(Baohatinh.vn) - Bia Sùng Chỉ ở xã Tùng Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) là bảo vật quốc gia, hiện đang có dấu hiệu xuống cấp, cần được bảo vệ, trùng tu, tôn tạo.
Bia Sùng Chỉ được công nhận là bảo vật quốc gia năm 2019, đặt tại đền thờ Sùng Chỉ ở thôn Đông Vinh, xã Tùng Lộc. Bia được dựng năm 1696 để ghi nhận công lao, sự nghiệp của danh nhân Hà Tông Mục (1653 – 1707), một Tiến sỹ, danh thần nổi tiếng thời Lê Trung hưng, có nhiều công trạng đối với đất nước. Trong ảnh: Cổng đền thờ Sùng Chỉ. Trong khuôn viên đền thờ Sùng Chỉ hiện có: Bia Sùng Chỉ, bia ghi công mẹ vợ danh nhân Hà Tông Mục (bia nhỏ) cùng một sạp đá lớn để ông dùng uống trà, đánh cờ thuở trước. Để bảo vệ những cổ vật này, con cháu dòng tộc họ Hà đã lắp đặt hệ thống mái che nhằm bảo quản, tránh ảnh hưởng khi thời tiết khắc nghiệt. Bia Sùng Chỉ là hiện vật độc bản. Bia nặng hơn một tấn, làm bằng đá xanh cao 1,6m, đặt trên đế ba cấp rộng 89 cm; thân bia kích thước 94x58 cm, mái che hình nón úp, đỉnh có hình hồ lô.
Trên thân bia là nhiều họa tiết trang trí theo kiến trúc thế kỷ XVII - XVIII (thời Lê - Trịnh), các áng mây cuộn xoắn lại cả hai đầu, phía sau mỗi áng mây có một dải mây cong vút. Trên thân bia được chia làm 4 mặt, mỗi mặt đều khắc các đại từ và câu đối chữ Hán. Theo thời gian, một số mặt của bia đã bị mòn, không nhìn được rõ chữ. “Vào dịp đầu xuân năm mới hoặc ngày 7/3 (âm lịch) – ngày giỗ danh nhân Hà Tông Mục, con cháu dòng tộc họ Hà lại tề tựu về đền thờ Sùng Chỉ để dâng hương, dọn vệ sinh. Tuy nhiên, do các hoạt động thờ tự chủ yếu ở đền thờ Hà Tông Mục nên thời gian để quan tâm, bảo tồn Bia Sùng Chỉ tại đền thờ Sùng Chỉ cũng không nhiều”, anh Hà Văn Cần – Tộc trưởng họ Hà cho biết. Do ít được quan tâm, không gian tại khu vực Bia Sùng Chỉ nói riêng và đền thờ Sùng Chỉ nói chung có phần nhếch nhác, cỏ dại mọc um tùm. Tại những lối đi đã đóng cặn bùn đất dày và lá khô do lâu ngày không được quét dọn.
Ngoài ra, một số cổ vật trong đền thờ như cặp chó đá giữ đền đã bị lấy trộm. Trong ảnh: Khu vực để cặp chó đá gác đền trước đây. Lư hương đá thờ mẹ vợ danh nhân Hà Tông Mục cũng bị gãy, không thể sử dụng. Để gìn giữ một bảo vật quốc gia, con cháu dòng tộc họ Hà nói riêng và người dân Tùng Lộc nói chung mong muốn Bia Sùng Chỉ cũng như đền thờ Sùng Chỉ luôn được quan tâm, bảo tồn và dọn dẹp thường xuyên để đảm bảo mỹ quan, hạn chế tình trạng xuống cấp.
Bia Sùng Chỉ là tư liệu quý giá về xuất thân và hành trạng của một người con ưu tú của vùng đất Tùng Lộc, một danh nhân lịch sử nổi tiếng của dải đất Hồng Lam - Tiến sĩ Hà Tông Mục. Do nhà thờ danh nhân Hà Tông Mục và Bia Sùng Chỉ nằm ở 2 vị trí khác nhau nên công tác quản lý, bảo tồn còn gặp nhiều khó khăn. Mặt khác, nguồn ngân sách địa phương hết sức eo hẹp nên chúng tôi rất mong muốn sớm có những nguồn hỗ trợ bảo tồn khác để có chi phí duy tu, bảo vệ hằng năm cho bảo vật này.
Ông Nguyễn Viết Bình - Phó Chủ tịch UBND xã Tùng Lộc
Video: Hiện trạng đền thờ Sùng Chỉ - nơi lưu giữ bảo vật quốc gia Bia Sùng Chỉ.
Đoạn đường trục xã qua thôn Tùng Sơn, xã Nam Điền (Thạch Hà, Hà Tĩnh) đang xuống cấp nghiêm trọng nên người dân mong được ưu tiên kinh phí để nâng cấp, mở rộng kiên cố.
Sau nhiều năm đợi chờ, tuyến đường Cao Thắng (thị trấn Tây Sơn, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh) đã được nâng cấp, đưa vào sử dụng trong niềm vui của hàng trăm hộ dân địa phương.
Nguồn nước phục vụ sinh hoạt, ăn uống ở đập Đá Hàn (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) ô nhiễm khiến người dân bất an, gây khó khăn cho nhà máy nước sạch nên cần sớm khắc phục dứt điểm.
Do thiếu kinh phí đầu tư nâng cấp, Trạm bơm thôn Đồi Cao, xã Thuận Lộc (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã bị xuống cấp nghiêm trọng, nguy cơ gây mất an toàn lao động, khó phát huy hiệu quả tưới tiêu.
