lực lượng hải quân đứng thứ 2 thế giới về sức mạnh tác chiến, thế nhưng hải quân Nga chỉ có một chiếc tàu sân bay đang còn hoạt động mang tên Đô đốc Kuznetsov.
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov hay Đô đốc Hạm đội Liên Xô Kuznetsov (đặt theo tên Đô đốc Hải quân Liên Xô Nikolay Gerasimovich Kuznetsov) là loại tàu tuần dương hạm hạng nặng mang máy bay (TAVKR). Tàu được đóng tại nhà máy đóng tàu Biển Đen ở Nicolayev, Ukraine theo thiết kế 11435 từ năm 1985 nhưng phải đến năm 1995 mới chính thức đi vào hoạt động. Không như các tàu sân bay khác của phương Tây, tàu Đô đốc Kuznetsov được thiết kế để có thể độc lập tác chiến chống lại các loại tàu khác với hệ thống vũ khí riêng của mình chứ không cần một đội tàu hộ tống, bảo vệ vì đây vốn là một tuần dương hạm mang tên lửa hạng nặng. Tàu được biên chế cho Hạm đội phương Bắc Nga.
Trong lịch sử tồn tại, tên của tàu đã được thay đổi một số lần. Trong thiết kế, tàu được gọi là “Liên Xô”, khi bắt đầu đóng gọi là “Riga”, khi hạ thủy là “Leonid Brezhnev”, khi thử nghiệm là “Tbilisi”. Năm 1990 tàu được đặt tên là Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov có lượng giãn nước tối đa 61.390 tấn, chiều dài 306,45 m, chiều rộng 71,96 m. Tàu có khả năng chạy với tốc độ đến 29 hải lý/h, thời gian hoạt động độc lập trên biển 45 ngày đêm. Thủy thủ đoàn gồm 1.980 người, trong đó có 520 sĩ quan, 322 chuẩn úy và 1.138 thủy thủ. Tàu được thiết kế để triển khai 50 máy bay và trực thăng. Hiện nay, được triển khai trên tàu là các tiêm kích Su-33, máy bay huấn luyện chiến đấu Su-25UTG và trực thăng Ка-27. Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov được trang bị 6 hệ thống pháo AK-630 với cơ số đạn 48.000 viên, 12 bệ phóng tên lửa hành trình Granit, 2 hệ thống chống tàu ngầm RBU-12000, 4 hệ thống pháo phòng không Kortik và 4 hệ thống tên lửa phòng không Kinzhal.
Uy lực dũng mãnh
Sức mạnh của tàu sân bay duy nhất của Nga lần đầu tiên được thể hiện rõ nhất trong lúc tham gia vào chiến dịch chống lại lực lượng IS ở Syria hồi năm ngoái. Nhóm tác chiến tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov bao gồm cả tàu tuần dương Peter the Great, tàu khu trục chống ngầm Severomorsk và Phó đô đốc Kulakov, cùng nhiều tàu hỗ trợ đã được triển khai đến Địa Trung Hải vào tháng 10-2016. Đến ngày 6-1-2017, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh rút biên đội về nước để tạo điều kiện cho đàm phán hòa bình Syria.
Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov. Nguồn: TASS
Tổng cộng 40 máy bay trên Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov đã tham gia vào chiến dịch không kích tại Syria và tiến hành 420 đợt không kích, 117 trong số đó tiến hành vào ban đêm, cùng với đó là 750 chuyến bay do thám, tìm kiếm và giải cứu. Tổng cộng 1.000 mục tiêu khủng bố đã bị tiêu diệt.
Tiếp thêm sức mạnh
Theo kế hoạch, Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov sẽ được trang bị các hệ thống tác chiến điện tử hiện đại, hệ thống thông tin liên lạc, do thám, định vị và kiểm soát chiến đấu mới.
Ngoài ra, đại diện của ngành công nghiệp quốc phòng cho biết, trong quá trình sửa chữa và nâng cấp tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov tổ hợp tên lửa Granit cũ sẽ được thay thế bằng tổ hợp tên lửa Kalibr-NK- vốn được mệnh danh là "thanh gươm của Caspian”. Với tầm bắn lên tới 2.500km, Kalibr-NK được coi là một trong những tên lửa tầm xa bắn chính xác nhất và có uy lực nhất trong kho vũ khí Nga. Tên lửa dài 8,9m, đầu đạn nặng 450kg, có thể bay với tốc độ 980km/h và tầm bắn trong khoảng từ 1.500 đến 2.500km. Tên lửa hành trình Kalibr-NK dùng hệ thống dẫn đường bằng định vị vệ tinh Glonass, dẫn đường quán tính và radar chủ động ARGS-14E, có thể tự điều chỉnh đường đi theo địa hình để đối phương không thể phát hiện. Tên lửa Kalibr-NK có thể bay sát mặt đất ở độ cao 50m và có thể bắn trúng mục tiêu với độ sai lệch dưới 3m. Hệ thống tên lửa này được xem là có khả năng "siêu hủy diệt" khiến đối phương phải lo sợ.
Hệ thống đường băng cũng sẽ được nâng cấp nhằm bảo đảm an toàn cho các máy bay cất cánh và hạ cánh trên boong Tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov. Trên boong tàu sẽ tiếp tục được trang bị nhiều loại máy bay khác nhau bao gồm các máy bay tiêm kích hạng nặng Su-33 và MiG-29K/KUB.