Tỷ phú New York và cựu Ngoại trưởng Mỹ bước lên sân khấu nhưng không bắt tay mà chỉ gật đầu chào hỏi. (Ảnh: Reuters)
Người dẫn chương trình Anderson Cooper đến từ kênh CNN hỏi ông Trump về đoạn video ghi lại những phát ngôn tục tĩu của tỷ phú New York về phụ nữ cách đây 11 năm, vừa bị rò rỉ hôm 7/10.
Ông Trump cho biết: “Đây là một cuộc nói chuyện trong phòng kín. Tôi chắc chắc không tự hào gì về nó. Ngược lại, tôi cảm thấy rất xấu hổ. Tôi có một sự tôn trọng rất lớn dành cho phụ nữ, không ai tôn trọng phụ nữ hơn tôi”.
Câu hỏi đầu tiên
Câu hỏi đầu tiên dành cho bà Clinton đến từ một giáo viên ngồi ở hàng ghế khán giả.
Nữ khán giả này hỏi liệu có phải các ứng viên đang làm gương về những hành vi phù hợp và tích cực cho giới trẻ ngày nay.
“Nó rất quan trọng để chúng ta khiến cho giới trẻ hiểu rõ rằng đất nước chúng ta rất tuyệt vời” - Bà Clinton nói. Bà cho biết bà muốn người Mỹ “tôn trọng lẫn nhau” và “nâng đỡ nhau” cùng như tìm ra cách để tán dương sự đa dạng.
“Đất nước của chúng ta tuyệt vời bởi vì chúng ta đều là những người tốt. Tôi sẽ làm việc vì mỗi người dân Mỹ. Tôi muốn kết nối đất nước chúng ta và mang mọi người đến gần nhau hơn” - cựu Ngoại trưởng Mỹ cho biết.
Nói về đoạn video ông Trump khoe thoải mái sàm sỡ phụ nữ, bà Clinton cho biết: “Tôi đã dành rất nhiều thời gian để suy nghĩ trong suốt 48 giờ qua về những gì chúng ta đã nhìn thấy và nghe thấy”.
(Ảnh: Getty Images)
“Với những ứng viên đảng Cộng hòa trước, tôi bất đồng với họ, nhưng tôi chưa bao giờ nghi ngờ về khả năng cống hiến của họ. Hồi tháng 6 tôi từng nói rằng ông Trump không xứng đáng là Tổng thống Mỹ, ông ta không đủ khả năng để trở thành Tổng tư lệnh quân đội Mỹ. Tất cả những gì chúng ta được nhìn thấy và nghe thấy hôm thứ 7/10 là những điều ông Trump muốn nói về phụ nữ, cách ông ấy suy nghĩ và đối xử với họ. Tôi nghĩ rằng không khó để bất cứ ai nghe thấy những lời đó hiểu được chính xác con người của ông ấy” - Bà Clinton đả kích mạnh mẽ.
“Chúng ta từng nhìn thấy ông ta chấm điểm phụ nữ dựa trên dáng vẻ bên ngoài của họ, theo thang từ 1 đến 10. Không chỉ phụ nữ, không chỉ video này làm dấy lên những nghi ngờ về việc Trump có đủ phù hợp để làm tổng thống của chúng ta hay không. Đó là con người của Donald Trump” - ứng viên đảng Dân chủ tuyên bố.
Ông Donald Trump phản bác đó chỉ là những lời nói bình thường và quay sang cáo buộc bà Clinton thất bại trong việc tạo thêm việc làm và giúp đỡ những người Mỹ gốc Phi. Tỷ phú Mỹ cũng đả kích, chưa từng có ai trong lịch sử chính trị Mỹ lại lạm dụng phụ nữ nhiều như ông Bill Clinton.
