Thời gian vừa qua, Hội Nông dân tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai mô hình hỗ trợ bò nái sinh sản cho 60 hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo tại 15 xã trên địa bàn tỉnh. Chương trình nhằm giúp các hộ dân xây dựng sinh kế bền vững, tăng thu nhập và tự chủ kinh tế, với nguồn kinh phí từ Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo năm 2025.
Mô hình bắt đầu từ giữa tháng 11 và đến ngày 25/11, hộ cuối cùng đã nhận hỗ trợ. Với những hoàn cảnh khó khăn kéo dài, được trao tặng bò nái sinh sản không chỉ là tài sản vật chất mà còn mang theo hy vọng về cơ hội ổn định cuộc sống.
Sau trận bão số 10, ngôi nhà của chị Trần Thị Thảo (thôn Đồng Lạc, xã Đức Thọ) bị hư hỏng nặng, thiệt hại hơn 50 triệu đồng. Chị Thảo sức khỏe yếu, chỉ làm được những việc nhẹ, thu nhập không ổn định. Chồng chị mắc bệnh tâm thần, ở trong một phòng riêng được khóa chặt để tránh nguy hiểm cho bản thân và người xung quanh. Hai bố mẹ tuổi ngoài 80 thường xuyên đau ốm. Hai con đang học cấp 2. Mọi chi tiêu trong nhà đều dồn lên vai người phụ nữ nhỏ bé, gần như kiệt quệ vì khó khăn chồng chất kéo dài nhiều năm.
“Đây là tài sản lớn nhất mà gia đình tôi được sở hữu. Trước ngày nhận bò, cán bộ Hội Nông dân đến tận nhà khảo sát chuồng trại, hướng dẫn cách lót nền, xử lý ẩm ướt, chuẩn bị thức ăn, phòng bệnh và áp dụng kỹ thuật cơ bản nên khá yên tâm. Trước đây chỉ quen nuôi vài con lợn hoặc gà theo kiểu tự phát, giờ được hướng dẫn, mình mới biết phải nuôi bài bản thì mới mong có thu nhập ổn định”, chị Thảo chia sẻ.
Hoàn cảnh của chị Bạch Thị Hường ở thôn Thịnh Cường, xã Đức Thọ cũng chất chứa nhiều nỗi vất vả. Thuộc diện hộ nghèo, chị từng là công nhân trong một nhà máy ở Bình Dương. Một vụ tai nạn lao động khiến chị mất sức, không thể tiếp tục làm việc và buộc phải trở về quê. Thu nhập của gia đình chị từ đó phụ thuộc hoàn toàn vào sản xuất nông nghiệp manh mún.
Hiện chị một mình nuôi con đang học lớp 9. Cơm áo, sách vở, thuốc thang… đều là những khoản phải chắt bóp từng ngày. Khi được chọn vào danh sách hỗ trợ, chị Hường cho biết đây là điểm tựa quan trọng vì bản thân chị không còn khả năng tạo ra nguồn vốn lớn để đầu tư nuôi con giống giá trị cao như bò nái.
Còn tại xã Việt Xuyên, ông Đặng Thanh Nam thuộc hộ cận nghèo, vợ sức khỏe yếu, hai con đang học cấp 2. Bản thân ông gặp nhiều khó khăn do bị tai nạn nên tinh thần không ổn định.
Khi được nhận bò, ông Nam xúc động chia sẻ: “Con bò này là điểm tựa để gia đình tôi tự chủ nguồn kinh tế dù vẫn còn khó khăn. Nhận được sự quan tâm, gia đình tôi cảm thấy ấm lòng”.
Điểm chung của các hộ được hỗ trợ trong mô hình là họ đều được khảo sát kỹ về nhu cầu, điều kiện chăm sóc và khả năng duy trì mô hình. Kinh phí 16 triệu đồng mỗi hộ được chuyển trực tiếp vào tài khoản cá nhân để mua giống, tránh tình trạng sử dụng không đúng mục đích.
Sau khi mua bò, cán bộ Hội Nông dân xã, tỉnh tiếp tục theo dõi, tư vấn dinh dưỡng, cách phòng chống dịch bệnh... Nhiều hộ còn tự đối ứng thêm vốn để mua bò trưởng thành, rút ngắn chu kỳ sinh sản nhằm nhanh chóng có nguồn thu từ bê con. Sự chủ động này cho thấy người dân thực sự muốn thoát nghèo bằng nỗ lực của chính mình.
Mô hình được đánh giá phù hợp với định hướng giảm nghèo bền vững khi gắn hỗ trợ với giám sát và chuyển giao kỹ thuật, đồng thời yêu cầu người dân có trách nhiệm với tài sản được trao. Cách làm này giúp hạn chế tình trạng nhận hỗ trợ nhưng không đủ khả năng duy trì mô hình.
Đây là một bước chuyển quan trọng trong công tác giảm nghèo khi chương trình không chỉ hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn trước mắt mà còn mở ra cơ hội để họ chủ động xây dựng sinh kế bền vững. Nếu được theo dõi chặt chẽ và nhân rộng đúng cách, mô hình này có thể trở thành giải pháp lâu dài, giúp nhiều hộ nghèo vượt qua khó khăn, ổn định cuộc sống.
Ngoài ra, Hội Nông dân tỉnh phối hợp với UBND và hội nông dân cấp xã tiến hành thẩm định kỹ lưỡng các hộ thụ hưởng, bảo đảm lựa chọn đúng đối tượng và tính khả thi, hiệu quả của mô hình. Sau khi nhận sinh kế, người dân còn được tham gia tập huấn kỹ thuật chăm sóc bò, từ xây dựng chuồng trại, dinh dưỡng đến phòng bệnh.