Theo thống kê của Công an huyện Can Lộc (cũ), từ năm 2020 - 2023, trên địa bàn xảy ra 151 vụ, 187 đối tượng vi phạm pháp luật. Riêng tại xã Tùng Lộc xảy ra 44 vụ vi phạm pháp luật, do 27 người dưới 18 tuổi thực hiện. Trước tình hình tội phạm vị thành niên tại xã Tùng Lộc (huyện Can Lộc cũ) diễn ra nhức nhối, tháng 6/2023, Phòng Cảnh sát Hình sự (Công an tỉnh) đã phối hợp với Công an huyện Can Lộc và UBND xã Tùng Lộc ra mắt mô hình “Phòng ngừa, trợ giúp, giáo dục, cảm hóa người dưới 18 tuổi vi phạm pháp luật” nhằm hỗ trợ, giúp đỡ trẻ vị thành niên lầm lỡ.
Từ ngày 1/7/2025, xã Tùng Lộc mới được sắp xếp từ xã Thuần Thiện và Tùng Lộc (cũ), để phù hợp với tình hình, đặc điểm của đơn vị hành chính (ĐVHC) mới, Ban Chỉ đạo mô hình đã được kiện toàn. Theo Trung tá Nguyễn Văn Thanh - Trưởng Công an xã Tùng Lộc, quá trình kiện toàn, công an xã đã tham mưu UBND xã tiếp tục phát huy ưu điểm và kịp thời điều chỉnh, khắc phục những hạn chế để nâng cao hiệu quả.
"Quá trình hoạt động, lực lượng công an tích cực phối hợp với nhà trường, đoàn thanh niên và gia đình để thực hiện các biện pháp giáo dục phù hợp với độ tuổi của các em. Trong đó, tập trung phòng ngừa xã hội tại cơ sở; đấu tranh chống tội phạm, sớm ngăn chặn các nhóm thanh, thiếu niên có biểu hiện vi phạm; dự báo tác động tiêu cực ảnh hưởng nhóm trẻ em lang thang, trẻ mồ côi, trẻ khuyết tật tại các cơ sở từ thiện, cơ sở bảo trợ xã hội… để có giải pháp kịp thời. Đặc biệt, tổ chức vận động Nhân dân tố giác tội phạm liên quan đến người dưới 18 tuổi và thông qua quá trình giải quyết các vụ việc, tích cực tuyên truyền, nâng cao ý thức pháp luật và răn đe phòng ngừa tội phạm..." - Trung tá Thanh cho hay.
Trước đó, tại xã Thạch Kênh, huyện Thạch Hà cũ, Công an xã đã thiết lập "tấm khiên" vững chắc để ngăn chặn trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật từ việc tổ chức các buổi làm việc với gia đình và các em học sinh có biểu hiện vi phạm để trao đổi, tuyên truyền. Nhờ lợi ích thiết thực, sau khi sáp nhập 3 xã Thạch Kênh, Thạch Liên và Ích Hậu thành xã Đông Kinh, mô hình tiếp tục được lan toả.
Đại uý Nguyễn Chân Tiệp - Phó Trưởng Công an xã Đông Kinh trao đổi: "Khoảng giữa năm 2024, địa bàn xuất hiện nhiều trường hợp trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật. Trước tình hình đó, bắt đầu từ tháng 8/2024, Công an xã Thạch Kênh (cũ) đã mời các em và người thân lên gặp gỡ, trao đổi để giáo dục, ngăn chặn. Đến nay, mỗi khi có vụ việc xảy ra trên địa bàn, Công an xã Đông Kinh kịp thời gọi các cháu và người thân lên trụ sở. Tại đây, các bậc phụ huynh cũng rất cởi mở chia sẻ về những biểu hiện còn tồn tại của con em mình, giúp lực lượng công an kịp thời nắm bắt hoàn cảnh của từng em để có cách giáo dục phù hợp".
Được biết, trước khi tổ chức cuộc gặp gỡ với phụ huynh và trẻ vị thành niên, Công an xã đã triển khai nắm bắt địa bàn và từ nguồn tin của người dân, các trường học. Đến nay, Công an xã đã triển khai 22 cuộc nói chuyện với 196 trẻ vị thành niên tham gia. Chỉ tính riêng từ đầu tháng 10 đến nay, đơn vị đã mời 6 lượt học sinh lên trụ sở để làm việc.