Bà Clinton ngay lập tức trích dẫn câu nói của Đệ nhất phu nhân Michelle Obama rằng “khi họ chơi xấu chúng ta thì chúng ta vẫn sẽ ngẩng cao đầu” để phản bác ông Trump, và nhận được những tràng vỗ tay lớn của cả khán phòng buổi tranh luận.
Ông Trump nhắc lại những cáo buộc thiếu căn cứ rằng bà Clinton là người khơi mào cho những tranh luận về nơi sinh của Tổng thống Obama, ông tuyên bố: “Bà nợ Tổng thống Obama một lời xin lỗi”.
(Ảnh: BBC)
Ông Trump nói: “Nếu đắc cử, tôi sẽ yêu cầu Bộ Tư pháp điều tra đặc biệt về bê bối email cá nhân của bà. Bà sẽ phải tự thấy hổ thẹn”.
Bà Clinton đáp: “Mọi thứ ông nói là sai hoàn toàn, và tôi cũng chẳng lấy gì làm ngạc nhiên”.
Ông Trump nói với bà Clinton rằng bà nên ngồi tù, đám đông theo dõi cuộc tranh luận bắt đầu la ó và thể hiện sự phấn kích.
“Nếu tôi được làm lại, tôi sẽ không làm như thế. Đó là một sai lầm và tôi lấy làm tiếc vì điều đó” - Bà Clinton nói, đồng thời khẳng định không có bằng chứng gì về việc những email được đánh dấu mật rơi vào tay kẻ xấu. “Tôi rất cẩn thận đối với các thông tin mật”, bà quả quyết.
Ông Trump đáp: “Bà ấy lại nói dối rồi”.
Bà Clinton được cho là bình tĩnh và mỉm cười trước những công kích nhằm vào bê bối email của bà.
Ông Trump khăng khăng muốn bà Clinton trả lời câu hỏi về chính sách y tế trước, sau khi gần như suýt nhảy vào cắt ngang câu trả lời từ đối thủ mặc dù đây không phải lượt của ông. “Bà cứ trả lời trước đi, tôi đợi được. Tôi là một quý ông mà”, Trump nói.
Bà Clinton cho biết việc xem xét lại chi phí khám chữa bệnh theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền, tức Obamacare, sẽ là ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ tiếp theo. Bà cũng thừa nhận, người dân đang phải đóng chi phí bảo hiểm quá cao.
Cựu Ngoại trưởng Mỹ cho biết bà vẫn muốn tiếp tục duy trì những mặt hiệu quả của Obamacare, và cảnh báo việc hủy bỏ đạo luật sẽ làm mất đi mọi lợi ích mà nó mang lại.
“Nó sẽ chỉ càng tồi tệ thêm thôi” - ông Trump nói, đề cập đến chính sách y tế hiện nay của nước Mỹ. Tỷ phú cảnh báo chính sách này sẽ “tự sụp đổ vào năm 2017.
Ông Trump cho biết Obamacare quá đắt đỏ và sẽ “không bao giờ có hiệu quả”. Ứng viên đảng Cộng hòa nhấn mạnh, cần thay đổi chính sách hiện nay bằng một chính sách hiệu quả hơn: “Obamacare hoàn toàn là một thảm họa”.
Một câu hỏi về người Hồi giáo
“Ông giải thích thế nào về việc những người như tôi bị ‘gắn mác’ như là mối đe dọa với đất nước?”, một phụ nữ ngồi ở hàng ghế khán giả, hỏi.
Ông Trump đáp: “Người Hồi giáo phải thông báo khi họ thấy có sự thù ghét đang diễn ra. Họ cũng phải báo tin khi nhận thấy có vấn đề. Nếu họ không làm vậy thì sẽ tạo ra một tình huống rất khó khăn cho đất nước chúng ta. Bà ấy (Clinton) còn không sử dụng từ (chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan)”.