Lưu lượng phương tiện qua lại lớn nhưng hiện nay, nút giao giữa QL1 với tuyến đường trục xã Quang Hòa (xã Cẩm Quang, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) vẫn chưa được trang bị đầy đủ hệ thống ATGT, khiến người dân bất an.
Gần đây, tình trạng người dân dừng xe câu cá trên cầu Cửa Nhượng (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) đã tái diễn, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho người câu và các phương tiện tham gia giao thông.
Dọc theo tuyến quốc lộ 1, đoạn qua địa bàn huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh), nhiều cụm đèn giao thông cảnh báo đi chậm không hoạt động, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn.
Đoạn đê đất ngăn mặn ở xã Kỳ Ninh, TX. Kỳ Anh (Hà Tĩnh) đang bị xuống cấp nghiêm trọng, gây bất an và nguy hiểm cho người dân, cần sớm được đầu tư nâng cấp.
Người dân thôn Trung Lưu, xã Sơn Tây, huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) bức xúc vì chịu nhiều ảnh hưởng từ cơ sở chế biến gỗ băm dăm của Công ty TNHH MTV Thương mại và Dịch vụ Hoài Luyến.
Khoảng 50m mặt bằng chưa thể giải toả trên tuyến đường gom chân đê La Giang (huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh) đã trở thành "điểm nghẽn" về giải phóng mặt bằng, làm đứt quãng tiến độ dự án.
Tình trạng dừng, đỗ xe trái quy định tái diễn tại nhiều chợ dân sinh trên địa bàn TP Hà Tĩnh không chỉ gây mất mỹ quan đô thị mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn giao thông.
Ngã ba Voi nằm trên Quốc lộ 1 đoạn qua xã Kỳ Phong (huyện Kỳ Anh - Hà Tĩnh) chưa có hệ thống đèn chiếu sáng, gây nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông vào ban đêm.
Việc hạ tầng của chợ Huyện đang còn dở dang khiến xã Bình An (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) gặp khó khăn để hoàn thành tiêu chí số 7 trong hành trình xây dựng nông thôn mới nâng cao.
Được giới thiệu có nguồn gốc từ Nhật Bản, các sản phẩm hàng hóa đã cũ kỹ vẫn được nhiều người dân Hà Tĩnh mua và sử dụng. Vậy, việc kinh doanh loại hàng này liệu có hợp pháp?
Cầu số 2 và cầu số 3 bắc qua sông Sóc thuộc xã Nam Phúc Thăng (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) hiện đã hư hỏng và không có lan can, khiến nhiều người di chuyển qua đây bị rơi xuống sông.
Những trụ sở làm việc cũ bị bỏ hoang trong thời gian khá lâu ở thị trấn Cẩm Xuyên (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) không chỉ gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị mà còn lãng phí tài nguyên.
Kênh Vách Nam có nhiệm vụ tiêu thoát lũ cho một số vùng của thị trấn Thạch Hà và các xã: Thạch Ngọc, Việt Tiến (Thạch Hà, Hà Tĩnh), tuy vậy, việc phát quang, dọn dẹp cây bụi hai bên kênh lại chưa được chú trọng.
Tình trạng trâu bò thả rông trên các tuyến đường quốc lộ, liên thôn, liên xã tại Hà Tĩnh không chỉ gây cản trở giao thông, mất mỹ quan mà còn xảy ra nhiều vụ tai nạn đáng tiếc.
Sau nhiều năm xây dựng, hệ thống bể xử lý nước thải sinh hoạt tại xã Cẩm Nhượng (huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) không thể vận hành gây lãng phí và ô nhiễm môi trường.
Dù người dân kiến nghị nhiều lần song tình trạng rác thải ô nhiễm trên tuyến đường Xuân Diệu ở thị trấn Nghèn (Can Lộc, Hà Tĩnh) vẫn chưa được giải quyết.
Cầu Cơn Gáo thuộc xã Kỳ Hoa (TX Kỳ Anh, Hà Tĩnh) có vai trò rất quan trọng trong việc triển khai các giải pháp đảm bảo an toàn hồ chứa nước thượng nguồn Sông Trí vào mỗi mùa mưa lũ.
Dù trên địa bàn có nhà máy nước sạch song nhiều năm qua, rất nhiều hộ dân ở xã Tiến Lộc cũ, nay là thị trấn Nghèn (Can Lộc, Hà Tĩnh) lại rơi vào tình trạng thiếu nước sạch!
Một trong những trục đường chính ở Cụm công nghiệp Thạch Kim (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh) cần sớm được nâng cấp, dọn dẹp vì ô nhiễm, xuống cấp, mất an toàn.
Nhiều loại đồ ăn, bánh kẹo, nước giải khát và cả thuốc chữa bệnh không rõ nguồn gốc, xuất xứ được bán tràn lan tại hội chợ thương mại đang diễn ra tại thành phố Hà Tĩnh...
Trạm Kiểm dịch động vật nội địa (thuộc Chi cục Chăn nuôi và Thú y - Sở NN&PTNT Hà Tĩnh) tại phường Đậu Liêu, TX Hồng Lĩnh bị bỏ không hơn 3 năm vì thiếu lối đi vào.
Với những lợi ích về mặt trang trí và tín ngưỡng, những hồ cá Koi trong các quán cà phê đang được xây dựng phổ biến ở Hà Tĩnh, song đây cũng là nơi tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm.
