(Baohatinh.vn) - Bia Sùng Chỉ ở xã Tùng Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) là bảo vật quốc gia, hiện đang có dấu hiệu xuống cấp, cần được bảo vệ, trùng tu, tôn tạo.
Bia Sùng Chỉ được công nhận là bảo vật quốc gia năm 2019, đặt tại đền thờ Sùng Chỉ ở thôn Đông Vinh, xã Tùng Lộc. Bia được dựng năm 1696 để ghi nhận công lao, sự nghiệp của danh nhân Hà Tông Mục (1653 – 1707), một Tiến sỹ, danh thần nổi tiếng thời Lê Trung hưng, có nhiều công trạng đối với đất nước. Trong ảnh: Cổng đền thờ Sùng Chỉ. Trong khuôn viên đền thờ Sùng Chỉ hiện có: Bia Sùng Chỉ, bia ghi công mẹ vợ danh nhân Hà Tông Mục (bia nhỏ) cùng một sạp đá lớn để ông dùng uống trà, đánh cờ thuở trước. Để bảo vệ những cổ vật này, con cháu dòng tộc họ Hà đã lắp đặt hệ thống mái che nhằm bảo quản, tránh ảnh hưởng khi thời tiết khắc nghiệt. Bia Sùng Chỉ là hiện vật độc bản. Bia nặng hơn một tấn, làm bằng đá xanh cao 1,6m, đặt trên đế ba cấp rộng 89 cm; thân bia kích thước 94x58 cm, mái che hình nón úp, đỉnh có hình hồ lô.
Trên thân bia là nhiều họa tiết trang trí theo kiến trúc thế kỷ XVII - XVIII (thời Lê - Trịnh), các áng mây cuộn xoắn lại cả hai đầu, phía sau mỗi áng mây có một dải mây cong vút. Trên thân bia được chia làm 4 mặt, mỗi mặt đều khắc các đại từ và câu đối chữ Hán. Theo thời gian, một số mặt của bia đã bị mòn, không nhìn được rõ chữ. “Vào dịp đầu xuân năm mới hoặc ngày 7/3 (âm lịch) – ngày giỗ danh nhân Hà Tông Mục, con cháu dòng tộc họ Hà lại tề tựu về đền thờ Sùng Chỉ để dâng hương, dọn vệ sinh. Tuy nhiên, do các hoạt động thờ tự chủ yếu ở đền thờ Hà Tông Mục nên thời gian để quan tâm, bảo tồn Bia Sùng Chỉ tại đền thờ Sùng Chỉ cũng không nhiều”, anh Hà Văn Cần – Tộc trưởng họ Hà cho biết. Do ít được quan tâm, không gian tại khu vực Bia Sùng Chỉ nói riêng và đền thờ Sùng Chỉ nói chung có phần nhếch nhác, cỏ dại mọc um tùm. Tại những lối đi đã đóng cặn bùn đất dày và lá khô do lâu ngày không được quét dọn.
Ngoài ra, một số cổ vật trong đền thờ như cặp chó đá giữ đền đã bị lấy trộm. Trong ảnh: Khu vực để cặp chó đá gác đền trước đây. Lư hương đá thờ mẹ vợ danh nhân Hà Tông Mục cũng bị gãy, không thể sử dụng. Để gìn giữ một bảo vật quốc gia, con cháu dòng tộc họ Hà nói riêng và người dân Tùng Lộc nói chung mong muốn Bia Sùng Chỉ cũng như đền thờ Sùng Chỉ luôn được quan tâm, bảo tồn và dọn dẹp thường xuyên để đảm bảo mỹ quan, hạn chế tình trạng xuống cấp.
Bia Sùng Chỉ là tư liệu quý giá về xuất thân và hành trạng của một người con ưu tú của vùng đất Tùng Lộc, một danh nhân lịch sử nổi tiếng của dải đất Hồng Lam - Tiến sĩ Hà Tông Mục. Do nhà thờ danh nhân Hà Tông Mục và Bia Sùng Chỉ nằm ở 2 vị trí khác nhau nên công tác quản lý, bảo tồn còn gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, nguồn ngân sách địa phương hết sức eo hẹp nên chúng tôi rất mong muốn sớm có những nguồn hỗ trợ bảo tồn khác để có chi phí duy tu, bảo vệ hằng năm cho bảo vật này.
Ông Nguyễn Viết Bình - Phó Chủ tịch UBND xã Tùng Lộc
Video: Hiện trạng đền thờ Sùng Chỉ - nơi lưu giữ bảo vật quốc gia Bia Sùng Chỉ.
Với nhiều người, căn bếp không chỉ là nơi nấu nướng mà còn gắn bó với hình ảnh của gia đình. Để sau này, dù đi đâu về đâu, hình ảnh của căn bếp tuổi thơ vẫn luôn rõ nét trong ký ức.
Tại nhiều bãi tập kết cát ven sông Lam đoạn thuộc địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, tình trạng xe đầu kéo kéo theo sơ-mi rơ-moóc bốc cát vượt quá thành thùng, có dấu hiệu quá tải diễn ra khá phổ biến.