Một điểm đáng chú ý trong buổi tranh luận là trong khi bà Clinton ngồi ở ghế, thể hiện sự bình tĩnh, thì ông Trump liên tục di chuyển trên sân khấu, sử dụng tay khi trả lời các câu hỏi và bắt đầu nói lớn. BBC nhận định rằng liệu có phải bà Clinton đang cố tình xây dựng nên một hình ảnh trái ngược với đối thủ của mình?
Ông Trump tiếp tục nói về gia đình một người Hồi giáo tại Mỹ có con mất trong cuộc chiến tranh Iraq từng bị ông chỉ trích trước đây. Ứng viên đảng Cộng hòa nói: “Đại úy Khan là anh hùng của Mỹ... Nếu tôi là Tổng thống vào thời điểm đó, anh ấy sẽ không phải hy sinh”.
"Người Hồi giáo phải thông báo khi họ thấy có sự thù ghét đang diễn ra"
“Tôi sẽ không đưa quân sang Iraq. Iraq là một thảm họa” - ông Trump nói.
Nói về đề xuất cấm người Hồi giáo nhập cư vào Mỹ của mình, ông Trump nói kế hoạch này là nhằm ngăn chặn kế hoạch “Con ngựa thành Trojan” lớn nhất từ trước đến nay. “Tôi không muốn tiếp nhận hàng trăm nghìn người từ Syria đến Mỹ trong khi không biết gì về họ cũng như về tình yêu của họ đối với đất nước chúng ta”.
Theo bà Clinton: “Những gì mà ông Donald Trump nói về người Hồi Giáo sẽ chỉ tạo điều kiện để bọn khủng bố tuyển mộ chiến binh vì chúng muốn gây chiến tranh với chúng ta”.
(Ảnh: Reuters)
Ông Trump đáp: “Chúng ta có quá nhiều đồng minh là những tên tội phạm... Hillary Clinton, khi ấy bà còn đương chức Ngoại trưởng Mỹ”.
Người điều phối cuộc tranh luận MarthaRaddatz đến từ ABC News hỏi bà Clinton: “Chúng tôi biết bà rà soát nghiêm ngặt hơn, tại sao lại phải tự chuốc lấy rủi ro để tiếp nhận nhiều hơn nữa những người nhập cư đến Mỹ?”
Bà Clinton khẳng định “sẽ không để bất cứ kẻ nào gây hại cho nước Mỹ được đặt chân Mỹ”. Bà nhấn mạnh nước Mỹ đóng vai trò rất quan trọng trong vấn đề nhập cư: “Có nhiều đứa trẻ là nạn nhân của chiến tranh và chúng ta cần đóng góp công sức của mình để giải quyết vấn đề này”.
Bà Clinton cáo buộc ông Trump phủ nhận việc ủng hộ cuộc chiến tranh Iraq trong khi ông đã nói về điều này đến 11, 12 lần.
Ông Trump ngay lập tức ngắt lời và nói rằng không hề có một bằng chứng nào chứng minh điều đó. Ông khẳng định mình chưa bao giờ nói như vậy và luôn phản đối cuộc chiến tranh này.
Tỷ phú New York ngay sau đó đã quay sang chỉ trích người dẫn chương trình của đài ABC News, cho rằng cô cố tình ưu ái bà Clinton khi để bà được nói thêm 25 giây so với quy định.
Phòng truyền thông tại đại học Washington. Ảnh: Reuters
Bà Clinton cáo buộc chính phủ Tổng thống Nga Vladimir Putin “cố gắng gây ảnh hưởng đến kết quả của cuộc bầu cử”. Ứng viên đảng Dân chủ cho rằng Moscow đang cố gắng giúp ông Trump thắng cử.
“Chưa bao giờ trong lịch sử nước Mỹ, chúng ta được chứng kiến kẻ thù - một quốc gia lớn khác - nỗ lực tìm cách tác động đến cuộc bầu cử của chúng ta” - Bà Clinton nói.
