Khu vực Eo Cô Gái (Km 82+300) đoạn từ xã Sơn Kim 1 lên Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (Hương Sơn) lâu nay vẫn là nỗi ám ảnh của cánh tài xế khi lưu thông trên tuyến quốc lộ 8A. Không chỉ thường xuyên sạt lở, khu vực này hiện có các nhà thầu đang thi công công trình cải tạo, nâng cấp đường nên việc lưu thông nhiều đoạn rất khó khăn. Có những điểm, xe chỉ lưu thông được trên 1 làn đường do quá lầy lội.
Anh Nguyễn Văn Hiệp – lái xe Công ty CP Cảng quốc tế Lào - Việt chia sẻ: “Trước đây, tôi chạy ngày 1 chuyến quặng nhưng từ đầu năm đến nay, trung bình 1 tuần tôi mới chạy 1 chuyến. Quốc lộ 8A phía Việt Nam đang thi công, sửa chữa; cộng với đó, phía nước bạn Lào cũng đang thi công đường nên đi lại khó khăn. Nhiều thời điểm, tôi phải chuyển sang đi qua cửa khẩu Cha Lo ở Quảng Bình vì đường bên đó dễ đi hơn”.
Theo thống kê của Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, thời điểm này, bình quân mỗi ngày, Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo có trên 300 lượt phương tiện thông quan, giảm khoảng 1/3 so với cùng kỳ năm 2023. Lũy kế từ đầu năm đến nay, đơn vị đã mở 2.771 tờ khai thông quan hàng hóa (giảm 3% so với cùng kỳ năm 2023) với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt hơn 90 triệu USD (giảm 23,1% so với cùng kỳ năm 2023). Qua đó, Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 84 tỷ đồng (đạt 15,3% chỉ tiêu được giao và giảm 47,23% so với cùng kỳ năm 2023).
Ông Nguyễn Tiến Sơn – Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo cho biết: “Đường 8 ở cả phía Việt Nam và nước bạn Lào đang thi công, sửa chữa nên giao thông đi lại khó khăn. Đây là nguyên nhân chính tác động đến hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Cầu Treo. Hiện nay, mặt hàng có số thuế đóng nộp cao như nước tăng lực Redbull đã chuyển về qua cửa khẩu Cha Lo ở Quảng Bình vì đường ở bên đó dễ lưu thông. Ngoài ra, các mặt hàng: sắn lát, quặng sắt... tờ khai và kim ngạch cũng giảm hẳn so với cùng kỳ năm ngoái”.
Hoạt động giao thương qua Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo còn chịu sự chi phối bởi tình hình kinh tế khó khăn của nước bạn Lào. Tỉ giá đồng Kíp hiện đang trượt giá mạnh khiến cho hoạt động xuất khẩu sang Lào giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Thêm nữa, Lào thắt chặt hoạt động vận tải, tăng cường kiểm tra phương tiện cũng làm ảnh hưởng đến lượng xe xuất cảnh và hàng hóa xuất khẩu.
Trước tình hình khó khăn trong hoạt động xuất nhập khẩu qua Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, hiện nay, các lực lượng chức năng đang nỗ lực tạo thuận lợi cho người xuất nhập cảnh, phương tiện xuất nhập khẩu. Vào những thời điểm giao thông ách tắc, Trạm Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo đều bố trí lực lượng để phân luồng, đảm bảo cho xe lưu thông.
Đại úy Lê Thanh Đại – Phó Trạm trưởng Trạm Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo cho biết: “Không kể thời gian vào ban đêm, khi xảy ra sự cố sạt lở, lưu thông khó khăn, ùn tắc, đơn vị đều bố trí lực lượng để phân luồng. Để đáp ứng nhu cầu qua lại biên giới của người dân, doanh nghiệp; triển khai đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm trong hoạt động xuất nhập cảnh, chúng tôi cũng tăng cường kiểm soát, phân luồng, giảm thiểu nguy cơ mất an ninh, an toàn tại khu vực cửa khẩu; bố trí cán bộ, chiến sỹ kiểm soát khu vực cửa khẩu và 2 bên cánh gà 24/24h để đấu tranh với hành vi vượt biên”.
Lũy kế từ đầu năm đến nay, lực lượng biên phòng đã chủ trì, phối hợp làm thủ tục xuất nhập cảnh cho 141.026 người/46.227 lượt phương tiện qua Ccửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Các lực lượng chức năng cũng đã phối hợp bắt giữ 60 vụ buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới, bắt giữ 63 đối tượng. Tang vật thu giữ gồm 1 bánh heroin, 61 viên hồng phiến, 155 kg pháo nổ, 500 viên đạn tự chế, 3 điện thoại di động, 2 ô tô và nhiều hàng hóa như: bánh kẹo, thuốc kháng sinh thú y, dầu ăn, bột ngọt…
Trong bối cảnh hàng hoá lưu thông giảm mạnh, ảnh hưởng đến số nộp ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm, hiện nay, Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo đang nỗ lực tạo thuận lợi thông quan để thu hút doanh nghiệp về mở tờ khai. Song song với đó, các đơn vị chức năng tại Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo cũng đã có văn bản kiến nghị đơn vị thi công sửa chữa, nâng cấp quốc lộ 8A đẩy nhanh tiến độ thi công để thuận lợi lưu thông hàng hóa; kiến nghị UBND tỉnh có các giải pháp để thúc đẩy giao thương với phía nước bạn Lào nhằm thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu, góp phần đẩy mạnh thu ngân sách cho địa phương.