Những nỗ lực của Công an xã Đông Kinh trong giáo dục, uốn nắn trẻ vị thành niên đã tạo nhiều hiệu ứng tích cực trong cộng đồng, được các tầng lớp nhân dân đồng tình ủng hộ, giúp địa phương đảm bảo an ninh trật tự, tập trung phát triển KT-XH.
Toàn tỉnh hiện có 17 mô hình chuyên biệt về phòng chống tội phạm xâm hại trẻ em và phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi như: “Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng" ở xã Hương Phố; “CLB phòng chống bạo lực gia đình” tại xã Thạch Lạc… Theo đánh giá của từ cấp uỷ, chính quyền các địa phương, công an xã đã có nhiều cách làm sáng tạo, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị để triển khai nhiều biện pháp ngăn ngừa, đấu tranh hiệu quả.
Lực lượng công an xã đã tập trung theo dõi, nắm chính xác từng trường hợp có biểu hiện vi phạm. Với những trẻ vị thành niên phớt lờ, không chấp hành, công an xã sử dụng các biện pháp nghiệp vụ để chấn chỉnh và thông tin mức xử lý hình sự để răn đe. Nhờ cách làm này mà đến nay, tình trạng thanh thiếu niên phạm tội trên địa bàn đã cơ bản được kiểm soát, những em nằm trong diện theo dõi đã nêu cao ý thức chấp hành pháp luật.
Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn Hà Tĩnh xảy ra 85 vụ/209 trường hợp dưới 18 tuổi vi phạm pháp luật. Trong đó, nhóm hành vi cố ý gây thương tích/gây rối trật tự công cộng xảy ra 24 vụ/112 trường hợp, tập trung chủ yếu ở nhóm từ 16-18 tuổi (tỷ lệ 87%); nhóm hành vi “trộm cắp tài sản” xảy ra 20 vụ/35 trường hợp, chiếm tỷ lệ 23% về số vụ việc, 17% về số trường hợp, giảm 83,6% về số vụ và 80,8% trường hợp, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm trộm cắp ở lứa tuổi vị thành niên.
Nhóm hành vi liên quan đến pháo nổ xảy ra 23 vụ/26 trường hợp chiếm tỷ lệ 27% về số vụ, 12,5% trường hợp; số là học sinh THCS chiếm tỷ lệ 77%. Tỷ lệ hành vi vi phạm liên quan đến pháo nổ giảm mạnh nhờ công an các xã, phường đã chủ động triển khai sớm các kế hoạch cao điểm phòng chống pháo nổ; tổ chức tuyên truyền tại trường học, khu dân cư, vùng nông thôn – nơi thường xảy ra tình trạng đốt, tàng trữ pháo; kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm và làm tốt công tác quản lý...
Trung tá Nguyễn Văn Thanh - Phó Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự (Công an tỉnh) cho biết: "Để ngăn chặn hiệu quả tình trạng trẻ vị thành niên phạm tội, các cấp, các ngành và đặc biệt là lực lượng công an cần tập trung tuyên truyền về vai trò, trách nhiệm của gia đình, nhà trường trong quản lý, giáo dục. Theo đó, cần quản lý chặt về mặt thời gian của các em, quán triệt không được ra ngoài vào buổi tối nếu không có lý do chính đáng; đặc biệt không giao phương tiện cho con em để phòng tránh các nguy cơ vi phạm pháp luật. Mặt khác, cần định hướng cho các em khi sử dụng không gian mạng, tránh lây nhiễm các trào lưu xấu, tệ nạn, học cách bảo vệ mình khi giao dịch kết bạn và giao tiếp trực tuyến, phòng ngừa tình trạng mua, đặt công cụ hỗ trợ; xây dựng các mối quan hệ xung quanh, tránh nguy cơ trở thành tội phạm và trở thành nạn nhân của tội phạm...".
Cũng theo Trung tá Thanh, lực lượng công an sẽ tăng cường phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, liên tục để phát huy hiệu quả cao trong công tác đấu tranh, phòng ngừa vi phạm pháp luật ở trẻ em vị thành niên; quan tâm xây dựng, nâng cao chất lượng hiệu quả các mô hình quản lý, giáo dục trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật, trong đó lấy phòng ngừa xã hội là cơ bản. Đồng thời, tăng cường sử dụng các biện pháp nghiệp vụ công khai để tiến hành phòng ngừa, ngăn chặn trẻ em vị thành niên phạm tội.