Có thể bởi vì ông Trump đã ca ngợi ông Putin, hoặc cung có thể bởi tỷ phú Mỹ có dính líu đến các phi vụ làm ăn với các doanh nhân Nga. Bà Clinton cho biết người Mỹ sẽ chỉ biết được sự thật nếu ông Trump chịu công bố tờ khai thuế.
“Tôi không biết ông Putin” - ông Trump nói đồng thời khẳng định ông cũng không làm việc với chính phủ Nga trong quá trình tranh cử.
Tỷ phú Mỹ nói nếu Mỹ và Nga có thể hợp tác để tiêu diệt cái gọi là “Nhà nước Hồi giáo” tự xưng (IS) sẽ là một điều rất tốt.
Ông Trump khẳng định sẽ công bố tờ khai thuế sau khi chính phủ kết thúc việc kiểm toán, nói thêm: “tôi tự hào được làm điều đó”.
Khi người điều phối hỏi: “Ông Trump, ông sẽ giảm thuế của mọi người thế nào?”
“Một khoản lớn” - tỷ phú Mỹ trả lời, đồng thời nói thêm, bà Clinton muốn tăng thuế “ồ ạt”.
Khi người dẫn chương trình Anderson Cooper hỏi ông Trump: “Liệu có phải ông đã sử dụng khoản thua lỗ 916 triệu USD để tránh đóng thuế liên bang hay không?”
Tỷ phú Mỹ khẳng định: “Tất nhiên là tôi làm thế” nhưng nói thêm, rất nhiều người bỏ tiền ủng hộ cho quỹ Clinton cũng làm điều tương tự.
“Đúng là tôi đã làm thế, nhưng Warren Buffet hay George Soros cũng làm thế” - ông Trump nói. Nếu có vấn đề gì về thuế, bà Clinton đã có cơ hội sửa đổi thuế trong suốt 30 năm qua. “Bà ấy chỉ được cái nói thôi” - ứng viên đảng Cộng hòa tuyên bố.
Ông Trump cũng công kích bà Clinton về vai trò của bà trong việc Mỹ can dự vào “Libya, Syria và Iraq” nhằm chống lại IS: “Giờ thì chúng hiện diện tại 32 quốc gia. Chúng mừng bà, bà làm tốt đấy!”.
Bà Clinton trả lời một câu hỏi về việc liệu cuộc nội chiến Syria và nạn diệt chủng ở châu Âu trong lịch sử có giống nhau hay không.
Bà Clinton cho biết, bà ủng hộ việc thiết lập một vùng cấm bay tại Syria nhưng “cần một đòn bẩy trước người Nga” nhằm mang họ trở lại bàn đàm phán. Bà cũng cảnh báo Mỹ cần thận trọng trước những hành vi gây hấn và tham vọng của Nga.
“Tôi sẽ ngồi vào bàn đàm phán với nhiều đòn bẩy hơn những gì chúng ta có hiện nay”, bà Clinton nói và cho biết thêm bà ủng hộ việc truy tố tội ác chiến tranh đối với Nga và Syria.
Một con đường ở Aleppo. (Ảnh: Getty Images)
Ông Trump tiếp tục công kích quãng thời gian bà Clinton làm Ngoại trưởng Mỹ. “Tôi không thích ông Assad (Tổng thống Syria Bashar al Assad ) một chút nào, nhưng ông ấy đang tiêu diệt IS. Nga cũng đang nỗ lực tiêu diệt IS và Iran cũng thế”, ba bên này hiện đang cùng chung một phe, ông Trump nói trong khi người dẫn dắt tranh luận Raddatz nói thời gian trả lời của ứng viên đảng Cộng hòa đã hết.
Raddatz hỏi ông Trump điều gì sẽ xảy ra nếu Aleppo rơi vào tay IS, tỷ phú Mỹ khẳng định: “Tôi nghĩ về cơ bản nó đã nằm trong tay IS”.
