Đài thiên văn cao nhất thế giới mở cửa

Đài thiên văn TAO nằm trên đỉnh núi cao 5.640m, trang bị kính viễn vọng đường kính 6,5m giúp quan sát vũ trụ bằng tia hồng ngoại.

Đài thiên văn Atacama của Đại học Tokyo (TAO) được xây trên đỉnh một ngọn núi ở sa mạc Atacama. Ảnh: Dự án Đài thiên văn Atacama của Đại học Tokyo
Đài thiên văn Atacama của Đại học Tokyo (TAO) được xây trên đỉnh một ngọn núi ở sa mạc Atacama. Ảnh: Dự án Đài thiên văn Atacama của Đại học Tokyo

Đài thiên văn Atacama của Đại học Tokyo, hay TAO, chính thức mở cửa, trở thành đài thiên văn cao nhất trên mặt đất, Space hôm 1/5 đưa tin. Công trình này được lên ý tưởng từ 26 năm trước với mục tiêu nghiên cứu sự tiến hóa của các thiên hà và ngoại hành tinh. Công trình nằm trên đỉnh núi Cerro Chajnantor cao 5.640m ở phần dãy Andes thuộc Chile, vượt qua hệ thống kính viễn vọng Atacama Large Millimeter Array (ALMA) với độ cao 5.050m.

Cerro Chajnantor nghĩa là "nơi khởi hành" trong ngôn ngữ Kunza của cộng đồng Likan Antai bản địa. Độ cao lớn, không khí loãng và khí hậu khô cằn quanh năm của khu vực này gây nguy hiểm cho con người, nhưng lại là địa điểm lý tưởng với các kính viễn vọng hồng ngoại như TAO vì sự chính xác của các quan sát đòi hỏi độ ẩm ở mức thấp - yếu tố giúp khí quyển Trái Đất trong suốt ở bước sóng hồng ngoại.

Kính viễn vọng đường kính 6,5m của TAO gồm hai dụng cụ khoa học được thiết kế để quan sát vũ trụ bằng tia hồng ngoại - bức xạ điện từ có bước sóng dài hơn ánh sáng khả kiến nhưng ngắn hơn vi sóng.

Dụng cụ thứ nhất, SWIMS, sẽ chụp ảnh các thiên hà từ thời vũ trụ sơ khai để hiểu cách chúng kết lại từ bụi và khí nguyên sơ. Nhiều chi tiết trong quá trình này vẫn chưa rõ ràng, dù giới khoa học đã nghiên cứu suốt nhiều thập kỷ. Dụng cụ thứ hai, MIMIZUKU, sẽ nghiên cứu các đĩa bụi nguyên thủy giúp những ngôi sao và thiên hà hình thành.

"Những quan sát thiên văn của vật thể thực càng chất lượng, chúng tôi càng có thể tái tạo chính xác những gì nhìn thấy bằng các thí nghiệm trên Trái Đất", Riko Senoo, nghiên cứu sinh tại Đại học Tokyo, cho biết.

"Tôi hy vọng thế hệ nhà thiên văn tiếp theo sẽ sử dụng TAO cũng như các kính viễn vọng ngoài không gian và dưới mặt đất khác để có những phát hiện bất ngờ, thách thức sự hiểu biết hiện tại và giải thích những điều chưa giải thích được", Masahiro Konishi, nhà nghiên cứu tại Đại học Tokyo, chia sẻ.

vnexpress.net

Đọc thêm

Tiết lộ thiết kế độc đáo của iPhone 18

Tiết lộ thiết kế độc đáo của iPhone 18

Nguồn tin tiết lộ Apple đang có kế hoạch di chuyển các thành phần Face ID xuống dưới màn hình vào năm 2026, cho phép loại bỏ phần khuyết hình viên thuốc tạo nên Dynamic Island.
Rò rỉ nâng cấp đáng kể của iPhone 18

Rò rỉ nâng cấp đáng kể của iPhone 18

iPhone 18 có thể nhận được cải thiện hiệu suất từ bộ nhớ, với tin đồn Apple sẽ sử dụng tùy chọn bộ nhớ mới nhanh hơn trong phiên bản ra mắt năm 2026.
Câu lệnh có thể thao túng AI

Câu lệnh có thể thao túng AI

Phương pháp bẻ khoá, khai thác thông tin qua trí tuệ nhân tạo ngày càng tinh vi, đòi hỏi giải pháp bảo mật tốt hơn từ cá nhân và doanh nghiệp.
Đừng nghĩ nhiều khi sạc iPhone

Đừng nghĩ nhiều khi sạc iPhone

iPhone đã có mặt trên thị trường gần 18 năm. Vẫn có rất nhiều hiểu lầm xoay quanh nó tiếp tục lan truyền. Không ít trong số đó có thể ảnh hưởng xấu đến trải nghiệm người dùng.
ChatGPT vượt Google trong cuộc đua AI

ChatGPT vượt Google trong cuộc đua AI

Khi xét theo lượng người dùng ứng dụng riêng lẻ, ChatGPT đang dẫn trước Gemini của Google. Tuy nhiên, lợi thế về hệ sinh thái rộng lớn vẫn giúp Google duy trì sức mạnh vượt trội.
Chrome giá bao nhiêu?

Chrome giá bao nhiêu?

Trong khi hàng loạt đối thủ ngỏ ý muốn mua lại Chrome từ tay Google, giá trị của trình duyệt này có thể lên đến 50 tỷ USD, con số vượt qua khả năng chi trả của nhiều 'khách hàng'.
Công trình bằng gỗ lớn nhất thế giới

Công trình bằng gỗ lớn nhất thế giới

Các kiến trúc sư Nhật Bản hoàn thành công trình bằng gỗ lớn nhất thế giới mang tên Grand Ring, có dạng vòng tròn lớn khép kín với lối đi bộ trên đỉnh và chu vi 2km.
Mắt thông minh AI dành cho người khiếm thị

Mắt thông minh AI dành cho người khiếm thị

Các nhà khoa học đã phát triển hệ thống thiết bị đeo tích hợp công nghệ AI để chỉ dẫn người khiếm thị tránh các chướng ngại vật trên đường và xử lý các tác vụ hàng ngày.