Những ngày gần đây, tại cầu Cửa Nhượng (Hà Tĩnh), tình trạng người dân tụ tập câu cá ngay trên cầu tiếp tục tái diễn, bất chấp thời tiết mưa gió và cảnh báo mất an toàn giao thông.
Truyện ngắn “Anh bầu, em bí” bằng hình ảnh cây bầu và cây bí tác giả đã khéo léo truyền tải thông điệp về tình đoàn kết, sự khiêm tốn và lòng yêu thương trong cuộc sống.
Tuyến đường liên thôn Hữu Ninh - Tây Giang thuộc xã Mai Phụ (Hà Tĩnh) đã bị xuống cấp nghiêm trọng hơn một thập kỷ, gây ảnh hưởng nhiều đến giao thông đi lại, sản xuất và đời sống của người dân.
Nhiều đoạn xung yếu trên tuyến đê Hữu Nghèn (Hà Tĩnh) đang bị xuống cấp, hư hỏng hoặc chưa được xây dựng đồng bộ gây ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của người dân.
Phường Thành Sen (Hà Tĩnh) có 19 nghĩa trang, việc ban hành quy chế quản lý đồng bộ không chỉ nâng cao công tác quản lý Nhà nước mà còn góp phần xây dựng đô thị văn minh.
Trên tuyến QL 8B đoạn qua địa phận các xã: Nghi Xuân, Tiên Điền (Hà Tĩnh) có nhiều điểm thu gom phế liệu nhìn nhếch nhác, ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cháy nổ.
Thân và chân đê Tả Nghèn đoạn qua xã Mai Phụ (Hà Tĩnh) bị sóng biển làm sụt lún, cuốn trôi tấm lát âm dương, cần sớm khắc phục dứt điểm để người dân yên tâm và đảm bảo an toàn.
Điểm tránh trú bão tự phát ở thôn Hải Bắc (nằm dọc tuyến kè biển của xã Cẩm Nhượng cũ) hiện không nằm trong quy hoạch của tỉnh Hà Tĩnh nhưng lại trở thành nơi trú ẩn an toàn nhất cho tàu thuyền của ngư dân địa phương suốt nhiều năm qua.
Hơn 6 năm nay, khu vực bờ sông Ngàn Sâu đoạn qua địa bàn thôn 2 - Văn Giang (xã Mai Hoa, Hà Tĩnh) bị sạt lở nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến cuộc sống và tài sản của nhiều hộ dân, nhất là vào mùa mưa lũ.
Sau bão số 10, tuyến giao thông huyết mạch nối từ quốc lộ 1 đến TDP Xuân Lam 5, phường Bắc Hồng Lĩnh (tỉnh Hà Tĩnh) bị xói lở nghiêm trọng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn giao thông.
Tuyến đường 19-5 (xã Đồng Tiến, Hà Tĩnh) là trục giao thông phục vụ sản xuất và sinh hoạt của người dân đang bị bao phủ bởi rác thải xây dựng, rác sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường.
Thời gian qua, dù lực lượng chức năng đã triển khai quyết liệt công tác xử lý song tình trạng bẫy bắt chim trời vẫn tái diễn trên địa bàn xã Đồng Tiến (tỉnh Hà Tĩnh).
Sau bão, bãi tập kết rác tại Cụm công nghiệp Thạch Kim (xã Lộc Hà, Hà Tĩnh) xuất hiện tình trạng đốt rác tự phát, gây ô nhiễm và ảnh hưởng đến việc thu gom, xử lý của đơn vị chức năng.
Bị xói mòn từ 0,5 - 1,5 m sau bão số 10, tuyến đường giao thông tại phường Bắc Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) trở nên "chênh vênh", tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho người dân khi lưu thông.
Dự án hạ tầng Khu du lịch (KDL) biển Lộc Hà thuộc xã Lộc Hà (Hà Tĩnh) dang dở nhiều năm, cần tập trung tháo gỡ vướng mắc để tiếp tục thi công, sớm hoàn thiện và đưa vào sử dụng.
Sau bão, tuyến đê La Giang đoạn qua xã Đức Quang (Hà Tĩnh) rác thải ngổn ngang; cành cây gãy, thân cây mục, rác sinh hoạt và đủ loại phế thải bị người dân tự phát tập kết dọc bờ đê.
Việc lắp đặt cổng đóng - mở tại điểm giao cắt giữa khu neo đậu tránh trú bão Cửa Nhượng và tuyến đê Phúc Long Nhượng (xã Thiên Cầm, Hà Tĩnh) nhằm thuận lợi cho công tác hộ đê.
Khu xử lý rác thải tại xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) đã quá tải, xuống cấp nghiêm trọng, gây ô nhiễm môi trường. Dù chính quyền đã có những động thái nhưng hiện vẫn chưa được khắc phục.
Khi bão số 10 tiến gần đất liền, gây mưa lớn, gió giật trên diện rộng tại Hà Tĩnh, có không ít người dân vẫn tranh thủ ra ao hồ, đồng ruộng ngập nước để đánh bắt cá.
Dọc tuyến đê biển tại một số xã ở Hà Tĩnh đang trở thành những bãi tập kết rác thải xây dựng trái phép, gây mất mỹ quan và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường cũng như an toàn đê điều.