“Hãy nói cho chúng tôi biết chiến lược của ông là gì” - người điều phối Raddatz hỏi ông Trump sau khi vị tỷ phú gọi việc Mỹ công khai kế hoạch quân sự chống IS của mình trước khi tấn công thực sự là “sự ngu dốt của Chính phủ Mỹ ở Trung Đông”.
Về vấn đề Syria, bà Clinton cho biết bà phản đối việc dùng vũ lực quân sự nhưng ủng hộ sử dụng lực lượng đặc nhiệm Mỹ như hiện nay. Bà cũng cho biết, bà sẽ tập trung vào mục tiêu hàng đầu là thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi.
“Tôi sẽ là một vị tổng thống vì tất cả người dân Mỹ”, ông Trump khẳng định, gợi lại một bình luận mà bà Clinton từng đưa ra, nói rằng phân nửa số người ủng hộ ông Trump đều “tệ hại”.
Bà Clinton tiếp đó đã lên tiếng xin lỗi vì tuyên bố của mình: “Những phát ngôn của tôi không nhằm vào những người ủng hộ ông ấy mà là nói chính ông ấy và chiến dịch tranh cử đầy bạo lực của ông ấy, nó không chỉ nhắm vào phụ nữ mà toàn thể người Mỹ”.
Ông Trump đáp trả: “Trong đầu bà ấy đầy những suy nghĩ hận thù. Khi bà ấy nói “tệ hại” là bà ấy thực sự nghĩ vậy”.
(Ảnh: Getty Images)
Bà Clinton cho biết: “Trẻ em nghe thấy những gì đang được nói. Có rất nhiều sự lo sợ - thực tế, các giáo viên và phụ huynh gọi đó là "hiệu ứng Trump"”.
“Tôi sẽ làm mọi thứ để có thể để tiếp cận mọi người. Dù bạn không muốn bỏ phiếu cho tôi, tôi vẫn muốn là tổng thống của bạn” - ứng viên đảng Dân chủ cho biết.
Ông Trump nhắc lại cuộc tấn công nhằm vào lãnh sự quán Mỹ tại Libya hồi năm 2012, nói rằng bà Clinton khi ấy đã phớt lờ rất nhiều yêu cầu tăng cường an ninh mà đại sứ Mỹ đã thiệt mạng trong vụ tấn công Benghazi đề xuất.
Câu hỏi cuối cùng là về chính sách năng lượng
Ông Trump tuyên bố: “Chúng ta đang giết chết, hoàn toàn giết chết, ngành năng lượng ở quốc gia này” và cho biết ông ủng hộ việc phát triển điện gió và điện mặt trời.
Thời lượng cuộc tranh luận trực tiếp thứ hai hết khi bà Clinton vẫn đang nói về chính sách năng lượng, phê phán ông Trump mua thép được sản xuất ở Trung Quốc - đất nước mà ông không ít lần lên tiếng chỉ trích.
Ảnh: Ông Trump và bà Clinton bắt tay sau khi kết thúc cuộc tranh luận. (Ảnh: Getty Images)
Khi một khán giả hỏi các ứng viên: “Hai người có thể nói về điều tích cực mà ông bà coi trọng ở người kia?”
Bà Clinton nói bà coi trọng các con của Trump: “Tôi coi trọng các con của ông ấy. Họ là những người cực kỳ có năng lực và tận tâm, tôi nghĩ điều đó đã nói lên rất nhiều điều về ông Trump”.
Ông Trump thì ca ngợi bà Clinton: “Bà ấy là người không dễ bỏ cuộc, bà ấy là một chiến binh. Dù tôi có bất đồng với những gì bà ấy đang đấu tranh nhưng bà vẫn đang nỗ lực hết mình để đi theo con đường riêng của bản thân. Tôi cho rằng đây là một phẩm chất tốt”.
* Nội dung bài viết được Báo Hà Tĩnh điện tử lược dịch từ BBC.
