Theo thông tư 24/2023 của Bộ Công an có hiệu lực từ 15/8, biển số ôtô, xe máy sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe, còn gọi là biển số định danh.
Người đàn ông ở Nghệ An tự bấm được biển số ngũ quý 9, tháng 4/2022. Ảnh: Hữu Tuyến
Với các biển số xe của người dân đang sử dụng hiện nay, biển 5 số sẽ mặc định là biển số định danh. Biển định danh không áp dụng với biển 3 hoặc 4 số. Nếu người dân có nhu cầu, cảnh sát sẽ thu hồi biển 3 số, 4 số rồi cấp đổi sang biển 5 số để quản lý theo định danh cá nhân của chủ biển.
Nhà chức trách sẽ không giới hạn số lượng biển số định danh của người dân. Một người có thể sở hữu cùng lúc nhiều biển số ôtô, xe máy. Mỗi biển sẽ gắn với một xe.
Xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày thông tư có hiệu lực mà chưa làm thủ tục thu hồi thì biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe. Nếu chủ xe làm thủ tục thu hồi trước 15/8 thì số biển số đó được chuyển vào kho để cấp lại cho người khác.
Lý giải rõ hơn, đại diện Cục Cảnh sát giao thông Bộ Công an, cho biết “biển số định danh” nghĩa là một cách quản lý biển số theo mã định danh cá nhân của “chủ biển”. Biển vẫn được cấp cho người dân theo quy trình như hiện nay chứ không phải “dùng mã định danh cá nhân làm biển số” theo cách hiểu của nhiều người.
Hiện mỗi xe sẽ gắn với một biển số. Tuy nhiên, từ 15/8, biển số xe sẽ đi theo người. Ví dụ, anh A được cấp biển số theo mã định danh cá nhân của anh ấy thì khi bán xe, anh A chỉ được bán phương tiện và phải nộp lại biển số vào kho. Khi anh A mua xe mới, cảnh sát sẽ dùng lại biển số cũ này để đăng ký cho xe mới của anh. Lúc này, công an chỉ làm giấy tờ đăng ký xe mới với số khung, số máy mới, còn biển số giữ nguyên.
Việc quản lý biển số định danh sẽ giúp tích hợp giấy tờ trên ứng dụng VNeID dễ dàng hơn. Mặt khác, quản lý biển số theo mã số định danh cá nhân sẽ hỗ trợ cho công tác quản lý nhà nước, xử lý vi phạm.
Ví dụ, công an gửi thông báo vi phạm nhưng nhiều trường hợp chủ xe đã bán xe kèm theo cả biển số cho người khác. Bởi thế rất khó để xác minh chủ thực sự. Khi quản lý biển số theo mã định danh, sẽ tránh được tình trạng này.
Ủng hộ phương án này, anh Minh Hoàng, trú Hà Nội, cho hay khi cấp và quản lý biển số theo mã định danh sẽ rất tiện. Khi đổi xe, anh sẽ không phải đi bấm lại biển mà sẽ được dùng biển số cũ. Chỉ một mã số định danh cá nhân nhưng anh vẫn có thể được cấp nhiều biển số cho nhiều xe thuộc sở hữu.
Không được bán xe kèm theo biển số định danh
Theo quy định hiện hành, người dân khi bán xe được quyền “bán cả xe kèm theo biển số”. Người mua sẽ sử dụng xe kèm theo biển số của chủ cũ.
Tuy nhiên, thông tư 24/2023 quy định, khi bán xe, chủ xe phải giữ lại đăng ký, biển số, không được giao cho chủ mới của xe. Chủ cũ của xe phải nộp lại đăng ký, biển số cho công an để làm thủ tục thu hồi. Biển số này sẽ được cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác thuộc sở hữu của mình.
Biển số được lưu giữ lại cho chủ xe trong 5 năm, kể từ ngày thu hồi đăng ký, biển số. Quá thời hạn trên, cảnh sát sẽ thu hồi đưa vào kho số để thực hiện đăng ký cho xe khác.
Người dân lấy biển số xe máy ở TP HCM, tháng 12/2022. Ảnh: Phan Đăng
Bởi vậy, từ 15/8, chỉ một trường hợp duy nhất được bán xe kèm theo biển số là xe gắn biển số trúng đấu giá.
Nếu bán ôtô kèm theo biển số trúng đấu giá thì chủ xe không phải nộp lại biển số trúng đấu giá nhưng phải nộp bản sao chứng từ chuyển quyền sở hữu xe và xuất trình bản chính để đối chiếu. Người mua làm thủ tục đăng ký sang tên xe và sẽ được đăng ký, giữ nguyên biển số trúng đấu giá. Chứng từ chuyển quyền sở hữu phải ghi rõ nội dung “chuyển xe kèm theo biển trúng đấu giá”.
Người nhận chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển số trúng đấu giá, không được chuyển quyền sở hữu xe kèm theo biển trúng đấu giá cho người khác. Nếu chỉ bán riêng xe mà không kèm theo biển số trúng đấu giá thì không bị nghiêm cấm.